In dit oude Italiaanse klooster vestigt Steve Bannon zijn gladiatorenschool voor populisten

Terwijl een van de trouwste medewerkers van Steve Bannon uitlegt hoe zij in dit eeuwenoude klooster in de Apennijnse heuvels de eerste populisten­academie ter wereld gaan stichten om de volgende generatie nationalistische en populistische wereldleiders op te leiden, begint het langzaam naar pruttelende tomatensaus te ruiken.

‘Och, het is al bijna lunchtijd’, zegt Benjamin Harnwell (43) verrast. ‘Kom, ik laat je nog snel de kloostercellen zien waar de studenten straks moeten slapen. Daarna moet ik weer verder.’ Voor zijn ‘gladiatorenschool voor cultuurvechters’ immers een feit is, moet de toekomstig directeur nog bergen werk verzetten. Zo bestaat zijn takenlijstje onder andere uit: het dagelijkse mailcontact voortzetten met Steve Bannon, de voormalig spindoctor van de Amerikaanse president Donald Trump en thans brein achter deze school; het afronden van het lesprogramma voor de eerste zomercursussen; het verwerken van de ‘tientallen’ studentenaanvragen die hij dagelijks ontvangt; een offerte aanvragen voor het installeren van nieuwe toiletten.

‘Loop je mee’, vraagt Harnwell terwijl hij opstaat en – trap op, trap af, deur open, deur dicht – door een wirwar van donkere gangen begint te oreren over vroeger; dat dit Trisulti-complex in 1211 door Paus Innocentius III werd ingewijd en dat de Kartuizermonniken zo bedreven raakten in het mengen van kruiden dat Trisulti bekend kwam te staan als het ‘Harvard van de kruidenmedicijnen’.

‘Oja, voor ik het vergeet: ik wil graag dat je opschrijft dat ik zeer veel respect heb voor Geert Wilders en dat ik hier heel graag met hem zou samenwerken.’

Harnwell, die vijftien jaar lang politiek adviseur was van de Britse conservatieve Europarlementariër Nirj Deva, is op papier voorzitter van het Dignitatis Humanae Institute, een religieuze denktank in Rome die nauwe banden onderhoudt met een aantal ultraconservatieve kardinalen. In de praktijk is hij de afgelopen vijf jaar continu bezig geweest met de stichting van deze ­populistenopleiding.

Dat begon allemaal op die memorabele dag in 2014, toen Harnwell in Rome een lezing organiseerde waarbij Steve Bannon de belangrijkste spreker was. Bannon trok van leer tegen de politieke elite, hekelde de groeiende kloof tussen kerk en staat en pleitte voor een ‘oorlog tegen het jihadistisch islamitisch fascisme’.

‘Die toespraak was een openbaring’, zegt Harnwell, die zijn haren, net als Bannon, strak achterover kamt en wiens kleding, net als Bannon, uit veel laagjes bestaat. ‘Het was de beste politieke toespraak die ik ooit zag. Steve was briljant, geniaal. Ik lees die woorden nog vaak terug.’

Ook Bannon zelf bleek na die dag in 2014 geïnteresseerd in Harnwell, getuige de kwalificaties ‘pionier’ en ‘slimste man van Rome’ die hij sindsdien op hem losliet. Dat respect is verklaarbaar: Bannon wil graag een wereldwijde populistische opstand ontketenen, die volgens hem in Europa moet starten. Harnwells hulp komt daarbij uitstekend van pas, niet in de laatste plaats omdat hij een zeer goed netwerk heeft in Italië – het eerste West-Europese land waar een volledig populistische regering de scepter zwaait.

Niet voor niets was Bannon vorig jaar meermaals in Rome om te verkondigen dat Italië het ‘centrum van het politieke universum is’ omdat er een experiment gaande is ‘dat, als het werkt, de wereldwijde politiek zal veranderen’. En niet voor niets stond tijdens al die toespraken een man continu aan Bannons zijde: Benjamin Harnwell.

Bannon en Harnwell gingen op zoek naar een gezamenlijk hoofdkwartier en kwamen uit bij Trisulti, dat door de Italiaanse overheid verhuurd werd omdat het onderhoud te prijzig werd. Harnwell won de bieding waardoor hij het de komende 19 jaar mag exploiteren tegen een jaarlijkse huursom van honderdduizend euro. Hoe hij aan dat geld komt wil hij niet zeggen. De enige geldschieter die met naam en toenaam wil worden genoemd, is Steve Bannon.

‘We hadden eerst het idee om in dit klooster een Breitbart-academie te stichten’, zegt Harnwell. Bannon, ­jarenlang verbonden aan de rechtse provocateurswebsite Breitbart, wilde hier ‘een leger trainen van populistische voetsoldaten die de taal en middelen van de nieuwe media beheersen’. Maar toen Bannon werd ontslagen bij Breitbart, besloten beide heren niet langer soldaten te trainen in deze heuvels, maar officieren.

Daarmee wordt dit klooster op 825 meter hoogte straks het meest tastbare bewijs dat de populisten over een langere adem beschikken dan veel politiek analisten van tevoren dachten. Sterker nog: op twee uur rijden van Rome ligt binnenkort een populistisch vijfjarenplan klaar in de vorm van een heuse bachelor- en masteropleiding.

Precies die aanstaande symboolfunctie wekte in Italië de toorn van een aantal linkse parlementariërs. Zij vroegen het ministerie van Erfgoed en Culturele Zaken opnieuw te onderzoeken of deze populistenschool wel in lijn is met de ‘bescherming en passende benutting van dit culturele erfgoed van Unesco’, zoals het huurcontract voorschrijft.

Harnwell is er zelf van overtuigd dat zijn plannen juist perfect bij het huurcontract passen en zegt honderd procent zeker te weten dat hier vanaf 2020 de eerste zomercursussen beginnen, waarna de school langzaam kan uitgroeien tot een volwaardige academie waar ongeveer driehonderd studenten vakken kunnen volgen in de filosofie, economie, geschiedenis en theologie, ‘allemaal vanuit een populistisch-­nationalistisch perspectief’.

Steve Bannon zal waarschijnlijk gastcolleges geven in ‘de toegepaste kunst van de nieuwe media’, zei hij in The Washington Post. De oerconservatieve Amerikaanse kardinaal Raymond Burke, een van de machtigste tegenstanders van paus Franciscus en nauw verbonden aan de denktank van ­Harnwell, zei tegen Reuters dat ook hij uitkijkt naar een samenwerking met Bannon ‘om een beslissende bijdrage te leveren aan de verdediging van wat vroeger het christendom werd genoemd’.

Maar zover is het nog lang niet, probeert Harnwell het gesprek af te ronden. Zo moet er nog veel verbouwd worden – het verdedigen van de joods-christelijke wortels van de Europese samenleving gaat nu eenmaal niet zonder goedwerkende toiletten. ‘Voor wij mensen als Wilders hier willen uitnodigen, moet het er tiptop uitzien. Dat schrijf je wel echt op, toch? Dat ik ver­eerd zou zijn als Wilders hier een keer les komt geven?’