Kun je zelf bepalen of je thuiswerkt, en wanneer je dat doet?

De Kwestie
Merel (34) werkt fulltime bij een uitgeverij en is heel blij met haar baan. Maar, ze merkt dat ze zich op kantoor minder goed kan concentreren door de onrust om haar heen en collega’s die regelmatig een praatje komen maken. Het liefst zou ze daarom de vrijdag thuis willen werken, zodat ze het weekend in kan gaan zonder dat er nog onafgemaakt werk op haar ligt te wachten. Kan ze dit zomaar aan haar baas vragen? En mag Merel dan haar eigen thuiswerkdag kiezen?

De Kenners
Karel Leenhouts, arbeidsrechtadvocaat bij Bierman Advocaten: ,,Als werknemer heb je natuurlijk altijd rekening te houden met het belang van het bedrijf. Wanneer je bijvoorbeeld overleg moet houden met collega’s, of je bestuurt bepaalde machine’s, is thuiswerken geen optie.” In functies waarbij het grootste gedeelte van het werk achter de computer gebeurt, is het echter lang niet altijd duidelijk of het verplicht is om iedere dag op het kantoor te zitten. 

Het is daarom slim om dit soort zaken als werkgever heel duidelijk vast te leggen in de huishoudelijke reglementen. ,,Dat huishoudelijke reglement is vaak een beetje een ondergeschoven kindje, terwijl het juist heel goed gebruikt kan worden om dit soort dingen te regelen”, aldus Leenhouts. Door de regels rondom thuiswerken duidelijk met elkaar af te spreken, weet iedereen wat de mogelijkheden zijn en waar iedereen aan toe is.

In 2016 is de Wet Flexibel Werken ingevoerd. Deze wet geeft werknemers niet het recht om thuis te werken, maar hoopt het thuiswerken wel te bevorderen. Een werknemer mag volgens de wet een officieel verzoek indienen waarin hij zijn werkgever vraagt om in de toekomst bijvoorbeeld enkele dagen thuis te werken. Leenhouts: ,,Wanneer zo’n verzoek gedaan wordt, is de werkgever verplicht hier serieus op in te gaan en een afweging te maken. Maar, in de praktijk wordt het toch vaak op een praktische manier opgelost: er is nou eenmaal geen wetsregel die alle situaties op kan lossen.”

Andries Bongers, HR-deskundige bij HR-Kiosk: ,,Thuiswerken brengt veel verantwoordelijkheden met zich mee, dus het is belangrijk om goede regels te maken. Er moeten bijvoorbeeld goede doelstellingen zijn en je moet altijd bereikbaar zijn op je telefoon. Als het op die manier goed geregeld is, kan thuiswerken heel erg gunstig zijn voor zowel werknemer als werkgever. Maar niet voor iedereen is thuiswerken een optie. Verplegend personeel moet bijvoorbeeld gewoon op het werk zijn.”

Niet alle werkgevers zijn fan van het idee van thuiswerken. Bongers: ,,Werkgevers willen vaak de controle niet loslaten. Je weet immers niet precies wat er gebeurt wanneer een werknemer thuis aan de slag gaat. Een idee is om dan met duidelijke doelstellingen te werken, die voor een bepaald moment af moeten zijn.”

Welke dag dat dan zou zijn, zou je zelf uit moeten kunnen maken. ,,Maar ook dan moet je natuurlijk rekening houden met eventuele overleggen waar je fysiek bij aanwezig moet zijn, of bepaald klantcontact dat in gevaar kan komen wanneer jij niet op het kantoor aanwezig bent.” Het belang van het bedrijf gaat in dit geval wel altijd voor. 

De Oplossing
De eerste stap is in ieder geval overleggen met je werkgever. ,,Thuiswerken is niet een arbeidsrecht dat je altijd af kunt dwingen. Het slimste is dan ook om dit met elkaar te regelen, zodat iedereen snapt wat de mogelijkheden zijn en waar ze aan toe zijn”, aldus Leenhouts. 

Merel kan voor zichzelf alvast bedenken hoe ze het thuiswerken invulling kan geven en hoe eventuele problemen opgelost kunnen worden. Bongers: ,,In principe kan overleg en contact allemaal via de telefoon tegenwoordig. Het vergt soms gewoon wat meer samenwerking. De werkgever kan bepalen hoe het thuiswerken precies kan worden ingevuld, zodat iedereen snapt wat er moet gebeuren.”

Een officieel verzoek insturen kan sinds de Wet Flexibel Werken sowieso. Merels werkgever is verplicht haar verzoek dan serieus te nemen en erop in te gaan. Dit verzoek kan ze eens per jaar indienen. Als haar motivatie in orde is, en haar werkzaamheden in principe overal uitgevoerd kunnen worden, heeft haar verzoek waarschijnlijk grote kans van slagen. 

In de serie Mag dat? lees je over praktische kwesties op de werkvloer. Mag je verplicht worden om over te werken? Mag een recruiter zomaar (oud-)bazen vragen om referenties? Lees er alles over in ons dossier.

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!