‘Doe het kalm aan met klimaatplannen’, hoort Buma in Drenthe

‘Doe het kalm aan met klimaatplannen’, hoort Buma in Drenthe

Heel vaak zal CDA-leider Sybrand Buma het niet te horen krijgen, het overkomt hem op vrijdagmiddag wel in het Drentse Hoogeveen: doe het toch eens ,,kalm aan” met al die plannen voor het klimaat, zegt een man op hoge toon tegen hem. ,,De Nederlanders worden steeds bozer.”

In de coalitie van Rutte III staat Buma er juist om bekend dat hij het kalm aan wil doen met die plannen, juist ook omdat hij denkt dat mensen boos worden als het te veel van hen vraagt – in geld of moeite – en dan níet meer meedoen. In de hal van cultureel centrum De Tamboer in Hoogeveen, waar het CDA een provinciale verkiezingsbijeenkomst houdt met Buma als hoofdgast, heeft Koos Roosjen (81) er weinig boodschap aan. Ja, Buma misschien wel. ,,Maar hij zit vast aan die coalitie.”

Roosjen vindt: er is nog te weinig bekend over klimaatverandering en de innovatie gaat heel snel, dus wacht nog even om nu al met dure oplossingen te komen. In de zaal klinkt instemming, een andere man – lang grijs haar, grijze baard – vraagt zich af waarom er in Den Haag zo weinig aandacht is voor ,,de gewone AOW’er” die al die plannen niet kan betalen. Buma komt met een wat ingewikkeld geformuleerd antwoord, de effecten op de koopkracht moeten nog blijken en ,,dan moeten we gaan kijken wat het betekent voor onze uitgaven”.

'Wel erg analytisch'

Je kunt denken: de coalitie gaat extra geld uitdelen. Maar helemaal zeker kun je er niet van zijn. De man die de vraag had gesteld, blijft strak kijken.

Een Hoogveense CDA’er zegt na afloop dat de antwoorden ,,wel erg analytisch” waren. En dat je daar niet zoveel aan hebt in het geweld op Twitter van mensen als Thierry Baudet. ,,Die dendert er gewoon overheen.”

In de bijeenkomst had Buma, de hele vrijdag op campagne in Drenthe, ook uitgelegd dat de coalitie van Rutte III wel van plan is om de CO2-uitstoot te verminderen met 49 procent, in 2030, maar dat ook is afgesproken dat Nederland het echt niet in z’n eentje gaat doen. ,,Als andere Europese landen dit niet doen, gaan we samen kijken wat het hoogste niveau is van de landen om ons heen en dan gaan we daarmee verder.”

Voor de zaal lijkt het nog niet ‘kalm aan’ genoeg. Na de bijeenkomst praat Koos Roosjen met Tweede Kamerlid Agnes Mulder, die met Buma is meegekomen. ,,We moeten oppassen met al die haast”, zegt hij nog maar een keer. ,,Het volk is zo kwaad aan het worden.”

Maar denk niet, zegt hij ook tegen Mulder, dat hij zelf niks wil doen voor het klimaat. Sterker nog, hij is er heel druk mee. ,,In onze Vereniging van Eigenaren ben ik voorzitter van de werkgroep zonnepanelen.” Of hijzelf op het CDA stemt? ,,Soms wel.”

NOS maakt indeling tv-debat bekend

SP-leider Lilian Marijnissen en haar VVD-collega Mark Rutte openen één dag voor de Provinciale Statenverkiezingen het tv-debat van de NOS. Dat maakte de omroep donderdag bekend. Het debat vindt plaats op 19 maart, één dag voor de stembusgang. De partijen komen allemaal twee keer aan de beurt en mogen ieder één stelling aandragen.

Het complete programma van het NOS-debat, dat overigens door loting is bepaald:

• 1. SP vs. VVD
• 2. PvdA vs. CDA
• 3. 50Plus vs. SGP
• 4. ChristenUnie vs. PVV
• 5. Partij voor de Dieren vs. Forum voor Democratie
• 6. D66 vs. GroenLinks
• 7. SGP vs. Denk
• 8. CDA vs. SP
• 9. Forum voor Democratie vs. 50Plus
• 10. VVD vs. PvdA
• 11. Denk vs. Partij voor de Dieren
• 12. PVV vs. D66
• 13. GroenLinks vs. ChristenUnie

Marijnissen en Rutte in de Tweede Kamer. Foto Koen van Weel/ANP

Asscher in Zeeland: 'Zeeuwen voelen zich vaak vergeten'

PvdA-leider Lodewijk Asscher staat op de weg voor de tolpoortjes bij de Westerscheldetunnel, wijst naar een aanrijdende vrachtwagen en zegt: “Het zou toch jammer zijn als de campagne hier al eindigt.” Hij is samen met twee lokale PvdA’ers op de foto gegaan voor de tolpoorten. “Een melkkoe voor de provincie”, zegt de lokale sociaaldemocraat over de toltunnel die Zeeuws-Vlaanderen van de rest van Nederland scheidt.

De hele dag reist Asscher door Zeeland. ’s Ochtends is hij bij de start van een project voor muziekles op de basisschool, als Kamerlid maakte hij zich er hard voor. Asscher zit “op een bobostoeltje, superirritant”, maar kan daardoor wél bij de borrel achteraf een poosje met koningin Maxima praten. Bijna té lang: een interview bij Omroep Zeeland, samen met provinciale PvdA-lijsttrekker Anita Pijpelink wacht. “Den Haag is ver weg”, zegt de presentator, “weten landelijke politici ook wat hier speelt?” Zeker, zegt Asscher. “Het is hier ongelooflijk mooi en er speelt van alles.”

Zoals krimp en de tekorten aan vaklui die daarmee komen. Op een mbo in Terneuzen ziet Asscher hoe lokale ondernemers en scholen samenwerken. Twee jongens leggen uit dat ze technisch worden opgeleid, nu stage lopen en alvast een baan bij dat bedrijf aangeboden hebben gekregen. “Heel goed, zo hoort het”, zegt Asscher.

Dan wacht het strand. Of nee: de duinen. De volgebouwde duinen van Cadzand, de hoek van Nederland, je zit al bijna in België. Met een Zeeuwse appelbol en koffie vertellen bewoners hoe de kust volgebouwd wordt. De zon schijnt, het uitzicht over de zee is verrukkelijk. Dat weten ook beleggers en rijken: appartementen gaan hier soms al voor 5,5 miljoen euro. “Ik ben daar nog niet aan gewend”, zegt Asscher.

Asscher en de Zeeuwse PvdA’ers eindigen de dag in een paviljoen, nabij de ferry naar Vlissingen. Waarom wilde Asscher zo graag naar Zeeland, op een dag dat de Tweede Kamer gewoon vergaderde? “Het is belangrijk om aan de PvdA’ers hier te laten zien: we zijn één club. Leefbaarheid, bereikbaar, kansen voor mensen: die thema’s spelen hier enorm.” Hij bedankt de leden, krijgt applaus. En zegt dan, in de deuropening: “Weet je wat het is? Zeeuwen voelen zich vaak vergeten. Je kunt als politicus een geel hesje aan doen, maar je kunt ook naar deze mensen tóe gaan, laten zien dat ze ertoe doén.”

Selcuk Oztürk (Denk) wil Eerste Kamer in

Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk is lijsttrekker voor Denk voor de Eerste Kamerverkiezingen. Dat maakte de Limburger (46) zondagmiddag bekend bij het monument voor de gastarbeider op het Afrikaanderplein in Rotterdam. Denk, dat drie zetels heeft in de Tweede Kamer, zit nu nog niet in de senaat.

Omringd door zo’n honderd partijleden zei Öztürk, sinds 2012 Kamerlid, dat hij vanuit de senaat de “verrechtsing” van Nederland wil tegengaan. Volgens hem “papegaaien veel partijen ook in de Eerste Kamer de PVV na”. "Ik ben raadslid geweest, Statenlid en Kamerlid, nu wil ik dat werk in de senaat voortzetten", aldus Öztürk, die zei te hopen dat hij het in de senaat - een parttime functie - "wat rustiger aan kan doen".

Omringd door zo’n honderd partijleden zei Öztürk dat hij vanuit de senaat de “verrechtsing” van Nederland wil tegengaan. Foto Remko de Waal/ANP

Ook hoopt hij, als de coalitie zoals wordt verwacht haar meerderheid in de Eerste Kamer verliest, te onderhandelen met premier Mark Rutte (VVD) over gedoogsteun. Öztürk noemde de SGP, dat de afgelopen jaren regelmatig steun gaf aan het kabinet, als voorbeeld. “Zij hebben laten zien dat je ook als kleine partij invloed kunt hebben.”

Hij heeft wel een flinke lijst eisen waar Rutte aan moet voldoen vóórdat Denk het kabinet steunt: de btw moet omlaag, net als het eigen risico. Ook “mag er geen geld meer naar multinationals”, zei hij tegen NRC. Vanuit de senaat wil Denk onder meer een eventueel verbod op onverdoofd ritueel slachten tegenhouden, aldus Öztürk.

Denk is één van de nieuwkomers bij de Eerste Kamerverkiezingen, die op 27 mei worden gehouden onder alle Provinciale Statenleden. Öztürk verwacht – nadat in alle twaalf provincies Denk-Statenleden zijn gekozen – uiteindelijk drie senaatszetels te halen.

Lijsttrekkers senaat tasten elkaar af in eerste tv-debat

Bij het eerste tv-lijsttrekkersdebat voor de Eerste Kamer, deze zondagochtend bij WNL, had Forum voor Democratie een bekende truc uitgehaald: in het publiek waren FvD-woordvoerder Jeroen de Vries en de Amsterdamse fractievoorzitter Annabel Nanninga achter de grootste electorale concurrent gaan zitten, VVD-lijsttrekker Annemarie Jorritsma. Als de lijsttrekker van Forum voor Democratie, Henk Otten, aan het woord was en de camera stond gericht op Jorritsma, dan zag je hen achter haar instemmend knikken. En zei Jorritsma iets terug, dan schudden ze soms nee.

JeroenvanStrien Jeroen van Strien Haha zie Nanninga 😁 #wnlopzondag https://t.co/Qa2f7WYvwL 17 februari 2019 @ 09:12

Volgen

Vraag is of het veel uitmaakte. In het debat, met zes deelnemers en zes stellingen, was Jorritsma als verdediger van heel veel jaren kabinetsbeleid de anderen overduidelijk níet de baas. Maar Otten, als nieuwkomer in een partij die op grote winst staat in de peilingen, net zo min. Met zijn uithalen naar de VVD die met een rij van Justitie-ministers volgens hem weinig had kunnen doen tegen criminaliteit en naar D66 over het raadgevend referendum, trok hij de aandacht nauwelijks naar zich toe. Hij begon een paar keer over migratie, maar het lukte hem niet om daar een discussie-onderwerp van te maken.

Otten werd zelf wel een wat makkelijk doelwit voor de anderen bij de stelling ‘Nexit is een ramp, Europa is een zegen’. Hij zei dat de omstandigheden in het Verenigd Koninkrijk "wat onzeker" waren – wat leidde tot hoongelach bij de anderen – en zei dat FvD voor "een soort EEG" is: de partij wil wel met andere Europese landen economisch samenwerken. Door andere lijsttrekkers werd die opmerking eerst afgedaan als "vaag", daarna hartelijk begroet als "schuiven", hij kreeg complimenten.

In deze speciale uitzending van WNL op Zondag zaten drie lijsttrekkers van de coalitie, VVD, CDA en D66, tegenover die van GroenLinks, PvdA en FvD. Debatleider Rick Nieman legde niet uit waarom de PVV ontbrak. WNL had eerder laten weten dat die partij wel was uitgenodigd. Volgens Geert Wilders was dat niet zo, hij had het over "de PVV-haters van WNL".

BertHuisjes Bert Huisjes Voor iedereen die het jammer vindt dat #PVV deze zondagen niet bij #WNL aanwezig is. De partij is en blijft van harte welkom. Dat blijkt ook uit onze vele uitnodigingen. We respecteren het als er geen interesse is, het niet goed uitkomt of een afspraak niet tot stand kan komen. 17 februari 2019 @ 09:12

Volgen

Het debat leek vooral even wennen voor Ben Knapen (CDA). Bij een discussie over geld voor onderwijs liet hij zich uit zijn evenwicht brengen door Mei Li Vos (PvdA) die hem steeds onderbrak met vragen als ‘weet u wel hoeveel een leraar verdient?’. Knapen zocht hulp bij Nieman: ‘U stelt de vragen, toch?’ Maar Nieman had geen genade: "Zij mag ook vragen stellen."

Eerst wat onzichtbaar, maar daarna opvallend scherp was Annelien Bredenoord van D66. Ze noemde de PvdA-stelling over het onderwijs – Rutte III moet de 4 miljard van de verlaging van de winstbelasting beter in het onderwijs steken – "brutaal". De PvdA had toch meegedaan aan het kabinet-Rutte II? "We zitten nu wel met het gat van Asscher."

Paul Rosenmöller van GroenLinks leek helemaal klaar voor zijn nieuwe rol in de senaat. Hij was vol zelfvertrouwen. GroenLinks had volgens hem nog nooit "zoveel rugwind" gehad als nu, de Provinciale Statenverkiezingen van 20 maart noemde hij "klimaatverkiezingen". Daar was Henk Otten van FvD het helemaal mee eens: "Klimaat wordt een belangrijke inzet." En in één adem: "Migratie ook. Dat moet stoppen."

Kijk het debat hier terug.

Thierry Baudet flirt met Rutte III, maar heeft ook breekpunten

Het spel om de macht stond zaterdag centraal op de jaarlijkse ledendag van Forum voor Democratie in het Tweede Kamergebouw in Den Haag. De achterban kon er kennis maken met de twaalf lijsttrekkers die FvD in de provincie vertegenwoordigen, maar bij hun stands bleef het rustig.

Baudet flirtte ondertussen volop met het kabinet: daarmee wil hij praten, onderhandelen, "water bij de wijn doen" zelfs. Maar veel onderhandelruimte gaf Baudet de regeringspartijen niet met de harde voorwaarden die hij daartegenover stelde.

Als Rutte III de meerderheid in de senaat verliest, dan ziet Baudet een belangrijke rol weggelegd voor Forum, hield hij de leden voor in zijn openingstoespraak. "Wij hebben straks een sleutelpositie in alle onderhandelingen, in alle dossiers. Ze zullen ons nodig hebben."

rik_rutten Rik Rutten Op de ledendag van Forum voor Democratie is hij weer van de partij: Henk Bleker, geïntroduceerd door Baudet als "een goede politieke vriend" https://t.co/Wih5diN1R3 16 februari 2019 @ 11:17

Volgen

Maar met de breekpunten die de partijleider formuleert, lijkt samenwerking ver weg. In ruil voor de steun van zijn partij, eist hij dat het kabinet de Nederlandse handtekening onder het Marrakesh-akkoord uitgumt, het klimaatakkoord schrapt en de afschaffing van de referendumwet terugdraait. "Een deal met ons betekent [bewindslieden] Harbers weg, Wiebes weg en Ollongren weg", aldus Baudet. "Of in ieder geval hun beleid van tafel."

Behalve de kennismaking met de lijsttrekkers voor de provincies en de Eerste Kamer, konden de leden deelnemen aan een debat in de plenaire zaal onder leiding van Kamervoorzitter Khadija Arib (PvdA). Baudet en Hiddema signeerden hun eigen publicaties en romans. Jongerenafdeling JFVD wierf nieuwe leden met "gratis lavendelzakjes".

Ook Henk Bleker, oud-partijvoorzitter van het CDA, was op de ledendag aanwezig. Bleker, die Baudet eerder al vergezelde op een landbouwbeurs in Berlijn en door hem werd aangekondigd als "mijn politieke vriend", oogstte onder de leden applaus met zijn uitspraak dat Europa "drie, vier stappen terug" moet doen. Toen dat uitmondde in een pleidooi vóór de Europese interne markt, maakte het applaus plaats voor licht boegeroep.

Thierry Baudet, fractievoorzitter van Forum voor Democratie, houdt een speech op de ledendag van de partij in het gebouw van de Tweede Kamer. Foto Robin Utrecht/ANP

SGP waarschuwt Rutte: niet dreutelen, niet drammen

"Och, schonkt Gij mij de hulp van Uwen Geest! Mocht die mij op mijn paân ten leidsman strekken! ‘k Hield dan Uw wet, dan leefd’ ik onbevreesd; Dan zou geen schaamt’ mijn aangezicht bedekken”, zingen de SGP’ers die zaterdag zijn samengekomen op het verkiezingscongres in Amersfoort. Een psalmtekst die door dominee A. Egas kort wordt gelinkt aan de actualiteit: de afgelopen tijd stond de SGP "alleen", zegt hij, in het debat over de Nashville-verklaring die partijleider Kees van der Staaij had ondertekend. Dat geeft niets, zegt de dominee. "Wij hoeven ons niet te schamen voor wat de Heer ons voorhoudt.”

‘Constructief met een open Bijbel’, is het motto waarmee de SGP de verkiezingen ingaat. "Wie goed doet, goed ontmoet", zegt Van der Staaij in zijn toespraak. "Als je jezelf constructief opstelt, mag je ook verwachten dat de ander zich constructief opstelt." De partij is zich bewust van haar strategische positie, nu het ernaar uitziet dat de coalitiepartijen hun gezamenlijke meerderheid in de Eerste Kamer gaan verliezen. Maar de SGP blijft zichzelf. "Waar we vóór waren, zullen we vóór blijven. Waar we tegen waren, zullen we tegen blijven. We gaan niet ineens, met één voet tussen de deur, denken: nu gaan we de wereld veranderen."

Als het kabinet-Rutte III de steun wil van de SGP moet het "niet dreutelen, niet drammen, maar het goede doen", zegt Van der Staaij. Niet dreutelen met maatregelen tegen prostitutie of de ongewenste buitenlandse financiering van moskeeën. Niet drammen over een vaccinatieplicht, ‘voltooid leven’ of onbetaalbare klimaatmaatregelen. Wat het kabinet wél moet doen: pril en kwetsbaar leven beschermen, het landelijk gebied leefbaar en bereikbaar houden, en het belastingstelsel zo inrichten dat gezinnen met één inkomen niet worden benadeeld.

Toch is de SGP niet tégen klimaatpolitiek. "Wij hebben zorg te dragen voor onze schepping", zegt Tweede-Kamerlid Chris Stoffer. "Daar hebben wij roofbouw op gepleegd, kijk naar Groningen." Maar het sluiten van kolencentrales ziet de partij niet zitten. Dat heeft geen zin, want "net over de grens in Duitsland staan veel vervuilender centrales." Alle andere opties mogen wat de SGP betreft worden onderzocht, ook kernenergie. Stoffer: "Met zon en wind gaan we het niet redden. Kernenergie is geen must, maar wel een optie."

Fractievoorzitter Kees van der Staaij (voorste rij, tweede van links) op het partijcongres van de SGP. Foto Jeroen Jumelet/ANP

Jesse Klaver: geef Ondernemingsraad vetorecht bij beloning topman

Opnieuw probeert GroenLinks-leider Jesse Klaver een maatschappelijk thema via een wetsvoorstel op de politieke agenda te zetten. Na zijn (deels geslaagde) initiatieven voor een Klimaatwet, de invoering van een CO2-belasting en het blokkeren van de loonsverhoging voor ING-topman Ralph Hamers, wil GroenLinks nu wettelijk regelen dat werknemers van grote bedrijven een veto kunnen uitspreken als het salaris van hun topman harder stijgt dan de CAO.

Met dit voorstel komt Klaver zaterdagmiddag in zijn toespraak op het partijcongres in Zwolle, waar GroenLinks de campagne voor de komende Provinciale Statenverkiezingen aftrapt.

Klaver wil een einde maken aan de groeiende loonkloof tussen bestuurders van bedrijven en hun medewerkers. Volgens onderzoek van Bloomberg van begin vorig jaar zouden bij grote Nederlandse beursgenoteerde bedrijven de bestuursvoorzitter gemiddeld 171 keer meer verdienen als de gemiddelde werknemer. "De tijd dat multinationals ongestoord belasting konden ontwijken en absurde megasalarissen uitdelen is voorbij", aldus Klaver in een persbericht. Het voorstel zal worden ingediend bij de behandeling van een al lopend wetsvoorstel over een Europese richtlijn over ondernemingsbestuur.

Vorig jaar al diende GroenLinks-Kamerlid Bart Snels een initiatiefwet in om de minister van Financiën het instemmingsrecht te geven bij de beloning van bankbestuurders. Dat was naar aanleiding van de voorgenomen salarisverhoging van ING-topman Ralph Hamers tot 3 miljoen euro. Na grote maatschappelijke ophef zag de raad van commissarissen van ING van deze loonsprong van 50 procent af. Niettemin diende GroenLinks toch het wetsvoorstel in. Dat wordt volgens Snels binnenkort in de Tweede Kamer geagendeerd.

Het lijkt erop dat GroenLinks via dit soort wetsvoorstellen aanpassingen van staand regeringsbeleid probeert door te drukken. In de verwachting dat het kabinet-Rutte III na de Provinciale Statenverkiezingen van maart zijn meerderheid in de Eerste Kamer verliest, verwacht GroenLinks ook werkelijk meer invloed op beleid te kunnen afdwingen.

Rutte III maakt SGP 'ongeduldig'

Na de Provinciale Statenverkiezingen is het kabinet-Rutte III waarschijnlijk zijn meerderheid kwijt in de Eerste Kamer. Heeft de SGP in dat geval zin om het kabinet te helpen? De SGP gaf eerder gedoogsteun aan de eerste twee kabinetten van Rutte, maar partijleider Kees van der Staaij is vrijdag in een interview met het Nederlands Dagblad kritisch over zijn derde kabinet.

Van der Staaij verwijt het kabinet een gebrek aan daadkracht en tempo. De SGP wordt op sommige vlakken wat "ongeduldig". Hij noemt de beloofde aanpassingen aan de prostitutiewet, zoals een pooierverbod, een belangrijk punt voor zijn christelijke partij. En Van der Staaij is ook teleurgesteld dat het kabinet deze week slechts een nieuw onderzoek naar een verbod op buitenlandse financiering van moskeeën aankondigde. "Het kabinet lijkt geen haast te hebben." Van der Staaij wil daarom dat de Kamer zelf een parlementair onderzoek opzet.

Mocht Rutte-III de SGP na 20 maart nodig hebben dan zijn dit dus alvast twee onderwerpen waarop de coalitie de SGP tegemoet kan komen. Van der Staaij zegt in het interview dat zijn partij "geen pakket met eisen" heeft, maar "natuurlijk wel politieke wensen". Hij noemt ook de verbetering van de positie van eenverdieners als voorwaarde voor eventuele steun aan het Belastingplan.

De vraag is overigens of alleen de SGP, die nu twee zetels heeft in de 75 zetels tellende senaat, genoeg zal zijn voor een meerderheid. Steun zoeken over links via GroenLinks en/of de PvdA kan voor het kabinet ook een optie zijn.

Welles-nietes tussen Wilders en WNL over tv-debat

Over welke partijleiders bij de belangrijke televisiedebatten worden uitgenodigd is bijna altijd wel gedoe. Dat geldt nu al voor het eerste televisiedebat, komende zondagochtend bij WNL, tussen de lijsttrekkers van een aantal partijen voor de Eerste Kamer. PVV-leider Wilders stelt op Twitter boos dat zijn partij niet is uitgenodigd, maar volgens WNL-hoofdredacteur Bert Huisjes is de afwezigheid van de PVV aan de partij zelf te wijten.

WNL kondigde dinsdag per tweet de zes deelnemers aan: Annemarie Jorritsma (VVD), Mei Li Vos (PvdA), Ben Knapen (CDA), Paul Rosenmöller (GroenLinks), Annelien Bredenoord (D66) en nieuwkomer Henk Otten (Forum voor Democratie).

Dit zijn de lijsttrekkers van de eerste, tweede, derde, zesde en zevende partij uit de senaat, aangevuld met een partij (Forum) die nog niet in de Eerste Kamer vertegenwoordigd is. Geert Wilders twitterde daarop woedend over "de PVV-haters van WNL op Zondag":

geertwilderspvv Geert Wilders PVV-haters van @WNLOpZondag nodigen 2e partij van Nederland niet uit bij verkiezingsdebat. Ongelooflijk. https://t.co/zpNrwWgzEH 13 februari 2019 @ 12:25

Zondag bij WNL: het eerste tv-debat om de Eerste Kamer. Met Annemarie Jorritsma @VVD / Paul Rosenmöller @groenlinks / Ben Knapen @cdavandaag / Mei Li Vos @PvdA / Annelien Bredenoord @D66 / Henk Otten @fvdemocratie Mis het niet! 9.25 uur, NPO1 #wnl #debat pic.twitter.com/WaP7XfXG6K

— WNL Op Zondag (@WNLOpZondag) February 12, 2019

Volgen

WNL-hoofdredacteur Bert Huisjes ontkent dat de PVV niet is uitgenodigd. Hij zegt dat de PVV in januari een gepland gesprek over mogelijke WNL-optredens tijdens de campagne heeft afgezegd, maar dat er in een later telefonisch onderhoud wel met elkaar is gesproken, met name over een optreden van Wilders op de zondag voor de verkiezingen. De PVV vroeg vervolgens bedenktijd en liet volgens Huisjes nooit meer iets horen. "De PVV is zeer welkom bij ons, maar ik kan ze niet dwingen. Er is geen initiatief meer geweest om iets te bevestigen." Huisjes koos er vervolgens voor lijsttrekkers van drie coalitiepartijen en drie oppositiepartijen te vragen.

RTL gaat af op peilingen

Na het WNL-debat van zondag volgen de echte grote tv-debatten tussen de partijleiders pas in de laatste weken voor 20 maart. Op donderdag 7 maart treden bij het RTL-debat in de Rode Hoed de leiders aan van de acht partijen die op dit moment het grootste zijn in de peilingen. Dat betekent dat Gert-Jan Segers van de ChristenUnie (vijf Tweede Kamerzetels) niet mag aantreden en Thierry Baudet van Forum voor Democratie (twee zetels) wel.

Stephan Koole, chef van de politieke redactie van RTL, vindt dit "een goede manier", zegt hij. "Het geeft een weerspiegeling van de verhoudingen op dit moment. Bij de Kamerverkiezingen in 2017 hebben we het ook zo gedaan, dus we zijn daar heel consistent in."

Bij EénVandaag treden op maandag 18 maart wel de acht partijen aan die het meeste zetels in de Tweede Kamer hebben. Dus daar zien we weer Segers in plaats van Baudet. Politiek verslaggever Marc Belinfante zei dinsdag in het AD dat dit de meest "heldere, objectieve" manier is. Bij het NOS-slotdebat op dinsdag 19 maart worden alle partijen uit de Tweede Kamer uitgenodigd.

Voor de meeste provincies is nu een stemhulp beschikbaar

Het leeuwendeel van de Nederlandse kiezers kan vanaf nu een stemhulp invullen voor de Provinciale Statenverkiezingen. Samensteller ProDemos heeft de StemWijzers online gezet voor zeven provincies.

Flevoland en Overijssel stonden al online, woensdagochtend zijn daar Noord- en Zuid-Holland, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg aan toegevoegd. Op basis van voorgaande Provinciale Statenverkiezingen zullen bij de StemWijzers naar verwachting ongeveer 1 tot 1,5 miljoen adviezen worden uitgebracht; een fractie van de 6,8 miljoen adviezen die werden uitgebracht voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.

Bij de stemhulp ligt deze verkiezingen de nadruk op duurzaamheid, zegt ProDemos-directeur Eddy Habben Jansen. “Dat heeft ook te maken met de gebieden waar de provincie zich mee bezig houdt: energie, wel of geen windmolens, zonnepanelen, landbouw versus natuur.” Allemaal werkterreinen waar de provincie iets over te zeggen heeft. “En je ziet dat het gewoon een belangrijk thema is”, voegt Habben Jansen eraan toe. Het helpt bovendien de partijen van elkaar te onderscheiden, omdat zij over dit onderwerp verschillende standpunten innemen.

De StemWijzers zijn gemaakt in opdracht van de provincies, die daar ook voor betalen. Andere provincies hebben gekozen voor andere aanbieders. Naast ProDemos zijn ook Kieskompas en de stemhulp MijnStem van Citisens belangrijke aanbieders. Nog niet voor alle provincies is een kieshulp beschikbaar.

De StemWijzer werd tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar een miljoen keer ingevuld. Foto Rob Engelaar/ANP

Klimaatspijbelaars wachten nu ook op de doorrekening

Het klimaat is voorlopig hét onderwerp van de campagne. Dat speelde misschien wel een beetje mee bij de wel heel bijzondere uitnodiging die de jeugdige actievoerders van Youth for Climate kregen: ze mochten dinsdagavond naar het ministerie van Algemene Zaken komen voor een gesprek met premier Rutte en klimaatminister Eric Wiebes.

Duizenden scholieren kwamen donderdag naar Den Haag met een duidelijke boodschap aan de politiek: pak het halen van de klimaatdoelen veel voortvarender aan. Die oproep hebben de zes jonge klimaatactivisten in het gesprek duidelijk overgebracht, zei Wiebes na afloop. “Ze waren teleurgesteld over wat we tot nu toe hadden gedaan, daar konden we niet omheen.”

Vervolgens zei Wiebes dat hij de scholieren wel had kunnen overtuigen van de noodzaak te wachten op de doorrekening van het klimaatakkoord van het Planbureau voor de Leefomgeving. Die komt halverwege maart. Hadden de scholieren hier zich niet heel makkelijker laten inkapselen? “Nee, we zijn zeker niet ingepalmd”, zei Caya, één van de meisjes, na afloop, “we zijn zeker van onze zaak. Maar zonder cijfers is er helaas nog niet veel te zeggen”.

Foto David van Dam.

De Youth for Climate-actievoerders hebben in elk geval een tweede gesprek afgedwongen: na publicatie van de doorrekening mogen ze weer langskomen bij minister Wiebes. Premier Rutte snapt dat de scholieren wantrouwig zijn. “Ik heb dan ook gezegd: hou ons scherp.”

Youth for Climate vond het gesprek voldoende om komende donderdag niet opnieuw te gaan staken voor het klimaat. Rutte heeft ze niet gevraagd in de toekomst niet meer te staken, maar de scholieren wel aangeraden dit voortaan buiten schooltijd te doen. De scholieren hebben na dit gesprek “zeker nog geen vertrouwen in de politiek”. “Daarvoor moeten ze eerst in actie komen”, aldus een van de actievoerders.

D66-lijsttrekkers willen 5,3 miljard investeren in klimaatplannen

De twaalf lijsttrekkers van D66 voor de aankomende Provinciale Statenverkiezingen willen in totaal 5,3 miljard euro investeren in het klimaat.

Het geld komt deels uit vermogen, door de verkoop van Nuon-aandelen, maar ook in de begroting wordt geld gereserveerd, zegt Michiel Scheffer, lijsttrekker voor de partij in Gelderland. “De nood is immers hoog.”

De hoogte van de investering verschilt per provincie. De D66 in de provincie Gelderland wil het meeste geld voor de plannen uittrekken: 2,5 miljard euro. Scheffer en zijn partij, die de plannen deze maandag aanbieden bij Ed Nijpels, voorzitter van het klimaatberaad, zegt dat er drie grote bestemmingen zijn voor het geld: vervoer, het isoleren van huizen en investeren in elektrische laadpalen.

De lijsttrekkers willen bijvoorbeeld het openbaar vervoer in de provincies versneld vergroenen, door bussen meer op elektriciteit te laten rijden. Ook wil de partij het gebruik van de fiets ter vervanging van de auto stimuleren, door onder meer snelfietspaden aan te leggen.

Op het congres van de ChristenUnie in Zwolle werden successen gevierd. „Wij hebben eigenlijk een hekel aan macht.”

Isoleren van huizen

Volgens Scheffer gaat de meeste aandacht naar het isoleren van huizen: “De kern is dat we buurten en corporaties gaan ondersteunen in hun energietransitie.” Volgens de lijsttrekker wil de partij ook investeren in het vernieuwen van energienetwerken, waaronder het aanleggen van meer oplaadpalen die elektrisch rijden moeten stimuleren.

De lijsttrekkers van het CDA in de provincies stelden vorige week voorafgaand aan het debat over het concept-klimaatakkoord nog vier voorwaarden aan de Nederlandse klimaataanpak. Nederland zou bijvoorbeeld niet meer moeten doen dan andere Europese landen, stelde de partij in De Telegraaf. Ook VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff uitte kritiek op het conceptakkoord.

'Geert heeft schijt aan alles'

PVV begon de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen zaterdagmiddag in Enschede. Voorman Geert Wilders verscheen weer eens in het openbaar - een zeldzame gebeurtenis. Onze redacteur was erbij.

Lees de reportage hier: 'Geert heeft schijt aan alles’

Lilian Marijnissen ontmoet haar nieuwe vrienden

“Een warm bad” noemt Lilian Marijnissen de bijeenkomst voor de nieuwe ‘vrienden’ van de SP in haar geboorteplaats Oss. De partij probeert deze zaterdag positiviteit uit te stralen: sinds september hebben zich zo’n 15.000 mensen aangemeld als vriend van de SP. Deze sympathisanten zijn nog niet meteen lid, maar kunnen dat wel worden. “Het is niet verplicht vandaag, maar wel de bedoeling”, grapt dagpresentator Wilfred Genee.

De nieuwe vrienden van de SP kunnen ‘de mens’ Lilian zaterdag beter leren kennen in de kroeg van cultureel centrum De Groene Engel. Een symbolische plek: de locatie kwam er ooit dankzij SP-wethouder Mari-Anne Marijnissen (haar moeder), dreigde te worden gesloten door een rechts college en werd gered dankzij fanatiek actievoeren door de lokale SP-fractie. Zo’n honderd ‘vrienden’ uit het hele land staan zaterdag dicht op elkaar, waardoor de temperatuur in de kroeg al snel oploopt. Jong en oud is gekomen, er wordt koffie en bier gedronken.

Lees ook: Lilian Marijnissen: ‘Ik wíl helemaal niet schreeuwen’

De vriendenbijeenkomst is ook de informele aftrap van de SP-campagne. Voor Marijnissen, nu een jaar fractievoorzitter, is de uitslag op 20 maart belangrijk: in de opiniepeilingen profiteert de SP nog niet van het virtuele verlies van de coalitiepartijen. De partij doet er daarom alles aan sympathisanten te mobiliseren: naast de vriendenactie zal de SP vooral een opkomstcampagne moeten voeren, want de socialisten hebben traditioneel last van de lage opkomst bij de Provinciale Statenverkiezingen. “Ik hoop dat jullie gaan stemmen om Rutte z'n meerderheid af te pakken, dát is waar deze verkiezingen over gaan”, zegt Marijnissen.

Foto Jeroen Jumelet / ANP.

Op het podium van De Groene Engel laat Marijnissen zich ook samen met haar vader Jan interviewen, een zeldzaamheid. Jan Marijnissen heeft geen spijt dat hij vroeger weinig thuis was, het SP-leiderschap was “een enorme verantwoordelijkheid”. Ze blijven steeds lief voor elkaar: Lilian neemt haar vader niks kwalijk. “Het is niet belangrijk dat je er altijd bent, maar dat je er bent als het nodig is”. Jan is inmiddels een trotse vader, maar hij was zeker toen Lilian net leider was ook bezorgd. “Ik weet wat een slangenkuil het Binnenhof is. Maar ze verrast met elke keer. In moeilijke interviews, Kamerdebatten… ze lult d’r eigen d’r gewoon uit.”

Liever dan over persoonlijke zaken praat Lilian Marijnissen over haar politieke idealen, dan veert ze op. Ze krijgt vragen over klassieke SP-thema’s als zorg en armoede, maar ook het klimaat, waar de SP volgens een van de aanwezige vrienden “veel te weinig aan doet”. Marijnissen wijst erop dat het de SP was die de term ‘klimaatrechtvaardigheid’ muntte. Ze begint er ook haar afsluitende speech mee, staand op een verhoging in het midden van het kroegje. “Ik erger me kapot aan Rob Jetten met z’n warmtepomp. Alsof gewone mensen dat kunnen betalen. De kosten van klimaatverandering moeten we collectief opbrengen.” Haar honderd nieuwe vrienden klappen luid.

Gert-Jan Segers (CU): geen huwelijkscrisis in de coalitie

Foto Sander Koning/ANP

Huwelijkscrisis in de coalitie? ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers wil er niets van weten. "We hebben geen huwelijk. We kunnen dus ook geen huwelijkscrisis hebben", zei hij zaterdagmiddag bij het congres van zijn partij in Zwolle.

Segers reageerde daarmee op de spanningen die de afgelopen weken merkbaar waren in de coalitie. Het kinderpardon werd na crisisberaad verruimd. VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff liet zich kritisch uit over het klimaatakkoord, tot ergernis van vooral ChristenUnie en D66. "Wat de afgelopen weken wel duidelijk hebben gemaakt is dat we deel uit maken van een coalitie met vier hele verschillende partijen", sprak Segers. "We verschillen als het gaat om asielbeleid, duurzaamheid en zorg voor de schepping. Toch is ook gebleken dat dit vier partijen zijn die alle vier kiezen voor samenwerking."

Lees ook de reportage: ChristenUnie blijft ook na succes bescheiden

Aanvaring Denk en PVV

Als voorbeeld van hoe het volgens hem niet moet, haalde hij de aanvaring aan tussen Selcuk Özturk van Denk en Machiel de Graaf van PVV in de Tweede Kamer deze week. Een "beschamende vertoning" volgens Segers en "een dramatisch voorbeeld voor een samenleving die soms al zo verdeeld is". Hij stelde voor dat Kamerleden bij "dit soort wangedrag" een "time-out" zouden moeten krijgen, als een sporter die tijdelijk het veld wordt uitgestuurd tijdens een wedstrijd.

Segers had het in zijn toespraak meermaals over het belang van "opkomen voor de weerlozen". Hij haalde het kinderpardon aan dat onlangs een uitbreiding kreeg. Ook sprak hij over mensenhandel en gedwongen prostitutie. Het kabinet moet meer werk maken van de bestrijding daarvan zoals volgens Segers overeengekomen is in het regeerakkoord. "Wetgeving blijft te lang liggen. Terwijl sommige slachtoffers niet langer kunnen wachten." Het bijstaan van schuldenaars en het helpen van de armsten van de samenleving krijgt volgens hem ook nog te weinig aandacht van het kabinet.

Spoorverbindingen

Segers zei in zijn toespraak verder geschrokken te zijn van de plannen van staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur, D66) voor verbetering van de spoorverbindingen. Die zouden zich te veel op de Randstad richten. "Alle verbeterde treinverbindingen leidden naar de Randstad en alles stopte bij Zwolle. Dit is geen Randstadkabinet maar een kabinet van heel Nederland en dat moet een kabinet van heel Nederland blijven."

Impressie van het CDA-congres in Amsterdam

Buma waarschuwt CDA'ers voor 'flanken' en 'maffia'

CDA-leider Sybrand Buma probeerde zaterdag op het congres in Amsterdam zijn partij duidelijk in het politieke midden te positioneren. De politieke flanken zouden het debat steeds meer kapen, terwijl de kiezer daar volgens Buma helemaal geen oplossingen vindt. "Vanaf de zijlijn een afgewogen compromis slopen is in de politieke praktijk makkelijker dan het ongeschonden de eindstreep te laten halen."

Buma haalde onder meer het kinderpardon aan, waarover het Kabinet onlangs een akkoord sloot. Dat werd mede mogelijk doordat het CDA twee weken geleden van mening veranderde over het onderwerp, en samen met D66 een plan indiende voor het herzien van de regels. De oplossing werd mogelijk door samenwerking, zei Buma. "Dwars tegen het sloopwerk van de flanken in."

Het CDA moet minder conservatief-rechts worden, vindt een groot deel van de partij. Buma's CDA voor bezorgde burgers, wie wil dat nog?

In De Telegraaf nam Buma zaterdagochtend een voorschot op het slotstuk van zijn toespraak, dat over de toenemende invloed van "zware criminaliteit" ging. "Criminaliteit is al ernstig, maar is inmiddels zo doorgedrongen in het dagelijks leven van de gewone Nederlander dat het maffia is", zei de CDA-leider in het interview.

Buma wees in de krant en in zijn speech op het feit dat steeds meer bestuurders in Nederland ernstig bedreigd worden, onder wie bijvoorbeeld burgemeester Jos Wienen (CDA) van Haarlem. "Zij komen op voor onze veiligheid, en verdienen onze steun."

Op het partijcongres stelde hij daarom een pakket aan maatregelen voor. Hogere straffen en meer bevoegdheden voor politie en justitie, die de kans moeten hebben criminelen in hun portemonnee te raken.

Luister ook naar onze podcast Haagse Zaken: hoe het CDA partijleider Buma bijstuurt naar het midden

Buma spreekt verdeelde partij toe

Vier partijen hebben deze zaterdag activiteiten gepland die als officiële campagneaftrap kunnen worden gezien: het CDA en de ChristenUnie hebben verkiezingscongressen, SP-leider Lilian Marijnissen ontmoet fans in Oss en PVV-leider Geert Wilders gaat flyeren in Enschede.

Coalitiepartij CDA congresseert in Amsterdam op een roerig moment. De partij staat er slecht voor in de peilingen en het gemor over partijleider Sybrand Buma nam de afgelopen maanden toe. Hij werd door een kritische achterban gedwongen tot een opmerkelijke draai op het kinderpardon en zijn partij worstelt met het klimaat: leidt een te ambitieus beleid niet tot een nieuwe Fortuyn-revolte? Kan Buma de eenheid in zijn partij bewaren? Hij spreekt het congres eind van de ochtend toe, aan het einde van de dag houdt Ruth Peetom haar afscheidsspeech als partijvoorzitter.

PVV-leiders Geert Wilders gaat zaterdagmiddag op campagne in Enschede. Het is in verband met zijn strenge beveiliging vrij zeldzaam dat Wilders de straat op gaat. De PVV doet op 20 maart in alle provincies mee en verdedigt dan indirect de negen zetels die de partij in de senaat heeft. Wilders zal er een nationale campagne van willen maken, tegen Rutte, tegen "hysterisch" klimaatbeleid en natuurlijk tegen de islam.

geertwilderspvv Geert Wilders Zaterdag naar Enschede! #StemPVV #StemRutteWeg https://t.co/fcLTdK8gf7 4 februari 2019 @ 12:05

Volgen

Bij de ChristenUnie zal de sfeer deze zaterdag goed zijn: de kleinste regeringspartij is de enige partij die lijkt te profiteren van kabinetsdeelname en ook zaken binnenhaalt, zoals de verruiming van het kinderpardon. Het is dan ook niet verrassend dat partijleider Gert-Jan Segers onlangs in een interview met NRC zei: "De ChristenUnie geeft het ja-woord om er alles aan te doen om met dit kabinet door te gaan." Segers spreekt zijn congres begin van de middag toe.

SP-leider Lilian Marijnissen treedt zaterdag op in geboorteplaats Oss, de bakermat van de SP. Ze gaat in gesprek met sympathisanten en laat zich samen met vader en oud-leider Jan interviewen door Wilfred Genee.