Alarmkreet: Domino-effect aan klimaatrampen kan ook economie zwaar treffen
Britse onderzoekers hebben de uitkomsten van een groot aantal klimaatstudies bestudeerd. Hun conclusie: er dreigt een domino-effect aan rampen die ook de economie zwaar zullen treffen.
De opeenstapeling van bedreigingen als klimaatverandering, aantasting van ecosystemen en verlies van natuur kan de wereld een inzinking bezorgen vergelijkbaar met de financiële crisis van 2008. Het is noodzakelijk deze gevaren tegelijk te lijf te gaan, om democratieën en sociale samenhang te beschermen.
Deze alarmkreet komt van de Britse denktank IPPR in een deze week gepubliceerde studie. Tot nog toe worden de risico’s vooral apart onderzocht, stelt IPPR. Er zijn scenario’s die klimaatverandering beschrijven, studies naar verlies van biodiversiteit en economische berekeningen van schade door droogte of stormen. Onderzoek naar de combinatie van die gevaren op de langere termijn is pas recent op gang gekomen. Dat is wel van levensbelang omdat al die risico’s op elkaar inwerken. Daardoor kan er een domino-effect van rampen ontstaan, dat nog verwoestender is dan al die dreigingen op zich.
Ongekend
De denktank komt tot deze conclusie na het bestuderen van een groot aantal wetenschappelijke onderzoeken, overheidsrapporten en studies van niet-gouvernementele organisaties. Op vele terreinen tegelijk verslechteren de omstandigheden beangstigend snel, concluderen de onderzoekers daaruit, ongekend in de menselijke geschiedenis.
De mensheid is op deze manier hard op weg de eigen leefomstandigheden danig te ruïneren
Niet alleen extreem weer speelt de mensheid nu al parten, het oppervlakte aan vruchtbaar land daalt snel, de insectenpopulatie neemt sterk af, bodems zijn chemisch vervuild en de oceanen verzuren. Ook zijn bijvoorbeeld de populaties gewervelde dieren sinds de jaren zeventig met 60 procent afgenomen. Vruchtbaar land gaat tien- tot veertigmaal sneller verloren dan de natuur kan aanvullen, sinds het midden van de vorige eeuw is 30 procent van de grond waarop landbouwgewassen kunnen groeien onbruikbaar geraakt door erosie.
De mensheid is op deze manier hard op weg de eigen leefomstandigheden danig te ruïneren, waarschuwt het IPPR. De snelheid waarmee dit plaatsvindt, maakt bovendien de tijd om nog in te grijpen beperkt. Regeringen moeten zich veel meer bewust zijn van wat er op het spel staat, zegt het instituut. Toenemende armoede, honger, onvrijwillige migratie en groeiende ongelijkheid kunnen het gevolg zijn.
Economische schok
Het onderzoek is nog niet zo ver dat er harde cijfers aan te hangen zijn. Dat geldt wel voor klimaatverandering op zich. Uit onderzoek naar de economische gevolgen van opwarming van de atmosfeer blijkt dat de wereld eind deze eeuw beter af is als nu fors wordt geïnvesteerd in klimaatbeleid. Gebeurt er te weinig dan kan dat tot 20 procent van het wereldinkomen kosten, een zware economische schok. Extreem weer, gerelateerd aan klimaatverandering, richt bovendien nu al veel schade aan. Voor een land als de Verenigde Staten bijvoorbeeld, dat veel last heeft van weerrampen en in de toekomst ook zwaar lijdt onder klimaatverandering, is het economisch rationeel om wel het akkoord van Parijs na te leven. Het land heeft het akkoord niet getekend omdat president Trump denkt dat de Amerikaanse economie juist last zal hebben van klimaatbeleid.
De andere kant van de medaille gaat eerder op. Het is niet alleen eerst door de zure appel heen bijten – veel geld uitgeven – om later te voorkomen dat het nog duurder wordt. Investeringen in groene technologie en hernieuwbare energie leveren het komende decennium ook economische groei op, laten nieuwe, deze week bekendgemaakte berekeningen voor de Europese Unie zien. Het halen van de doelen van het klimaatakkoord van Parijs, levert de Europese Unie 1,1 procent extra groei op en 0,5 procent meer werkgelegenheid.
Lees ook:
Nu miljarden uitgeven om latere klimaatschade te voorkomen, is lastig maar zinvol
De scholieren die in actie komen voor het klimaat raken een vitaal punt. Economen zijn het met hen eens. Zíj zitten straks met de brokken als de huidige generaties het laten afweten.
Zet Defensie in tegen de grootste dreiging: klimaatverandering
De plannen om Defensie op sterkte te brengen gaan uit van een conventionele taak. Maar de grootste dreiging is niet Rusland, maar is de klimaatverandering. Daarom moet Defensie een organisatie worden die met technische kennis van watermanagement droogte en overstromingen probeert te voorkomen en gevolgen ervan bestrijdt, betoogt militair jurist Reinout Sterk.