"Als ik naar mezelf kijk, moet ik eerlijk bekennen dat ik de Nederlandstalige nummers vroeger ook in een guiltypleasurelijstje had", zegt Paf in gesprek met NU.nl. "Dat hoeft niet meer, want mensen schamen zich totaal niet meer wanneer ze zeggen dat ze Nederlandse muziek luisteren."
"Vroeger werd het vooral geassocieerd met het kroegleven", stelt Paf. "Maar tegenwoordig zijn er meerdere stromingen. Popmuziek, waar ook Nederlandse rapmuziek een onderdeel is, en daarnaast het levenslied."
Paf kan zich echter nog goed herinneren wanneer het Nederlandse lied aan populariteit won op de radio. "Eind 2017 was het nummer Zoutelande van BLØF en Geike Arnaert een heel grote hit. Die werd heel vaak gedraaid, maar mensen werden hem niet zat. Dat is gelijk ook wel een van de eigenschappen van een succesvol Nederlands nummer. Je moet het niet na vijf keer uit willen zetten."
'Met nadoen win je geen wedstrijd'
Groothedde heeft een andere verklaring. De producer, die samenwerkte met onder andere Marco Borsato, Krezip en Nick & Simon, denkt dat luisteraars voor kwalitatief goede muziek niet meer per se Engelstalige muziek hoeven te luisteren. "Nederland is veranderd van een land dat volgt naar een land dat ontdekt en creëert. Dat is de juiste stap geweest, want met nadoen win je geen wedstrijd."
"Het vernieuwende aspect is de sleutel tot het succes van nu", vindt Groothedde. "Het gaat om opvallen in de muziekwereld, en artiesten die opvallen steken juist anderen weer aan. Zo gaat het algehele niveau van de Nederlandstalige muziek omhoog. Je hebt het alleen niet altijd in de hand. Het is toch het momentum en je moet het altijd in de context van tijd zien."
De componist tekent daarbij wel aan dat de Nederlandse muziek niet aan een revival bezig is. "Het is er volgens mij altijd geweest, maar het komt tegenwoordig meer aan de oppervlakte. Vooral door de streamingdiensten, waarbij een ieder zijn eigen muziek op elk moment van de dag kan luisteren, zijn sommige artiesten meer in het daglicht komen te staan. Maar bijvoorbeeld Marco Borsato is al ruim twintig jaar zeer populair. En zie maar eens vier keer De Kuip uit te verkopen, dan ben je echt de allergrootste. Daar kunnen we gewoon niet omheen."
'Muziek heeft unieke eigenschap dat het veel emoties kan oproepen'
Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder is van mening dat luisteraars in muziek op zoek zijn naar emotie. "In het brein worden door bepaalde woorden of klanken grote netwerken actief, waardoor je een emotie voelt. Muziek heeft de unieke eigenschap dat het veel emoties kan oproepen. Denk daarbij aan tederheid, nostalgie, vreugde, verdriet en spanning. Allerlei gebieden in de hersenen zijn daarbij betrokken en elke emotie levert zijn eigen bijdrage. Daarom kun je bijvoorbeeld ook heel vrolijk of juist terneergeslagen van muziek worden."
Volgens Groothedde is ook het herkenbare in Nederlandstalige muziek hierbij een voordeel. "Zangers van het levenslied gebruiken misschien wat directere teksten die makkelijker te begrijpen zijn. Men herkent zichzelf daarin. Ook in popmuziek, dat vaker een onderliggende boodschap en dubbele laag heeft, werkt de Nederlandse taal weer helemaal."
Scherder is het met Groothedde eens. "Ik heb net als veel anderen bij Engelstalige nummers soms ook moeite om te begrijpen wat er wordt gezegd. Omdat je te veel je best doet om het te begrijpen, mist de tekst zijn uitwerking. Bij Nederlandstalig zit je er direct in omdat het je moedertaal is, en dat raakt je dus dieper. Je hersenen hoeven minder moeite te doen om de teksten te verwerken, waardoor er meer ruimte en tijd is om emoties toe te laten."
Meer Nederlandstalige muziek op de radio
Op de radio wordt ook steeds meer muziek van eigen bodem gedraaid. Voorloper daarin is Radio 2, dat bij monde van zendermanager Jan-Willem van Engelen in juli 2017 uitsprak meer Nederlandse muziek te gaan draaien. Daarbij moest een groei van 18 naar 25 procent gerealiseerd worden.
Met die aanpassing wilde Van Engelen zich committeren aan een structurele bijdrage aan de Nederlandse popcultuur. De zender zette die belofte kracht bij door nummers van onder andere Suzan & Freek, BLØF, Davina Michelle en Nielson tot TopSong uit te roepen.
In dat lijstje nummers ontbreken de namen van populaire artiesten als Frenna, Lil' Kleine en Ronnie Flex. Zij hebben bij het jongere publiek echter een gigantische achterban, constateert Groothedde. "Zij steken elkaar aan. Van mijn dochter krijg ik allerlei tips over nummers van artiesten waarvan ik soms nog nooit gehoord heb. Het is wel een verklaring voor het feit dat het al een langlopende hype is. Daarbij wil ik wel vermelden dat de Nederlandstalige rap enorm innoverend is en een eigen stijl heeft ontwikkeld. Het is een nichemarkt die heel erg groot is geworden."
Opnieuw uitbrengen van nummers slimme zet
Paf merkt daarbij op dat het opnieuw uitbrengen van nummers ook aanslaat bij jongeren. "Dat heeft Frenna slim gedaan met Verleden Tijd, want een heel nieuwe generatie kent waarschijnlijk het origineel (Abel - Onderweg, red.) niet. Bij 100% NL kreeg ik zelfs eens een telefoontje welke band Frenna had gecoverd voor het nummer, want ze kenden Abel niet. Dat zegt ook wel iets."
Volgens Paf, zelf groot fan van Justin Timberlake, is Nielson hard op weg de Nederlandse versie van de Amerikaanse zanger te worden en is hij de populairste artiest van het moment. "Hij heeft zich in ieder geval definitief gevestigd in de Nederlandse muziekwereld. Hij is veelzijdig, klinkt prettig in het gehoor en zijn nieuwe muziek heeft een lange houdbaarheidsdatum. Dat zijn voorwaarden om hits te hebben."
Groothedde beaamt dat Nielson op het moment aan de top staat, maar benadrukt daarnaast dat vrijwel alle Nederlandse artiesten goed scoren. "Eigenlijk is er niemand die echt buiten de boot valt. Ook Krezip, dat na tien jaar een comeback maakt, verkoopt drie keer de Ziggo Dome uit. Blijkbaar is iedereen er nu aan toe."
"Er gaan steeds meer jury- en publieksprijzen naar artiesten die Nederlandstalige muziek maken. Daarmee merk je dat er een bepaalde waardering voor het genre is en dat komt voort uit het gegeven dat het steeds meer gedraaid wordt op de radio. Het is dus ten goede veranderd voor de Nederlandse artiesten."
NUjij: Uitgelichte reacties