Evangelisch-Lutherse Kerk aangeklaagd wegens nazi-kerkklokken in Thüringen
In Duitsland heeft een man een klacht ingediend tegen de Evangelisch-Lutherse Kerk in Thüringen omdat er in die deelstaat nog 6 klokken met nazisymbolen gebruikt worden. Het parket bekijkt of het een onderzoek opent. Het is niet voor het eerst dat er discussie is over naziklokken in Duitse kerken.
Op 2 februari heeft het parket van Thüringen, in centraal-Duitsland, een klacht gekregen dat de Evangelisch-Lutherse Kerk nog steeds 6 klokken met nazisymbolen laat luiden in 5 kerken. Het stoort de klager nog het meest dat de kerk de klokken liet luiden op 27 januari, de dag dat de Holocaust internationaal herdacht wordt.
De klager zegt dat hij juridische stappen zet omdat de Evangelisch-Lutherse Kerk niet is ingegaan op zijn herhaaldelijke vraag om de klokken niet meer te gebruiken. Het parket van Erfurt, de hoofdstad van Thüringen, bekijkt op dit ogenblik of het een onderzoek opent.
"Oplossing is mogelijk"
De Evangelisch-Lutherse Kerk liet aan het katholieke nieuwsagentschap weten dat de leiders van de betroffen kerken in april het gebruik van de klokken bespreekt in een vergadering. Een woordvoerder heeft er alle vertrouwen in dat er een oplossing komt.
Een optie is de nazisymbolen weg te laten slijpen, al moet Monumentenzorg daar nog wel eerst zijn fiat over geven. Dat de klokken neonazi’s zouden aantrekken, gelooft de woordvoerder alvast niet: "De klokken waarvan sprake, zijn niet publiekelijk toegankelijk."
Het is niet voor het eerst dat klokken met nazisymbolen tot discussie leiden. Dezelfde klager diende eerder al een klacht in tegen de naziklok van Herxheim am Berg in de deelstaat Rijnland-Palts. In de protestantse kerk van dat dorp hangt al sinds 1934 een klok met een hakenkruis van 35 cm op 35 cm en het opschrift "Alles voor het vaderland. Adolf Hitler" (zie foto bovenaan).
Het gemeentebestuur besliste vorig jaar dat de klok in gebruik blijft, als monument voor de slachtoffers van geweld en onrechtvaardigheid. Een bord met uitleg over de geschiedenis van de klok moet wat context geven.
Als familielid van nazislachtoffers vond de klager dat niet kunnen, voor hem bespotte en ridiculiseerde de gemeente zo de slachtoffers van het nazigeweld. Twee weken geleden volgde het landelijke gerecht van Rijnland-Palts de klager niet, de klok van Herxheim mag blijven hangen.
Minstens 23 naziklokken
Hoeveel klokken met nazisymbolen er bijna 74 jaar na de Tweede Wereldoorlog nog in Duitse kerken hangen, is onduidelijk. Het weekblad Der Spiegel telde er vorig jaar minstens 23, waarvan het overgrote deel in Evangelisch-Lutherse kerken hangt. Heel veel zullen het er niet zijn omdat een groot aantal klokken tijdens de oorlog is omgesmolten voor de oorlogsindustrie, maar nergens bestaat een centrale databank die alle klokken oplijst.
Wat er met de klokken gebeurt, kan ook erg verschillen. De ene keer verdwijnt de klok helemaal, de andere keer wordt ze alleen niet meer gebruikt. In andere gevallen verdwijnt het hakenkruis of de verwijzingen naar Hitler. In dat laatste geval wacht niet iedereen op een beslissing van de Kerk of het gerecht.
Vorig jaar haalde(n) onbekende(n) de slijpschijf boven en verwijderden het hakenkruis en een opschrift van de klok die in de Lutherse kerk van Schweringen (Nedersaksen) hing. De dader(s) lieten in de kerk een briefje achter met de boodschap "Lenteschoonmaak 2018", de klok is intussen buiten dienst en ontwijd.