Politie: 'Werk mee als je wordt overvallen, hoe moeilijk dat ook is'

Bedreigd, mishandeld en opgesloten in de kelder. Het aantal gewelddadige woningovervallen bij ouderen stapelt zich de laatste maanden op.

Het aantal overvallen op ouderen schommelt al jaren rond de honderd per jaar. "Het is niet zo dat het er meer worden. Maar als het je overkomt, is het vreselijk", zegt Jos van der Stap, landelijk overvalcoördinator bij de Nationale Politie.

In de kelder gegooid

De laatste maanden werden ouderen een aantal keer slachtoffer van een zeer gewelddadige overval. Zo werden in het Overijsselse Heeten twee bejaarde broers overvallen en opgesloten in hun slaapkamer.

En deze zomer werd het echtpaar Vergooszen uit het Limburgse Susteren overvallen door vier gemaskerde mannen. De overvallers gooiden het echtpaar in de kelder van hun woning. De vrouw weet met een mes de deur open te snijden waardoor ze na 3,5 uur vrij komen en de hulpdiensten kunnen bellen. Gerard Vergooszen lag na de overval drie weken in het ziekenhuis.

Dreigden vingers af te snijden

Daders denken, vaak onterecht, dat er veel te halen is bij hun doelwit, zegt Van der Stap. "Er is een informatierelatie. Via-via is het idee ontstaan dat er veel geld in huis is."

Zo werd onlangs in Eindhoven een bejaarde vrouw (89) de ene dag opgelicht door malafide slotenmakers en de volgende dag slachtoffer van een woningoverval. Vermoedelijk wisten de overvallers dat er nog contact geld in haar huis was. De overvallers dreigden haar vingers af te snijden als ze haar spaargeld niet af zou staan.

Gewelddadig karakter, sneller letsel

Woningovervallen kunnen al snel gewelddadig worden. Over het algemeen geldt dat professionele overvallers alleen functioneel geweld toepassen. Het zijn de jonge hit-and-run overvallers die gewelddadig worden, zegt Van der Stap. Ze zijn impulsief en dulden geen verzet.

Uit onderzoek blijkt dat juist ouderen zich verzetten bij een woningoverval. "Zij accepteren het niet", zegt Van der Stap. Door het verzet van de ouderen worden de overvallers gewelddadig. De kans is op letsel is daarom groter, zeker ook omdat ouderen sneller wat breken.

Politie: blijf rustig, werk mee

Volgens de politie is het daarom belangrijk om je niet te verzetten als je wordt overvallen. "Diegenen die niet meewerken, lopen vaker letsel op", zegt Van der Stap. De politie adviseert om te handelen via het RAAK-principe: rustig blijven, de situatie accepteren, afgeven van geld en goed kijken hoe de dader eruit ziet om zo een goed signalement aan de politie te kunnen geven.

De woningovervallen hebben volgens de politie 'topprioriteit'. In de helft van de overvallen kan de politie een verdachte arresteren. "Overvallers gaan meestal door tot ze gepakt worden", zegt Van der Stap. Wanneer ze gepakt worden, kan de politie ze volgens Van der Stap voor jaren van de straat halen.