Minister maakt zich zorgen over insectensterfte
Minister Carola Schouten (Landbouw) wil onderzoek naar de toestand van de insecten in het agrarisch gebied. Ze maakt zich zorgen over studies die aantonen dat het aantal hard afneemt.
In een toelichting zegt het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit: “Insecten zijn voor ons van groot belang. Niet alleen als onderdeel van de biodiversiteit, maar ook in de voedselketen en voor onze voedselproductie. De huidige stand van insecten heeft onze volle aandacht.”
Deltaplan
In een brief aan de Tweede Kamer reageert Schouten op een grootscheeps plan voor het herstel van de soortenrijkdom in heel Nederland, dat eind vorig jaar verscheen. Dit Deltaplan Biodiversiteitsherstel is opgesteld door wetenschappers en negentien maatschappelijke organisaties van supermarkten, banken én boeren. Politici en ambtenaren zijn buiten het overleg gehouden.
Insecten vormen de basis van veel van de ecosystemen op de wereld
Met het deltaplan willen de initiatiefnemers in de komende jaren de soortenrijkdom in de natuur, in de landbouw en in de bebouwde omgeving ingrijpend verbeteren. Daarvoor worden er allerlei programma’s opgezet, onder meer wordt ook veel aandacht gegeven aan voorlichting over het verlies aan soorten planten en dieren.
Rampzalige gevolgen
De zorg over de insectensterfte neemt wereldwijd toe. Maandag publiceerden wetenschappers in Australië en China een studie in het tijdschrift Biological Conservation, waarin zij stellen dat wereldwijd 40 procent van de insecten met uitsterven worden bedreigd door verlies aan leefgebied, het gebruik van bestrijdingsmiddelen en ander menselijk ingrijpen. De onderzoekers hebben 73 van de belangrijkste insectenstudies uit de afgelopen dertig jaar geanalyseerd.
“Insecten vormen de basis van veel van de ecosystemen op de wereld”, aldus auteur van de studie, Francisco Sánchez-Bayo van de Universiteit van Sydney. “Als we het verlies aan soorten niet kunnen stoppen zal dat rampzalige gevolgen hebben voor zowel de ecosystemen op de planeet als voor de overleving van de mensheid.”
Insecten spelen een grote rol in de natuur. Niet alleen omdat ze planten bestuiven, zoals de bij, maar ook omdat ze voedsel zijn voor zoogdieren en vogels, kikkers, vleermuizen, reptielen. De grote afname van weidevogels wordt mede toegeschreven aan de sterke afname van insecten.
Vorig jaar bleek na een studie in Duitsland die meer dan 25 jaar duurde, dat de hoeveelheid insecten (de biomassa) in die periode met 75 procent was teruggelopen. Die studie, gepubliceerd door wetenschappers van de Radboud Universiteit in Nijmegen, werd gedaan in kleine natuurgebieden, in de nabijheid van landbouwarealen. De omstandigheden zijn daardoor vergelijkbaar met de versnipperde Nederlandse natuur.
De Duitse insectenstudie was de aanleiding voor Nederlandse wetenschappers om te proberen samen met boeren tot een oplossing te komen. Schouten omarmt het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. “Ik vind het sterk dat naast wetenschap en natuur, ook boerenorganisaties en commerciële partijen onderdeel zijn van deze coalitie.”
Drastische maatregelen
De landbouwminister wil met haar eigen Landbouwvisie, die ze afgelopen september publiceerde, aansluiting zoeken bij het biodiversiteitsplan. Schouten wil de Nederlandse agrarische sector volledig verduurzamen. In 2030 moet Nederland wereldwijd koploper zijn in kringlooplandbouw. Dat betekent een drastische vermindering van het gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen.
Schouten wil met de initiatiefnemers overleggen over ‘een langdurige inzet van het rijk om het deltaplan te laten slagen’. Ze biedt de opstellers alle hulp aan, maar wil de uitvoering bij hen laten: “Ik vind het belangrijk dat de regie blijft waar deze nu ligt: bij de organisaties zelf.” Ze gaat de plannenmakers wel financieel steunen en ze wil ook dat andere overheden gaan meedenken. Schouten gaat de voor de plannenmakers gesprekken organiseren met andere ministeries.
Lees ook:
‘Insecten zijn aan het verdwijnen’
Voor het eerst is met harde cijfers aangetoond dat in Europa insecten op grote schaal aan het verdwijnen zijn. In 27 jaar is de hoeveelheid met meer dan 75 procent afgenomen, blijkt uit Duits-Nederlands onderzoek.
Samenleving komt zelf in actie om dieren en planten te redden
Negentien maatschappelijke organisaties presenteerden een alomvattend plan om te voorkomen dat dier- en plantsoorten verdwijnen. Het eerste actiepunt: voorlichting. Als mensen eerst maar weten hoe erg het gesteld is, komen ze wel in actie.
Minister Schouten: Kringlooplandbouw is het onontkoombare antwoord
De wijze waarop Nederland voedsel produceert en consumeert is onhoudbaar. Het put de aarde uit en leidt tot verspilling. Landbouwminister Carola Schouten heeft daar een ‘onontkoombaar en sluitend antwoord’ op: kringlooplandbouw.