Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Lokale politiek

Nog een Rotterdamse wethouder wist van lekken

Rotterdam Zeker twee wethouders en een raadslid in Rotterdam waren betrokken bij een gecoördineerde lekactie om de Rekenkamer te pareren.

Het Schiekadeblok in Rotterdam moest een bruisend werk- en woongebied van 240.000 vierkante meter worden.
Het Schiekadeblok in Rotterdam moest een bruisend werk- en woongebied van 240.000 vierkante meter worden. Foto David van Dam

De crisis in de Rotterdamse politiek over het Schiekadeblok naast Rotterdam Centraal breidt zich verder uit. Niet alleen de inmiddels opgestapte D66-wethouder Adriaan Visser, maar ook VVD-wethouder Bas Kurvers was betrokken bij het lekken van een intern document over dit Schiekadeblok aan de pers om de mediaberichtgeving te beïnvloeden. Dat bevestigen verschillende bronnen rond het Rotterdamse stadhuis.

Het lekken heeft de middencoalitie van VVD, D66, GroenLinks, PvdA, CDA en Christenunie-SGP met tien wethouders onder druk gezet. D66-wethouder Visser (Financiën, Grote Projecten en Haven) nam dinsdag 5 februari al ontslag. Het was uitgekomen dat Visser een geheime powerpointpresentatie uit 2009 voor het toenmalige college had gelekt aan journalisten. Die presentatie ging over de „risico’s en gevolgen” van een erfpachtcontract met projectontwikkelaar LSI voor herontwikkeling van het Schiekadeblok. Ook CDA-fractievoorzitter Christine Eskes heeft bekend dat zij dit stuk heeft gelekt.

Gecoördineerde lekactie

Via de gecoördineerde lekactie probeerde een deel van de coalitie tegenwicht te geven aan een kritisch rapport van de Rekenkamer Rotterdam. De Rekenkamer constateert dat Visser als topambtenaar in 2009 de risico’s negeerde van de erfpachtdeal met LSI. Het Schiekadeblok tussen het station en Hofplein moest een bruisend werk- en woongebied van 240.000 vierkante meter worden. Maar uiteindelijk kon LSI geen erfpacht betalen, leed de gemeente 20,8 miljoen euro verlies en kwam de gebiedsontwikkeling bijna tien jaar stil te liggen. De gelekte presentatie voor het college uit 2009, die ook in bezit is van NRC, moest de pers aantonen dat voorafgaand aan de erfpachtdeal juist wel diverse risico’s zijn besproken.

Lees meer over het opstappen van wethouder Visser: Opvolger gezocht: een rechtse D66’er

VVD-wethouder Bas Kurvers (Bouwen, Wonen en Energietransitie) is nu politiek verantwoordelijk voor het Schiekadeblok. Kurvers zou de coalitie en zijn collega-wethouder Visser van D66 tijdens het komende raadsdebat over het Rekenkamer-rapport verdedigen. Het ‘team-Kurvers’, onder wie wethouders Sven de Langen (CDA) en Arno Bonte (GroenLinks), had de tegenaanval voorbereid.

CDA-fractievoorzitter Christine Eskes was een van de eerste raadsleden die het – ook uitgelekte – rapport van de Rekenkamer op zaterdag 26 januari bekritiseerde bij de lokale zender RTV Rijnmond. Zij had munitie gekregen vanuit team-Kurvers. „Er wordt toegeschreven naar een conclusie, zonder goede onderbouwing. En dat is niet de eerste keer”, zei ze.

Diezelfde zaterdag stuurde Eskes aan D66-wethouder Visser een berichtje dat de powerpointpresentatie aan RTV Rijnmond was gelekt en dat VVD-wethouder Kurvers hiervan op de hoogte was. Wie precies aan Rijnmond lekte en door wie Kurvers daarover is geïnformeerd, is onduidelijk. Of meer raadsleden en wethouders op de hoogte waren, is nog onbekend.

Lees meer over het rapport van de Rekenkamer: Pijnlijke fouten rond vastgoedproject

Het is saillant dat VVD-wethouder Kurvers ook betrokken was bij het lekken, omdat hij dit niet heeft gemeld. Eskes heeft zich op dinsdag 5 februari, de dag dat Visser opstapte, bij burgemeester Ahmed Aboutaleb gemeld, verklaarde zij achteraf. Dit kwam naar buiten tijdens een spoeddebat op donderdag 7 februari. De oppositie vroeg het college toen welke raadsleden en wethouders nog meer wisten van het lekken. Burgemeester Aboutaleb sprak toen alleen van „een raadslid”: Eskes. Ook Kurvers was persoonlijk bij dit debat aanwezig.

VVD oefende druk uit

De VVD heeft op de dag van Vissers vertrek juist druk op D66 uitgeoefend, bevestigen bronnen. De VVD was bereid Visser te blijven steunen als wethouder, indien hij Feyenoord City, het nieuwe Feyenoord-stadion met gebiedsontwikkeling, uit zijn portefeuille zou afstaan aan Kurvers. De renovatie van de Coolsingel zou als groot project van Visser naar VVD-wethouder en loco-burgemeester Bert Wijbenga moeten gaan, was tevens het VVD-voorstel. Voor D66 en Visser was dit onacceptabel.

In opdracht van burgemeester Aboutaleb loopt een onderzoek naar onder meer de rol van oud-wethouder Visser en fractievoorzitter Eskes. Ook wordt onderzocht of de gelekte presentatie uit 2009 geheim is, zoals de Rekenkamer stelt, of niet. Het lekken van geheime informatie is een ambtsmisdrijf en strafbaar. Oppositiepartijen vinden dat het college aangifte moet doen om het lekken.

Kurvers en het college kunnen „op dit moment” niet reageren op het nieuws dat de VVD-wethouder wist van het lekken, zegt een woordvoerder. Ook CDA’er Eskes en D66’er Visser willen desgevraagd niet reageren.

Aanvulling (15 februari 2019): Na dit artikel reageerde het college van B en W op 11 februari met een schriftelijke verklaring en volgde er op 14 februari een spoeddebat in de Rotterdamse gemeenteraad. VVD-wethouder Bas Kurvers heeft zelf niet gelekt, verklaarde hij tijdens dit debat. Kurvers werd wel vroegtijdig betrokken bij de lek-affaire; hij erkende al op 26 januari geïnformeerd te zijn over het lekken. Lees de vervolgartikelen die op 11 februari en 14 februari verschenen.