Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Reportage

‘Geert heeft schijt aan alles’

PVV op campagne Ook voor de PVV is de verkiezingscampagne begonnen. Reden voor Geert Wilders om weer eens in het openbaar te verschijnen.

PVV-leider Geert Wilders deelt flyers uit in Enschede, in aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen. Foto Robin Utrecht/ANP
PVV-leider Geert Wilders deelt flyers uit in Enschede, in aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen. Foto Robin Utrecht/ANP

„Er zijn iets te veel moslims in ons land”, zegt de dertienjarige jongen met gelkuif verlegen. De jongen, die zichzelf omschrijft als „PVV-fan”, mag van zijn moeder niet met zijn voor- of achternaam in de krant (zijn naam is bij de redactie bekend). Eigenlijk bedoelt hij: „veel teveel”. „Nederland moet weer van de Nederlanders worden”, zegt hij enthousiast.

Deze zaterdagmiddag staan zo’n vijftig sympathisanten in het centrum van Enschede te wachten op de aankomst van PVV-leider Geert Wilders. De zwaar beveiligde politicus komt flyeren op het marktplein, de officieuze aftrap van de PVV-campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen van 20 maart.

Opgewonden dringen de fans naar voren als Wilders eraan komt, omringd door een kring breedgeschouderde beveiligers. Hij schudt zijn fans, verzameld achter een dranghek, gemoedelijk de hand. Wilders verschijnt niet vaak in het openbaar. In campagnetijd hoogstens een keer of drie. Zijn laatste grote publieke optreden met kiezers, was tijdens een demonstratie tegen Rutte III in januari 2018 in Rotterdam. De politicus, die onder meer op de dodenlijst van Al-Qaeda staat, wordt al ruim dertien jaar permanent beveiligd. Meestal doet hij gebieden aan waar hij veel stemmen krijgt. In Enschede werd de PVV bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 de tweede partij na de VVD. In het nabijgelegen Almelo stemden de meeste inwoners op de PVV.

Selfie

De PVV-leider blijft bij twee vrouwen staan voor een selfie. „Die gaat op Facebook”, zeggen Miek Beekman en haar dochter Romy Hofma even later.

Ze zijn uit Friesland naar de flyeractie gekomen. Net als veel andere aanwezigen zeggen ze dat ze negatieve reacties krijgen uit hun omgeving als ze vertellen op wie ze stemmen. „We worden erop aangesproken”, zegt Beekman.

Baudet vinden ze niet verkeerd, „maar Geert is meer recht voor z’n raap”, zegt Beekman. „Geert heeft schijt aan alles”, beaamt haar dochter die journalistiek studeert. En ze voegt eraan toe: „daar is niets discriminerends aan.”

De rond Wilders verzamelde meute schuifelt langzaam het marktplein op. Een ring van beveiligers houdt de fans op een armlengte afstand. Af en toe blijft de PVV-leider staan om een praatje te maken. Een cameraploeg van de NOS legt het langzaam schuifelende schouwspel vast.

Complottheorieën

Caryl Kirk uit Hengelo loopt achterin mee. Hij steunt Wilders „omdat hij als enige de waarheid spreekt.” „We worden allemaal voorgelogen”, zegt Kirk. Waarover? „De grootste leugen was 500 jaar geleden, toen Copernicus beweerde dat de aarde rond is.” Kirk heeft zijn dochter meegenomen. Zij gelooft wel dat de aarde rond is. Volgens Kirk is dat „natuurkundig onmogelijk”. Hij heeft op filmpjes op internet gezien dat het International Space Station „aan haakjes en draadjes” is opgehangen in een filmstudio.

Niet iedereen in Wilders’ gevolg gelooft in complottheorieën. De Enschedenaar Emiel van der Vegt vindt Wilders’ toon soms te hard, maar is het eens met zijn kritiek op „de massa-immigratie en islamisering”. Wat dat precies inhoudt? „De stad is veranderd sinds ik hier begin jaren tachtig kwam wonen. Als ik hier op het terras zit dan is dertig tot veertig procent van de vrouwen die langslopen gesluierd. Die cultuur van ongelijkwaardigheid tussen de seksen matcht niet met de onze.”

In Enschede heeft volgens het CBS 16,6 procent van de bevolking een niet-westerse migratieafkomst. Geloofsovertuiging wordt niet per gemeente bijgehouden.

Terwijl Wilders het plein verlaat delen vrijwilligers flyers uit waarop met grote letters staat: „Stuur Rutte weg!” Een vrijwilligster legt aan een geïnteresseerde Ethiopische student uit, wijzend naar de vertrekkende politicus: „He’s a leader of our country and he wants your voice.”