Roderick Heijning, eigenaar van drie frietwinkels in onder meer Utrecht, begon zeven jaar geleden in de schuur van zijn ouders te experimenteren met het maken van friet van alle soorten aardappels.
"Het begint allemaal met de juiste aardappel", vertelt Heijning. "Wij gebruiken een kruimige soort voor het maken van friet, dat werkt het beste. Kies voor grote, langwerpige aardappels. Daar kun je mooie lange frieten van snijden."
"Gebruik een aardappel met de juiste eigenschappen om te bakken", adviseert Ingeborg Poel van een frietzaak in Zwolle. "Wij gebruiken de Agria, dat is echt de nummer één onder frituuraardappels. Maar ook in de supermarkt verkopen ze speciale frietaardappelen."
Gebruik geen koude aardappels voor het maken van friet
Die aardappels moeten het overigens niet te koud hebben gehad, iets wat in deze tijd van het jaar nog weleens kan voorkomen. Heijning: "Aardappelen mogen niet onder de 7 graden komen. Wanneer dat gebeurt, wordt het zetmeel dat erin zit omgezet in suikers. Hierdoor wordt de smaak wat zoeter en kleurt de friet sneller bruin."
Het is lastig om te achterhalen of aardappelen uit de supermarkt goed op temperatuur zijn gebleven. "Maar de groenteboer kan je dit wellicht wel vertellen", zegt Heijning.
Dit heb je nodig voor perfecte friet
- Kruimige aardappelen (ongeveer 150 gram per portie)
- Zeezout
- Plantaardige olie
- Friteuse of grote pan (plus kookthermometer)
- Geduld
Snij lange dunne frieten
Wie de juiste aardappel heeft gevonden, kan er vervolgens zelf voor kiezen deze te schillen of juist niet. Heijning: "In onze winkel blijft de schil eraan zitten. Wij vinden dat lekkerder, het geeft meer smaak aan de friet. Maar dat is natuurlijk persoonlijk. Was de aardappelen wel goed van tevoren. Als je kiest voor niet-biologisch, dan kunnen er nog bestrijdingsmiddelen aan zitten."
Daarna is het de kunst er mooie frieten van te snijden. "Snij de aardappelen in dunne stukken van ongeveer 10 tot 13 millimeter dik. Ga uit van ongeveer 150 gram per portie."
Voorbakken, afkoelen en afbakken
Poel kan er kort over zijn: zelf thuis friet bakken, is niet zo makkelijk. "Dat heeft alles te maken met de temperatuur van de olie, die moet goed zijn. De meeste friteuses hebben zo'n draaiknopje, waardoor het lastig te zien is welke temperatuur de olie nu precies heeft. Een digitale thermometer werkt beter, maar dan nog daalt de temperatuur zo naar 160 graden wanneer je de koude friet erin gooit. En dat is te laag."
Heijning is hoopvoller, maar stelt wel dat het tijd kost om de perfecte friet op tafel te zetten. "Frieten moet je eerst kort voorbakken, vervolgens goed laten afkoelen en dan dichtschroeien", legt hij uit. "Op die manier worden ze mooi zacht van binnen en krokant van buiten."
Welk merk olie je gebruikt is minder belangrijk. "Gebruik een plantaardige olie om in te bakken. Welk merk maakt voor thuis niet zoveel uit."
Stappenplan
- Verwarm de olie tot 150 graden en bak de frieten ongeveer vijf minuten
- Laat de frieten vervolgens afkoelen (in de koelkast of buiten)
- Verwarm de olie tot 175 graden en bak de frieten drie tot vier minuten af tot ze een krokant korstje hebben
- Strooi er gelijk na het afbakken zeezout overheen en serveer direct
Knapperige friet bakken in de oven is volgens Heijning een onmogelijke missie, hij adviseert daarom het gebruik van een frituurpan.
De tip is om niet te veel frieten tegelijk te bakken. Poel: "Ga je thuis met een kleine frituurpan aan de slag, gooi er dan niet meer dan een handje vol in. En hou continu de temperatuur in de gaten."
Dit beaamt ook Heijning: "Inderdaad één portie per keer, anders krijg je dat krokante korstje niet. Met slappe frieten tot gevolg."
Bak veilig en goudgeel
Tot slot adviseert het Voedingscentrum om er goed op te letten dat friet een mooie goudgele kleur heeft. Patricia Schutte: "Als je zetmeelrijke producten frituurt, zoals aardappelen, dan ontstaat de schadelijke stof acrylamide. Als je daar te veel van binnenkrijgt, is de stof vermoedelijk kankerverwekkend."
Ze adviseert daarom om er zo min mogelijk van te eten. "Door friet goudgeel te bakken in plaats van donkerbruin, beperk je de inname van dit stofje."
Je bakt frieten goudgeel door deze op maximaal 175 graden Celcius te verhitten, kleine hoeveelheden in de frituurpan te doen en de frieten er op tijd uit te halen. En vervang de olie na vijf tot zeven keer bakken.