Deze vader pikt het niet dat zijn kinderen nog maar vier dagen per week les krijgen
Ouders van een Zaanse school gaan leerplichtambtenaren vragen op te treden tegen de vierdaagse schoolweek op de school van hun kinderen. Jeroen de Glas, een van de initiatiefnemers van de actie, vertelt waarom.
Sinds wanneer doet CBS Tamarinde in Zaandam aan een vierdaagse schoolweek?
‘Wij hebben er sinds de kerstvakantie mee te maken. En voor die tijd vielen er ook regelmatig leerkrachten uit. Vorig jaar dachten we nog dat het wel zou loslopen, dat het allemaal goed zou komen. Maar dat is niet zo. Ik heb de cijfers bekeken, het lerarentekort is ontzettend groot. Daar willen we nu aandacht voor vragen.’
Welke gevolgen heeft deze maatregel voor u?
‘De verschillende klassen van de school hebben op verschillende dagen vrij. Wij moeten dus op twee dagen zorgen dat er iemand thuis is. Ik heb van mijn werkgever verlof gekregen om een studie te volgen. Daardoor kan ik nu op maandagochtend thuis zijn. Maar in die tijd kan ik niet studeren. Mijn vrouw werkt op dinsdag thuis.’
En hoe doen andere ouders dat?
‘Het gaat overal ongeveer hetzelfde. Mensen wringen zich in bochten, vliegen grootouders in, proberen iets te regelen bij hun werkgever. Eén alleenstaande ouder rijdt op zondagavond heen en weer naar Friesland om haar kind naar opa en oma te brengen. Op maandagavond moet ze opnieuw op en neer om het op te halen.’
De kinderen krijgen schoolwerk mee naar huis. Lukt het om zelf les te geven?
‘Nee! Veel kinderen vinden het best leuk om thuis te zijn, maar ze zeggen allemaal dat papa of mama de stof niet zo goed uitlegt als de juf. En dat is ook zo. Ik kreeg de spellingsregels meer dan dertig jaar geleden aangeleerd. Op een andere manier dan dat ze het nu doen. Dan krijg je dus geharrewar: nee papa, zo zit het niet!
‘Bovendien gaan de rollen door elkaar lopen. Het is lastig om zowel ouder als docent te zijn. Dan zit je dus over schoolwerk te discussiëren. Terwijl ze in de klas al lang gedaan zouden hebben wat de juf zegt. Oh ja, dit moet je ook even opschrijven: lesgeven is echt een vak. Je kunt niet zomaar tegen ouders zeggen dat ze dat moeten overnemen.’
Daarom stappen jullie maandag naar de gemeente?
‘We hebben onze kinderen gevraagd hun recht op onderwijs op te eisen. Ze gaan een melding maken op het stadhuis. In de wet staat dat kinderen naar school moeten, behalve bij een huwelijk, een begrafenis of bij ziekte. Het lerarentekort is geen geldige reden voor verzuim. We gaan dus een handhavingsverzoek bij de gemeente neerleggen. Leerplicht moet daarop antwoorden. Als het antwoord ons niet zint, dan starten we een bezwaarprocedure.’
Van het ministerie mag een school zeven weken per jaar teruggrijpen op een vierdaagse week. Zover is het nog niet, toch?
‘Jawel. Voor de kerst was er ook een paar keer een vierdaagse schoolweek. En er waren studiedagen, waardoor er een schooldag uitviel. Die tellen ook mee.’
Doet de school voldoende om nieuwe leerkrachten aan te trekken?
‘Ze zetten vacatures uit, ze werven overal, ze hebben ouders gevraagd daarbij te helpen. In de kern voldoen ze aan de inspanningsverplichting. Maar het lukt niet. Er zijn gewoon te weinig leerkrachten. De pool met invallers is ook leeg.’
Ziet de school uw actie niet als een motie van wantrouwen?
‘Ik begreep dat ze ons steunen. Onze actie is ook niet tegen de school gericht. We willen de landelijke politiek wakker schudden. Hopelijk kloppen de leerplichtambtenaren bij minister Arie Slob aan, want die moet hiermee aan de slag. Maar voorlopig doet hij weinig.
‘Hoorde je dat hij laatst zei dat hij het afkeurt dat leerlingen gaan spijbelen voor het klimaat, omdat de leerplicht belangrijker is? Dat is cynisch hoor, voor ouders die te maken hebben met een vierdaagse schoolweek.’
DIT SCHREVEN WIJ EERDER OVER HET LERARENTEKORT
Scholen hadden het afgelopen schooljaar meer moeite om nieuwe leraren te vinden dan het jaar daarvoor, blijkt uit recente cijfers van het ministerie. Ondertussen loopt het lerarentekort het komende decennium verder op.
Ook rond de eeuwwisseling was er een lerarentekort, ook toen werd er geëxperimenteerd met een vierdaagse schoolweek. Rob Limper herinnert zich dat nog goed. ‘Een vierdaagse schoolweek kan rust bieden voor leerkrachten, leerlingen en ouders. Dat komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede.’
De adjunct-directeur, een onderwijsassistent en een student staan noodgedwongen voor de klas. Nog maar vier dagen per week naar school. Of een pensionado inhuren om les te geven. Dit zijn de lapmiddelen tegen het lerarentekort.
Om het nijpend tekort aan leraren op te vangen, zet minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs Arie Slob in op zij-instromers. Een concessie aan de kwaliteit? ‘We gaan echt niet iedereen zomaar voor de klas zetten’, zei hij afgelopen zomer in een interview.
Er wordt gesproken van een lerarentekort en toch zijn er werkloze leraren. Hoe kan dat? En is er wel een lerarentekort? Volgens onderzoek van het UWV zijn er genoeg leraren om de vacatures te vervullen.
In dit Georgische bergdorpje geen supermarkt, tankstation, kerkje of buurthuis, maar wél een school. Twaalf leraren voor zeventien leerlingen. Hoe zit dat?