Na de bom is de angst terug in Noord-Ierland
Na een aanslag met een autobom is de Noord-Ierse grensstad Derry doodsbang voor nieuwe jaren vol geweld. ,,Het conflict sluimert hier altijd.''
De plek waar de autobom twee weken geleden ontplofte, valt niet te missen: pal voor de rechtbank staan de sporen van de uitgebrande auto in het asfalt. Een deel van de stoep is weggeblazen, de rood-witte afzetlinten van de politie hangen er nog. ,,Die aanslag is geen toeval'', zegt taxichauffeur Martin McNerlan. ,,Ik zie dit als een heel duidelijk teken dat de spanningen toenemen. Er hangt dreiging in de lucht.‘’
De politie vermoedt dat de bom afkomstig is van de New IRA, een van de vele afsplitsingen van de katholieke afscheidingsbeweging IRA. Er zitten verdachten vast. ,,Er zijn aan beide kanten nog steeds hardliners'', zegt McNerlan, doelend op protestantse en katholieke extremisten. ,,Zij gebruiken de onrust rond de brexit en de grens om aandacht en publiciteit te krijgen voor hun grote doel. De meeste mensen hier willen rust en vrede. Maar de kleine groepen extremisten loeren op hun kans. En die kunnen veel schade aanrichten.‘’
Derry is de grensstad in Noord-Ierland waar eind jaren 60 de Troubles begonnen, die dertig jaar zouden duren en 3500 levens kostten. Het Britse leger en de Noord-Ierse politie kwamen tegenover het katholieke terreurleger IRA te staan. Geweld was er aan de orde van de dag. In de beroemde katholieke wijk Bog Side herinnert alles aan het verleden. Op huizen staan enorme muurschilderingen van buurtbewoners die de dood vonden in het conflict, aan lantaarnpalen wappert de Ierse vlag. In de kroeg Bog Side Inn zijn uitspraken van IRA-strijders op de steunbalken geschilderd. Of het realistisch is dat het geweld terugkeert? ,,Ik hoop het niet'', zucht Bridget Nash die achter de bar staat. ,,Maar de bom heeft ons allemaal laten schrikken. We konden de klap hier horen. Een paar dagen wilde ik niet dat mijn zoon in de auto stapte: geen risico nemen. Het blijft eng. Zoiets hadden we al een tijd niet gehad.''
Gemengd
Over het algemeen gaat het goed in Derry, vindt ze: ,,Het is veel gemengder dan vroeger, in sommige wijken wonen katholieken en protestanten door elkaar. Mijn zoon heeft veel protestantse vrienden. In mijn vorige kroeg kwam iedereen. Hier niet, nee. Hier komen alleen katholieken.'' Ook zij hamert erop dat maar een klein groepje kwaad wil. ,,De meeste mensen hier willen geen geweld. Mijn oom is vermoord op Bloody Sunday (Britse militairen schoten op 30 januari 1972 veertien ongewapende nationalistische Ierse demonstranten dood, red.), maar ik heb me altijd verre gehouden van politiek. We hebben genoeg gedoe gehad.‘’
Een paar honderd meter verderop ligt de wijk Fountain, vroeger een bloeiende protestantse gemeenschap met 1500 inwoners. Nu wonen er nog maar een paar honderd mensen. De wijk wordt van de rest van de overwegend katholieke binnenstad gescheiden door een zes meter hoge stenen en stalen muur: de vredesmuur, die afgelopen zomer nog benzinebommen moest tegenhouden.
Achter die muur runt de 73-jarige Jeanette Warke een jongerencentrum. Ze brengt katholieke en protestante kinderen met elkaar in contact. ,,Ze leren over hun wederzijdse geschiedenis en krijgen zo respect voor elkaar. Dat is niet eenvoudig, maar wel hard nodig.''
Als het over de recente aanslag gaat, kan Warke haar woede niet verbergen. ,,Het is afschuwelijk. Ik ben zo boos. Er zijn zo veel mensen in gevaar gebracht. Er liep net voor de ontploffing nog een groep jongeren langs'', zegt ze hoofdschuddend. ,,We hebben geluk gehad dat iedereen ongedeerd is gebleven. Er hadden tientallen mensen het leven kunnen laten. Als er ook maar één dode was gevallen, dan weet ik niet of we hier zo hadden kunnen zitten praten. Dan was de situatie geëxplodeerd. De vrede is hier heel fragiel. Eén incident en we zitten er weer middenin: dan worden we teruggeworpen naar de donkere dagen. Het conflict sluimert altijd.''
Brexit
De brexit kan een katalysator zijn voor meer geweld, vrezen veel inwoners van Derry. De backstop - de noodoplossing om de Iers/ Noord-Ierse grens in alle omstandigheden open te houden - blijkt het heetste hangijzer in de brexitonderhandelingen. De kans op een no deal-brexit is reëel. En dan is het waarschijnlijk dat er weer een grens wordt opgeworpen tussen Ierland en Noord-Ierland. ,,Dat zou heel slecht zijn'', zegt Warke. ,,Dan moeten er weer douane-controles komen, fysieke barricades en controleposten... Zulke dingen waren vroeger een geliefd doel voor aanslagen. Daar moeten we heel erg voor oppassen.‘’
In Derry voelen ze zich in de steek gelaten door 'Londen', vertelt Warke. ,,De Britse regering geeft helemaal niet om ons. Ze zijn daar met meer dan zeshonderd parlementariërs, die moeten toch een oplossing kunnen vinden?! Ga eens doen waar je voor wordt betaald!‘’
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Schoonmaaktip
Je huis weer ‘lenteproof’: maak deze fout niet met je vitrage
-
PREMIUMportret
De dagen van Netanyahu lijken geteld: ‘koning Bibi’ heeft zijn vijanden voor het uitkiezen
Benjamin Netanyahu, de premier van Israël, leidt zijn land in een verwoestende oorlog in Gaza. Tegelijkertijd vecht hij voor zijn politieke bestaan. Hij was nog nooit zo impopulair als nu, zowel in eigen land als bij belangrijke bondgenoten. Een portret van een man met vele gezichten. -
Phishing-alarm, test nu of jouw gegevens circuleren onder criminelen
De recherche heeft 7,3 miljoen e-mailadressen onderschept bij criminelen, die ze gebruikten om mensen digitaal te beroven. Grote kans dat ook jouw e-mailadres hierbij zit. Zeven tips om phishing te herkennen. -
Exitpoll: Slowaakse presidentsverkiezing krijgt tweede ronde
De eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Slowakije lijkt zoals verwacht geen winnaar te hebben opgeleverd. Volgens de exitpoll heeft geen van de kandidaten een meerderheid van de kiezers achter zich gekregen. -
Rechtbank verlaagt borg Donald Trump naar 175 miljoen dollar
Een rechtbank in New York heeft de borg die oud-president Donald Trump moet rondkrijgen om in hoger beroep te gaan in een verloren fraudezaak verlaagd van 454 miljoen naar 175 miljoen dollar. Hij heeft tien dagen om de borgsom over te maken.
-
PREMIUM
Gambia terug in tijd met herinvoering vrouwenbesnijdenis? ‘Delen Westerse idealen niet’
-
-
-
Broers aangevallen door poema, eerste dodelijke aanval in 20 jaar in Californië
Een poema heeft zaterdag in de staat Californië, in het westen van de Verenigde Staten, een 21-jarige man gedood. Dat maakte de politiesheriff van de county El Dorado maandag bekend. Het is de eerste dodelijke poema-aanval in Californië sinds 2004. -
Falend systeem oorzaak dodelijke botsing Nederlandse zweefvliegers boven Duitsland
De crash van twee Nederlandse zweefvliegtuigen in de buurt van het Duitse Dülmen (Noordrijn-Westfalen), waarbij beide piloten in juli 2020 omkwamen, was te wijten aan een niet functionerend botsingswaarschuwingsysteem in een van de toestellen en geen direct radiocontact tussen de vliegeniers.
-
Met video
Brandweer in New Jersey redt labrador Daisy uit reservewiel: ‘Nog nooit meegemaakt’
-
Amerikaanse oud-senator Joe Lieberman (82), voormalig running mate van Al Gore, overleden
De voormalige Amerikaanse senator en vicepresidentskandidaat Joe Lieberman is overleden. Volgens zijn familie werden complicaties na een val hem fataal. Hij werd 82 jaar oud. -
-
PREMIUM
In China leren deze studenten Nederlands: ‘Verknocht aan stroopwafels!’