Burgers* van Hannover zijn geen meneer of mevrouw meer
Hannover werpt zich op als koploper geslachtsneutraal schrijven. Als eerste Duitse stad voert Hannover nieuwe, verregaande schrijfregels in voor alle communicatie van de gemeente, van e-mails, brochures en persberichten tot officiële documenten. Het doel: niet alleen mannen en vrouwen moeten zich aangesproken voelen, maar ook mensen met een andere geslachtsbeleving.
Voortaan krijgen de Hannovenaren niet meer ‘Sehr geehrte Damen und Herren’ te lezen maar ‘Guten Tag’ of ‘Liebe Gäste’ of iets dergelijks. ‘Onderwijzer’ wordt ‘onderwijzende’ en ‘voorzitter’ wordt ‘voorzittende’.
Bij de aanhef wordt ‘meneer’ of ‘mevrouw’ vervangen door de voornaam: niet Herr Schulz, maar voortaan Martin Schulz.
Een zinsnede als ‘ondersteuning van een collega’ (in het Duits is ‘collega’ geen neutraal woord) wordt ‘collegiale ondersteuning’. ‘De kerk als werkgever’ wordt ‘die Kirche als Arbeitgeberin’ en niet ‘Arbeitgeber’.
Zo geeft een richtsnoer voor de elfduizend ambtenaren van de gemeente vele voorbeelden. Die zijn verplicht zich eraan te houden.
Het besluit van Hannover past in een debat in Duitsland over ‘gendergerechte’ taal. Het Duitse grondwettelijke hof bepaalde in oktober 2017 dat er een ‘derde geslacht’ moest komen in het persoonsregister. Deze zomer begaf de Raad voor de Rechtspraak zich in het debat met de vraag of het ‘gendersterretje’ moest worden opgenomen in de spelling.
‘Onderwijzer’ wordt ‘onderwijzende’ en ‘voorzitter’ wordt ‘voorzittende’.
Met dit *-teken kun je meerdere geslachten aanspreken: ‘Bürger*in’. Mannelijk, vrouwelijk en alles ertussenin of daarbuiten. De raad deinsde ervoor terug, ze besloot in november af te wachten hoe de taal zich ontwikkelt.
De stad Hannover durft het echter wel degelijk aan en voert het schrijfsysteem in. ‘Is er geen alternatief’, staat in de gemeentelijke richtlijn, ‘dan wordt de gender-star aanbevolen – bijvoorbeeld bij Ingenieur*in. Opeens staat Hannover zo aan de spits van de genderbeweging. Mogelijk volgen andere steden Hannovers voorbeeld. Zo kondigde het stadsbestuur van het Zuid-Duitse Stuttgart aan zich ook te zullen gaan buigen over een hervorming van de taalregels.
Kritiek
De minister-president van de Noord-Duitse deelstaat Nedersaksen, waarvan Hannover de hoofdstad is, bekritiseerde het besluit.
“Politiek en bestuur moeten oppassen dat ze zich niet te ver verwijderen van het alledaagse spraakgebruik van de mensen”, zei hij tegen Welt am Sonntag.
Lees ook:
Baby moet genderneutraal kunnen worden geregistreerd
De rechter in Roermond staat toe dat iemands geslacht wordt gewijzigd in ‘geslacht is niet kunnen worden vastgesteld’.