Sander Schimmelpenninck, hoofdredacteur van het magazine Quote, haalde zich vorige week de woede van twitterend Nederland op de hals. In Nederland pakken stellen hun financiën niet gelijkwaardig aan, zei hij tegen Viva.
Vrouwen willen wel geëmancipeerd zijn, maar niet voor een etentje betalen. "Als je als man vijf keer zo veel verdient, moet je ook vijf keer zo veel betalen. Dat is toch logisch? Andersom dus ook", aldus de hoofdredacteur.
Over wat wel en niet logisch is, verschillen de meningen; bij 40 procent van de stellen wordt geruzied over geldzaken, zoals het uitgavenpatroon, de prioriteiten, de verdeling van het geld en wie de meeste macht over de uitgaven heeft. Dat blijkt uit de factsheet Geld en Relatie 2018 van het Nibud over huishoudfinanciën.
73 procent van de mannen in Nederland zegt tevreden te zijn over hoe zijn partner met geld omgaat. Van de vrouwen is 67 procent hierover tevreden en vindt 9 procent dat haar partner slecht met geld omgaat.
Alles delen of zelf je eigen geldzaken regelen?
Bij ruzie over geld speelt heel veel tegelijk, weet relatiepsycholoog Van de Ven. "Stellen die veel ruziemaken over geld kunnen in een ruziepatroon zitten, waarbij alles wel een aanleiding is, dus ook geld. Maar het kan ook gaan om een verschil van mening over hoe je met geld omgaat. Dat heb je al van jongs af aan geleerd."
Wanneer een relatie serieuzer wordt, wordt dat wat je altijd hebt geleerd over geld ineens belangrijker, zegt de relatiepsycholoog. "Heb je van huis uit meegekregen dat je alles gezellig samen moet delen, en jouw partner vindt dat ieder z'n eigen financiën moet regelen, dan kan dat tot wrijving leiden."
Gebrek aan onderhandelingsvaardigen = ruzie
Het wordt echt ruzie als er een gebrek aan onderhandelingsvaardigheden is bij beiden of een van de partners, zegt de psycholoog. "Als je er met een my way or the high way-houding in gaat, wordt de ruzie niet opgelost. Een gebrek aan elkaar iets gunnen speelt ook mee."
Een gezamenlijke rekening en een eigen aparte rekening, alles samen delen of elkaar om en om onderhouden; als je elkaar niet wantrouwt en goed communiceert, hoeft er geen escalatie te komen over geldzaken, zeg Van de Ven.
"Mijn vrouw komt uit een middenstandsgezin en heeft altijd geleerd dat je nooit in gemeenschap van goederen moet trouwen, want dat is gevaarlijk voor de zaak. Ik vond dat nogal onromantisch, maar ook weer niet heel belangrijk. Zoiets kan wel voor flinke ruzie zorgen."
Wordt een relatie serieuzer, zegt Van de Ven, dan vindt er op een bepaald moment een machtsstrijd plaats: wie is de baas? "Meestal wordt daarin een balans gevonden. Soms de één, soms de ander, afhankelijk van waar iemand beter in is. Als die machtsstrijd maar voort blijft duren, omdat bijvoorbeeld iemand zichzelf het meest vertrouwt, kom je in een ruziepatroon terecht."
Elkaar cadeautjes geven
Naomi Vlietman en haar vriend hebben geen gezamenlijke rekening, maar gebruiken Splitwise, een app voor het splitten van rekeningen, die zelfs voor een vleugje romantiek zorgt in hun geldzaken. "Wat we soms doen is elkaar 'iets geven' via de app."
Waarom zou je iets voor jezelf kopen als je voor elkaar hebt gekozen?
"Hij appt bijvoorbeeld dat hij ergens buiten lang moet wachten. Dan zet ik een paar euro in de app met als notitie dat hij koffie kan halen. En toen mijn kappersafspraak wat duurder was uitgevallen, zette hij er 10 euro op om mee te betalen."
Waarom zou je iets met je eigen rekening betalen als je voor elkaar hebt gekozen, vraagt Melanie Verheijen zich af. "Als je samen een toekomst wilt opbouwen, zul je het ook echt samen moeten doen." Zij en haar man hebben samen één spaarrekening en één betaalrekening. "We houden alles bij in een Excel-sheet en bespreken samen onze uitgaven. Er is dus nooit ruzie."
Natuurlijk zijn er vrouwen die graag gratis etentjes krijgen. Andersom ook.
Verschillen tussen mannen en vrouwen als het gaat om geld uitgeven en financiën? "Dat durf ik te ontkennen", zegt Van de Ven."In mijn praktijk zie ik geen duidelijke verschillen tussen mannen en vrouwen in gedrag. Zo'n opmerking van die Quote-hoofdredacteur vind ik dan ook onzin."
"Natuurlijk zullen er vrouwen zijn die dat graag laten aanleunen, gratis etentjes. Dat is andersom ook zo. Mannen hebben heel lang veel meer geld tot hun beschikking gehad dan vrouwen. Logisch dat dat toen is ontstaan."
Er bestaat niet één gouden tip om ruzie over geld te voorkomen, zegt de relatiepsycholoog. "Waar het mee begint, is je er bewust van zijn dat er verschil van mening is over geldzaken. Bedenk wie eigenlijk de vijand is: je partner of de manier van communiceren? Als er steeds maar geen beslissingen worden genomen en de ruzie keert steeds terug, probeer dan beter te communiceren."
Dit adviseert Nibud:
Praten helpt, zegt ook het Nibud. Maar daarnaast heeft het Nationale Instituut voor Budgetvoorlichting wat tips om stellen op weg te helpen. Er zijn drie soorten uitgaven, zegt Nibud: de vaste lasten, huishoudelijke uitgaven, en reserveringsuitgaven.
Voor dat laatste zet je regelmatig geld opzij, voor bijvoorbeeld apparatuur of de vakantie. Al die kosten hoef je als stel niet per se te delen, maar de huur, boodschappen en meubilair zijn gezamenlijke kosten waar afspraken over gemaakt worden.
Een gezamenlijke rekening openen is handig, adviseert Nibud. Hierop kunnen beiden het afgesproken bedrag storten. De kosten verdelen kan op de volgende manieren:
- Naar verhouding van inkomen. Stel dat je drie kwart van het gezamenlijke inkomen verdient en je partner een kwart. Je betaalt dan drie kwart van de gezamenlijke uitgaven.
- Hetzelfde bedrag overhouden. Tel beide inkomens bij elkaar op en trek het totaalbedrag van alle gezamenlijke uitgaven hiervan af. Het bedrag dat overblijft - het vrij te besteden budget - deel je door twee. Kijk nu naar het inkomen van de minst verdienende partner en zet hiervan zijn of haar vrij te besteden budgetdeel apart. Het bedrag dat overblijft is de bijdrage voor de gezamenlijke uitgaven. De partner met het hoogste inkomen betaalt de rest van de gezamenlijke uitgaven.
- Ieder de helft. Deze manier is alleen aan te bevelen als de partner met het laagste inkomen dan voldoende overhoudt voor zijn of haar persoonlijke uitgaven.
- Een vaste bijdrage. Wanneer je partner bij je intrekt, kun je kostgeld vragen. Dat is een optie als je een eigen huis of inwonende kinderen hebt, of wanneer een van beiden hoge lasten heeft waardoor een verdeling niet redelijk is.