Een man in Zimbabwe laat zijn verwondingen zien.
NOS Nieuws

Bruut geweld en verkrachtingen in Zimbabwe, 'een verhaal zonder hoop'

"Wat er nu gebeurt in Zimbabwe, is het ergste geweld in tien jaar tijd", zegt Bram Vermeulen. De NOS-correspondent kwam vandaag terug uit de hoofdstad Harare. Daar was hij getuige van het gewelddadige optreden van de politie en het leger in het land.

"Honderden mensen zijn de afgelopen dagen in elkaar geslagen", zegt Vermeulen. "Soms gaan militairen zelfs willekeurige huizen binnen. Er komen ook steeds meer verhalen naar buiten over verkrachting van vrouwen, vooral in wijken waar legerkazernes zijn."

Zwarte lijst

Het brute geweld is een reactie op de protesten die twee weken geleden uitbraken toen president Emmerson Mnangagwa de benzineprijs had verdubbeld. In een land dat al jaren kampt met een economische crisis en een torenhoge werkloosheid sloeg die aankondiging bij de bevolking in als een bom. Vooral in arme wijken draaiden de protesten uit op geweld en plunderingen.

Sindsdien worden niet alleen mensen die deelnamen aan het geweld, maar ook de organisatoren van het protest vervolgd. Zo sprak Vermeulen James Chidhakwa, een parlementslid dat sinds kort is ondergedoken in de hoofdstad Harare. Zijn naam is er een op een zwarte lijst van 27 activisten die de Zimbabwaanse regering verantwoordelijk houdt voor de rellen van de afgelopen tijd.

Bekijk hier de reportage die Vermeulen maakte voor het NOS Journaal:

Parlementslid James Chidhakwa is zijn leven niet zeker

"Met James gaat het goed", vertelt Vermeulen. "Maar zijn familie, die thuis achterbleef, kreeg bezoek van acht zwaarbewapende mannen, vermoedelijk van de militaire inlichtingendienst. Ze wilden weten waar hij was. Zijn neef heeft verwondingen op zijn rug, en ook zijn grootmoeder werd geslagen. Die vrouw is 87."

Dat de inval iets te maken heeft met de NOS-reportage, vermoedt Vermeulen niet. "De inval past binnen een patroon van verhalen die we ook van andere activisten in Zimbabwe hebben gehoord."

Intimidatie

Chidakwa is één van de weinige activisten in Zimbabwe die zijn verhaal aan een journalist wilde vertellen. "We hebben heel veel mensen benaderd", zegt Vermeulen. "Maar die wilden ons niet spreken. Natuurlijk vonden zij dat we over het geweld moeten berichten, maar die overtuiging legde het af tegen hun angst voor mogelijke maatregelen."

Eerder deze week werd duidelijk wat de gevolgen kunnen zijn van praten met de media. Na het verschijnen van een reportage op de Britse tv over een safehouse voor activisten vond in datzelfde huis een inval plaats. Twintig mensen werden opgepakt. "Of dat toeval was of een gerichte actie is niet zeker", zegt Vermeulen. "In ieder geval is de stress daardoor flink toegenomen. De intimidatie van de overheid is enorm effectief."

Verhaal zonder hoop

"Het contrast is groot met een jaar geleden", zegt Vermeulen. De hoop die veel Zimbabwanen toen hadden, nadat dictator Robert Mugabe na 37 jaar met een coup werd afgezet, is nergens meer te bespeuren. "Mensen klampen me aan", vertelt Vermeulen. "Ze vragen me of ik geen baan voor hen kan regelen in Zuid-Afrika."

Of de protesten tegen de overheid ondanks de intimidatie ook de komende tijd doorgaan is afwachten. "Er zijn wel nieuwe betogingen aangekondigd", zegt Vermeulen. "Maar de hardcore activisten zitten vast. De ruggengraat van het protest is gebroken. Eigenlijk is dit een verhaal zonder hoop."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl