“Saudi's werken stiekem aan langeafstandsraketten”

Langeafstandsraketten hebben een bereik van vele duizenden kilometers en kunnen kernkoppen vervoeren. De machtige Saudische kroonprins Mohamed bin Salman heeft vorig jaar in een interview voor de Amerikaanse televisie gezegd dat hij niet zou aarzelen om kernwapens te maken als Iran dat ook zou doen. “Het is niet iets dat we per se willen, maar als Iran een kernwapen heeft, kan ik u verzekeren dat wij zo snel mogelijk zullen volgen.”

Een dergelijk wapenprogramma zou de relatie met de Verenigde Staten verder onder druk zetten. Die verkeert al in zwaar weer door de dood van Jamal Khashoggi, een columnist van de Washington Post die vorig jaar werd vermoord in het Saudische consulaat in Turkije, en de oorlog die de Saudi’s uitvechten in Jemen.

Volgens Jeffrey Lewis, een Amerikaanse wapenexpert, hangen grote investeringen in raketten vaak samen met een belangstelling voor kernwapens. “Ik ben bang dat we de Saudische ambities hier een beetje onderschatten”, zegt hij, na het bestuderen van satellietbeelden. Deze tonen een militaire basis vlakbij al-Dawadmi, een stad zo’n 230 kilometer westelijk van hoofdstad Riyad.

Het militaire weekblad Jane’s berichtte in 2013 al over de basis, en dan met name over twee lanceerplatforms die zo gepositioneerd te leken te zijn dat Israël en Iran bestookt kunnen worden met langeafstandsraketten. Die zouden dan weer gekocht zijn van China.

De satellietbeelden, van afgelopen november, laten installaties zien die groot genoeg lijken voor het bouwen van raketten. Ook staat er in de hoek van de basis iets dat lijkt op een testplatform voor raketmotoren. Volgens deskundigen, onder wie ook Michael Elleman van het Internationaal Instituut voor Strategische Studies in Washington, wijst dit op pogingen om langeafstandsraketten te produceren.

De vraag is waar de Saudi’s hun kennis vandaan halen. Volgens Lewis lijken de faciliteiten op een ontwerp dat ook door China gebruikt wordt, maar dan kleiner. Dit is niet echt een verrassing. De Chinezen verkopen de laatste tijd bijvoorbeeld steeds meer bewapende drones aan Saudi-Arabië en andere landen in het Midden-Oosten. Peking heeft Riyad eerder ook varianten van zijn Dongfeng-raketten verkocht.

Het Chinese ministerie van Defensie wilde geen commentaar geven aan persbureau AP. “Ik heb nog nooit gehoord dat China de Saudi’s helpt met het bouwen van een raketbasis”, reageert een woordvoerder.

Net als Israël en de VS heeft ook Saudi-Arabië grote kritiek op het raketprogramma van Iran, dat wordt gezien als een grote bedreiging voor de regio. De vrees bestaat dat Iran bezig is met het ontwikkelen van kernwapens, maar Teheran houdt vol dat zijn nucleaire programma alleen vreedzame doeleinden heeft.

Voor Iran zijn de langeafstandsraketten erg belangrijk, omdat zijn luchtmacht voor een groot deel bestaat uit straaljagers van meer dan 40 jaar oud. Saudi-Arabië daarentegen heeft een luchtvloot van moderne F15’s, Typhoons en Tornado’s. Dus waarom zouden ze dan toch raketten ontwikkelen?

 Volgens deskundige Michael Elleman zijn de Saudische piloten weliswaar goed getraind, maar heeft hun luchtmacht nog steeds veel logistieke hulp nodig van de Amerikanen. “En er is geen absolute garantie dat de VS een aanval op Iraanse doelen zomaar zullen steunen. Eigen raketten zijn dus een soort verzekering daartegen.”

Mocht Saudi-Arabië daadwerkelijk raketten gaan testen, dan zal onmiddellijk de roep om Amerikaanse sancties klinken. Het Amerikaanse Congres is al zeer kritisch sinds de moord op Kashoggi en de oorlog in Jemen. Elleman voorziet in dat geval een stevige reactie, omdat het zal worden gezien als een “nieuwe belediging richting de VS en een gevaar voor de regionale stabiliteit”.