Maduro roept hulp leger in na ‘staatsgreep’ oppositie Venezuela

Maduro spreekt van een staatsgreep van de oppositie. ,,Wij zullen ook dit overwinnen, we zullen zegevieren’’, zei hij tegen aanhangers bij het presidentiële paleis Miraflores in de hoofdstad Caracas. De socialistische staatsman kreeg vorig jaar bij omstreden verkiezingen een tweede termijn van zes jaar.

Parlementsvoorzitter Juan Guaidó riep zichzelf uit tot interim-president tijdens een massale betoging in Caracas gericht tegen het autoritaire regime van Maduro. De parlementsvoorzitter legde de eed af met in één hand de Venezolaanse grondwet en verklaarde daarna dat hij de uitvoerende macht in het land leidt. Het door de linkse populist Maduro op een zijspoor gezette parlement, riep Guaidó al eerder uit tot president. 

De Amerikaanse president Donald Trump was de eerste die reageerde op de machtsgreep. Hij liet op Twitter weten Juan Guaidó Márquez officieel te hebben erkend als waarnemend president van Venezuela. Dit omdat het parlement ‘de enige legitieme tak van de overheid is’. 

De bevolking van Venezuela heeft volgens Trump ‘moedig gesproken’ tegen Maduro en diens regime ‘en heeft haar vrijheid en de rechtsstaat opgeëist’. 

De Amerikaanse president zal naar eigen zeggen doorgaan om alle economische en diplomatieke macht van de Verenigde Staten aan te wenden voor het herstel van de Venezolaanse democratie. ,,Alle opties liggen op tafel. Venezolanen hebben te lang geleden onder de handen van het onwettige Maduro-regime’’,  schreef de Amerikaanse president op Twitter.

Minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo, hoofd van de Amerikaanse diplomatie, riep Nicolas Maduro expliciet op om ‘plaats te maken voor een legitieme leider die de wil van het Venezolaanse volk weerspiegelt’.

Maduro kondigde in een reactie aan dat Venezuela alle diplomatieke betrekkingen met de Verenigde Staten verbreekt. Hij gaf de Amerikaanse diplomaten in zijn land 72 uur de tijd om Venezuela te verlaten. De socialistische leider sprak aanhangers toe bij het presidentiële paleis Miraflores. Het was de eerste keer dat Maduro iets van zich liet horen na de actie van Guaidó.

Na de VS verklaarden ook Brazilië, Canada Colombia, Chili, Peru en Paraguay dat zij parlementsvoorzitter Juan Guaidó zien als het nieuwe staatshoofd. Mexico, een bondgenoot van (ex-) president Maduro, verklaarde voorlopig geen koerswijziging te zien in de omgang met Venezuela. Daaruit valt op te maken dat dit land achter Maduro blijft staan.

Het olierijke Venezuela is officieel een buurland van Nederland omdat het land ten zuiden van de Nederlandse Antillen ligt. In een reactie stelt het ministerie van Buitenlandse Zaken dat de situatie in Venezuela bestudeerd wordt. ,,Als het om Venezuela gaat, trekken we op in EU-verband.”

Maduro heeft in eigen land al nauwelijks steun, maar liet zich 10 januari toch installeren voor een tweede ambtstermijn. Dat was na een stembusgang die ook volgens Nederland niet vrij en onafhankelijk verliep. De meeste Latijns-Amerikaanse landen en de meeste westerse landen erkennen Maduro niet meer als rechtmatig president. 

De EU laat in een verklaring weten dat er zo snel mogelijk een proces in gang gezet moet worden dat zorgt voor eerlijke en vrije verkiezingen die in lijn zijn met de grondwet van Venezuela. Daarnaast benadrukt de EU dat het van groot belang is dat burgers in vrijheid kunnen protesteren om zo hun eigen toekomst vorm te geven. ,,De bevolking van Venezuela heeft massaal opgeroepen tot democratie en de mogelijkheid om vrijelijk hun eigen lot te bepalen. Deze stemmen kunnen niet worden genegeerd’’, stelt EU-buitenlandchef Federica Mogherini in een verklaring.

Dat honderdduizenden Venezolanen vandaag de straat opgingen, was het gevolg van een oproep van de leiders van de oppositie. Die hadden 23 januari uitgeroepen als speciale protestdag. Op deze datum in 1958 kwam de laatste militaire dictator van het olierijke land, generaal Marco Pérez Jiménez (1914-2001), ten val na massale straatprotesten.

Maduro en diens charismatische socialistische voorganger Hugo Chávez (1954-2013) hebben het Zuid-Amerikaanse land van ruim 30 miljoen inwoners geruïneerd. Miljoenen mensen zijn het land waar honger en gebrek aan alles heerst, ontvlucht. Maduro heeft om in het zadel te blijven eerder het parlement aan de kant geschoven.