Direct naar artikelinhoud
Column

Kan Schiphol in zee voor twee tientjes?

Peter de Waard

Technisch is het opspuiten van land voor een vliegveld in zee geen probleem, zo beamen bouwers. Is het ook betaalbaar?

Van de kosten om Schiphol te verplaatsen naar zee is nooit een serieuze berekening gemaakt. En als dat wel was gedaan zou die waarschijnlijk niet kloppen, zoals de afgelopen jaren wel is gebleken bij vele andere infrastructurele projecten. Nederlandse aannemers, die gepokt en gemazeld zouden moeten zijn in waterstaatkundige werken, zijn door miscalculaties aan de rand van de afgrond gebracht of er zelfs overheen gevallen.

Maar op de achterkant van een sigarendoosje zijn wel wat schattingen gedaan die lopen van 5 miljard euro tot meer dan 30 miljard euro.

Bij de 5 miljard euro – bijna vijf keer de kosten van de Maasvlakte – komt de luchthaven tegen de kust aan te liggen, bij de ruim 30 miljard ligt die 15 of 20 kilometer uit de kust en moet ook een supersnelle shuttle zoals een magneetzweeftrein of hyperloop worden aangelegd. Hoe verder uit de kust, hoe verder ook de aan- en uitvliegroutes.

Schiphol verwerkt nu 68 miljoen passagiers. Ervan uitgaande dat dit aantal niet meer zal stijgen en de kosten 34 miljard bedragen, komt dat neer op 500 euro per passagier. Als het wordt afgeschreven over 25 jaar is dat twee tientjes per ticket. Gezien de huidige lage rente is het geen probleem het project te financieren. En enkele miljarden kunnen worden teruggehaald door het huidige Schiphol om te toveren tot woningbouwlocatie en bedrijventerrein.

Technisch is het opspuiten van land voor een vliegveld in zee geen probleem, zo beamen bouwers. Er liggen al verschillende vliegvelden in zee (twee in Japan, één in Hongkong), zelfs in dieper water dan de Noordzee. Het nieuwe Schiphol in Zee zou daarnaast ook gebruikt kunnen worden voor groene energie-opwekking, het aanmeren van cruisereuzen en desnoods voor een racecircuit als de Max-mania doorzet en het doldwaze plan van prins Bernhard van Oranje in de kiem moet worden gesmoord.

Schiphol in zee zou zelfs het begin kunnen zijn van de kustversterking die nodig is bij een stijging van de zeespiegel in de verre toekomst. Schiphol is ook zelf niet tegen een nieuwe luchthaven in zee (tenminste de goedkoopste variant).

Het hangt van de politieke wil of een dergelijk project – het grootste sinds de Deltawerken – kan worden opgepakt. Maar meestal zijn eerst rampen nodig, zoals de Zeeuwse stormvloed van 1953 of de Groningse aardbevingen van afgelopen jaren, om de politiek zo ver te krijgen.

Als politici op lange termijn willen denken – wat ze zeggen te doen met de CO2-uitstoot – zouden ze ook moeten beseffen dat Schiphol in zee de enige oplossing is. Niemand wil over een of twee decennia worden opgezadeld met reuzenclaims vanwege geluidsoverlast en fijnstofuitstoot. Iedereen weet dat Schiphol op de huidige locatie dichtslibt.

Het enige alternatief voor Schiphol in zee is een klein regiovliegveld zoals Brussel of Kopenhagen. Dat mag ook, maar dan moet een politicus ook durven te zeggen dat de motor van Nederland Distributieland teruggaat in de eerste versnelling.