Moslim op christelijke school
‘We hebben vandaag gerekend, gegymd en taal en spelling gedaan. Ik ben vooral in taal best wel goed.’ Amir zit geknield op de bank. Af en toe licht het scherm van zijn smartphone op, maar dat leidt hem niet af. Hij is net thuisgekomen na een dag school. Normaal zou hij met zijn vrienden gaan spelen. ‘Hier in de buurt bouwen we een hut, ergens in de bosjes. Die hebben we gemaakt van hout en takjes.’ Maar vanmiddag moet hij met de krant praten, en daar heeft hij ook veel zin in.
Amir zit in groep 6 van de Maranathaschool in Nijkerk, een uitgesproken christelijke basisschool die identiteit hoog in het vaandel heeft staan. De dag begint en eindigt met God, er worden christelijke liederen gezongen en iedere dag gaat de Bijbel open. Dat betekent dat Amir vaak dingen hoort waar hij het niet mee eens is. Want Amir is moslim. ‘Dan moet je de regels uit de Koran volgen en doen wat daarin staat’, legt hij uit. We moeten bidden, meedoen met de ramadan en respect hebben voor onze God.’
Amir vindt het niet vreemd om op een christelijke school te zitten. ‘Ik ben gewoon een mens, net als mijn vrienden. We kunnen prima met elkaar spelen en zij vinden het niet raar dat ik moslim ben.’
Toch valt het zijn vriendjes wel op dat Amir een ander geloof heeft. Tijdens islamitische feesten krijgt hij vrij, terwijl de rest gewoon naar school moet. En soms krijgt hij een andere traktatie dan anderen. ‘Als iemand bijvoorbeeld worst of ham trakteert, mag ik dat niet. Maar veel kinderen houden rekening met me. Dan nemen ze iets speciaal voor mij mee.’
Amir ziet nog wel meer verschillen. ‘Zij gaan op zondag naar de kerk, wij gaan op vrijdag naar de moskee. Dus op zondag kan ik niet met mijn vriendjes spelen.’ Wat ook opvalt: ‘Mijn vriendjes mogen maar heel kort op de computer en ik best lang.’ Naast hem slaat zijn moeder Mimount (41) enigszins beschaamd haar handen voor haar gezicht. ‘Ja, dat is toch zo?’ vraagt Amir. ‘Maar ik weet niet of dat echt met mijn geloof te maken heeft.’
armen over elkaar
Voor Amir staat vast dat er maar één God is. Die noemt hij Allah, en die noemen zijn klasgenootjes God of Heere. ‘Maar het is gewoon dezelfde God.’ Daarom heeft hij er ook geen problemen mee als er wordt gebeden in de klas. ‘Ik doe mijn handen niet samen, maar mijn armen over elkaar. Dat hebben we zo afgesproken.’ Soms vertelt juf Rebekka, die drie dagen per week lesgeeft aan groep 6, dingen die Amir niet gelooft. ‘Bijvoorbeeld dat Jezus de zoon van God is. In de moskee leren we dat Hij een profeet is. En dat Hij niet aan het kruis is gestorven, maar dat ze iemand aan het kruis hebben gehangen die op hem lijkt.’ Maar Amir vindt het geen probleem om naar zulke verhalen te luisteren. ‘Als ze dat denken, mogen ze dat van mij doen. Ik geloof iets anders. Zolang ik maar aan Allah blijf denken en in de Koran lees, blijf ik gewoon moslim.’
Zijn moeder, Mimount Sottouti, luistert met plezier naar haar zoon. Hij is de jongste in een gezin van drie kinderen. ‘Onze oudste zoon is achttien jaar en de middelste is veertien.’ Mimount is, net als haar man, van Marokkaanse komaf. ‘Ik ben in 1984 naar Nederland gekomen, als klein meisje. Sindsdien heb ik altijd in Nijkerk gewoond.’
twee broers
Amirs twee broers zaten niet op de Maranathaschool, maar op een openbare school. Toen die fuseerde met een andere school, besloot Mimount haar zonen over te plaatsen naar de Maranathaschool. ‘Daar heb ik geen dag spijt van gehad. De discipline, normen en waarden die ze op een christelijke school meekrijgen, zijn perfect. Mijn oudste zoon had een enorme leerachterstand toen hij op de Maranathaschool kwam, maar dat hebben ze helemaal op weten te krikken.’
Mimount is het eens met haar zoon: het is niet vreemd om als moslim op een christelijke school te zitten. ‘De schoolkeuze heeft voor mij te maken met onderwijs, en dat is op de Maranathaschool supergoed. Ja, ze krijgen ook het christelijk geloof mee, maar dat is alleen maar mooi meegenomen. Wij voeden ze op volgens de regels van de islam, op school volgens het christendom. Samen komen we op iets moois uit.’ Soms moeten Amirs ouders hem even bijsturen. ‘Toen hij net op school zat, bad hij aan de keukentafel met zijn handjes gevouwen. Na een tijd heb ik hem uitgelegd dat wij dat anders doen.’
Mimount houdt zich niet afzijdig van het christelijke onderwijs. ‘Ik ben overblijfmoeder, dus moet ik soms stukjes uit de Bijbel lezen waarvan ik denk: dat klopt niet. Maar dat laat ik niet merken, op dat moment sta ik er voor de christelijke kinderen, niet voor mezelf.’ Het levert leuke gesprekken op, merkt ze. ‘Kinderen vragen weleens: juf, waarom heeft u een hoofddoek om? Of: juf, heeft u ook een kerstboom staan? Dan leg ik uit dat wij sommige dingen anders doen.’
Toch kan de geloofsclash voor frictie zorgen, heeft Mimount ervaren. ‘Toen ik net overblijfmoeder was, ontstond er een enorme discussie over het gebed. Een moslimmoeder kon niet bidden voor christelijke kinderen, vonden een paar ouders. Dat vond ik erg jammer. Nu wordt er in de klas al gebeden voordat ik kom, en lees ik alleen een bijbelverhaal.’
Rebekka Beeuwkes is drie dagen per week juffrouw van groep 6 van de Maranathaschool. Haar klas bestaat voor het grootste gedeelte uit christenen, Amir is de enige moslim. ‘Je merkt er eigenlijk niet zo veel van. Maar hij zingt bijvoorbeeld niet alle psalmen mee. Soms zeg ik tegen hem: ik wil dat je nu gewoon meezingt. Maar uit zichzelf doet hij dat niet altijd. Ik weet niet of dat met zijn geloof te maken heeft, of het feit dat hij sowieso niet zo van zingen houdt. Tijdens het gebed houdt hij, volgens mij, zijn ogen open. Maar dat weet ik niet zeker, ik heb ze zelf altijd dicht.
Het is in de klas geen issue dat Amir moslim is. Ik vraag me af of zijn klasgenoten er überhaupt iets van vinden. Amir heeft altijd in deze groep gezeten, iedereen weet het nu wel: Amir is moslim, hij doet sommige dingen dus anders dan wij. Daar wordt hij niet om gepest. Ik heb het in deze klas nog niet over de islam gehad. Daar is het gewoon nog niet van gekomen. Maar als Amir naar de moskee is geweest, vertelt hij daar wel over. En als hij vrij krijgt voor islamitische feesten, zoals het Suikerfeest en het slachtfeest, dan benoem ik dat ook.
Ik denk dat het goed is dat deze klas niet uit enkel christenen bestaat. Dat zou geen eerlijke afspiegeling van de maatschappij zijn. De kinderen leren nu in ieder geval omgaan met andere geloven. Het verbreedt je blik, ook die van mij. Ik werk en leef vanuit mijn geloof in God. Het zou natuurlijk mooi zijn als God via mij een zaadje kan planten in Amirs hart. Ik zou het prachtig vinden als Amir in Jezus gaat geloven en als ik iets voor hem kan betekenen. Maar dat is niet mijn primaire doel.’
