Nog nooit waren zoveel Nederlanders aan het werk als nu

Het verschil tussen het aantal Nederlandse mannen en vrouwen dat werkt is in 2018 kleiner geworden, net als in voorgaande jaren. Gemiddeld over 2018 was de nettoarbeidsparticipatie bij vrouwen 63,2 procent en bij mannen 72,5 procent. Ook was afgelopen jaren de toename in de arbeidsparticipatie bij vrouwen telkens iets groter dan bij mannen.

Vrouwen zijn bezig met een inhaalslag, verklaart Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom bij het CBS. ,,De jongere generaties vrouwen werken meer. Tussen het aantal vrouwen dat werkt op hun twintigste, dertigste en veertigste is nu nog nauwelijks verschil te zien. Er is nog wel een gat met de generaties boven de 50 jaar – waarvan minder vrouwen werken - maar die stromen in de toekomst uit.’’

De arbeidsparticipatie onder mannen en vrouwen zal daarom verder gelijktrekken, is de verwachting. ,,Deze ontwikkeling houdt nog wel zo’n tien tot vijftien jaar aan, maar daarna zal de rek er wel uit zijn.’’ Dan geldt voor vrouwelijke werknemers hetzelfde als voor mannelijke werknemers in dit opzicht. ,,Hun arbeidsparticipatie zal dan vooral samenhangen met hoe goed de economie draait.’’

Het aantal mannen en vrouwen dat werkt mag dan steeds meer gelijktrekken, er is wel een groot verschil in het aantal uren dat zij gemiddeld werken. Waar mannen gemiddeld 36 uur per week werken is dat voor vrouwen 26 uur. ,,Het is voor Nederlandse vrouwen misschien normaler geworden om te werken - als land zijn een van de koplopers qua arbeidsparticipatie - maar dan werken ze vaak nog wel minder uren dan de mannen’’, zegt Van Mulligen. ,,Wat je ziet bij andere landen is dat het percentage vrouwen dat werkt misschien lager is, maar dat als vrouwen werken ze dat wel vaker fulltime of bijna fulltime doen.’’

De arbeidsdeelname is in bijna alle bevolkingsgroepen gestegen en ligt in veel gevallen weer net zo hoog als voor de crisis. Minder goed gaat het echter met werknemers boven de vijftig en lageropgeleide mannen. ,,Zij zijn in de crisis ontslagen en hebben nog geen nieuw werk gevonden. Van de lageropgeleide mannen zitten er nog wel meer zonder werk dan voor de crisis.’’

Opvallend is volgens Van Mulligen ook dat mannen onder de 45 jaar nu minder werken dan in het verleden. ,,Acht procent van hen is werkloos of op zoek naar nieuw werk. Aan het eind van de jaren 70 was dat slechts 1 procent.’’ De oorzaak hiervan is te vinden in de veranderende eigenschappen van het beschikbare werk. ,,Vroeger was het zo dat je ook als ongeschoolde – met alleen een afgeronde opleiding van middelbare school of basisschool – best goed aan werk kon komen, aan de productielijn bijvoorbeeld.’’ Tegenwoordig is dat zeldzamer. ,,Er zijn nu meer banen waar je meer voor moet kunnen. Minimaal een mbo-diploma is vereist om bijvoorbeeld met machines te werken die veel complexer zijn dan voorheen.’’

Voor ongeschoolden zal het naar verwachting steeds moeilijker worden om werk te vinden, wat de arbeidsparticipatie in negatieve zin kan beïnvloeden. ,,Het is wel zo dat die groep kleiner wordt omdat meer mensen een opleiding afronden. Dat balanceert elkaar iets uit. Maar er zullen altijd mensen zijn die geen diploma halen, door pech of omdat het gewoon niet lukt.’’

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!