Burgers gaan soms te ver bij het beschermen van hun buurt
Mensen die zich inzetten voor de veiligheid in hun buurt, houden zich niet altijd aan de regels van de politie.
Burgers die zich inzetten voor de veiligheid van hun buurt claimen meer ruimte en krijgen die ook. “Burgers zijn niet alleen meer de ogen en oren van de politie”, vertelt onderzoeker Vasco Lub van Politie en Wetenschap. “Ze houden ook toezicht bij evenementen, assisteren bij voertuigencontroles en doen mee aan buurtonderzoeken.”
In duizenden appgroepen houden Nederlanders elkaar op de hoogte van verdachte situaties in hun wijk. Die betrokkenheid levert veel positieve resultaten op. Maar vrijwilligers die meer willen doen, houden zich niet altijd aan de regels. “Burgers mogen bijvoorbeeld alleen iemand in de kraag vatten als ze hem op heterdaad betrappen. Maar we zien soms dat een burger iemand staande houdt, alleen omdat hij hem ergens van verdenkt. Of dat burgers zelf iemand gaan opsporen, terwijl dit voorbehouden is aan de politie”, zegt Lub.
Mensen kunnen gaan denken: we bellen de politie pas als we onze verdachten gepakt hebben
Racistische opmerkingen als ‘pas op, er liep vandaag een zwarte man door de wijk’ zijn ook geregeld te lezen op buurtapps. Wijkagenten zeggen daar vaak wat van, maar niet altijd. “Sommige wijkagenten moedigen bewoners juist aan om alles door te geven, ook de onderbuikgevoelens.”
Buurtbewoners werken geregeld minstens zo grondig als de politie, zegt Lub. Ongeveer zevenhonderd buurtwachten in de helft van alle gemeenten lopen regelmatig patrouilles. Sommige burgers leggen alle verdachte meldingen en locaties in hun buurt vast in databanken.
Die fanatieke toewijding draagt volgens Lub een risico met zich mee. “Mensen kunnen gaan denken: we houden onze meldingen goed bij, we hebben 1500 wijkgenoten in onze app-groepen, we hebben veertig mensen die op straat patrouilleren. Waarom zouden we de politie nog inschakelen? Die bellen we pas als we onze verdachten gepakt hebben.”
De politie moet volgens Lub dichter bovenop de actieve burgers zitten. “Als je voor de vrijwillige inzet van burgers bent, moet je ook controleren of mensen zich aan de regels houden.”
Lees ook:
Buurtpreventie mag, maar het moet geen Wilde Westen worden
Burgers die zich onveilig voelen, doen steeds vaker aan buurtpreventie. Maar dat mag niet doorslaan, aldus de politie.