Voor het eerst in ruim twintig jaar daalde de autoverkoop in China. En de Chinese economie is in 2018 weliswaar nog met waarschijnlijk 6,5 procent gegroeid, maar dit is wel de kleinste stijging sinds 2009.
En dit raakt ook de wereldeconomie en bedrijven buiten China. Zo is China de grootste afzetmarkt voor Volkswagen. De Duitse automaker zag de verkopen in de tweede helft van vorig jaar dalen en topman Jochem Heizmann, regiodirecteur in China, weet de lagere cijfers aan de handelsoorlog.
En onlangs verlaagde elektronicaverkoper Apple de omzetverwachting voor dit jaar na tegenvallende iPhone-verkopen in China. Apple-topman Tim Cook schrijft dit toe aan de handelsoorlog tussen China en de VS.
Maar volgens econoom Haico Ebbers, verbonden aan de Nyenrode Business Universiteit en gespecialiseerd in de Chinese economie, moeten twee ontwikkelingen op de korte en lange termijn uit elkaar worden gehouden.
Kritische Chinese consumenten
Wat nu zichtbaar is, is een cyclische groeivertraging op korte termijn, legt de econoom uit. Chinese consumenten gaan dan kritischer om met hun uitgaven. Ze kopen nog wel Chinese goederen, maar dure buitenlandse producten vallen dan af.
"Ze kunnen voor de helft van het geld een hele mooi Xiaomi-smartphone kopen. Er zijn ontzettend veel Chinese smartphones die nu op de markt komen. En ja, waarom zou je 800 tot 900 euro uitgeven voor de nieuwe iPhone?", vraagt de econoom zich hardop af.
"Westerse bedrijven komen in een situatie waarbij ze moeten concurreren met hele hippe Chinese merken." De verwijzing van Apple-baas Cook vindt Ebbers dan ook erg overdreven. "Volgens mij zegt het niks over de Chinese economie."
Handelsoorlog als excuus voor Apple
Bob Homan, hoofd Investment Management bij ING, denkt ook dat Apple de handelsoorlog als excuus gebruikt. "Ik geloof wel dat ze in China minder verkopen, maar ik geloof niet dat het alleen in China geldt." Drie maanden geleden werd voor hem al duidelijk dat er problemen waren bij Apple. Toen besloot het concern geen afzetcijfers meer te publiceren.
Hij vreest niet voor economische problemen in China, omdat hij ziet dat de Chinese regering nog genoeg ruimte heeft om de economie te stimuleren. De Chinese economie is wel van groot belang geweest voor de wereldeconomie. "De afgelopen tien jaar is China wel de motor van de economische groei geweest."
Volgens Ebbers zal op de lange termijn de economische groei in China doorzetten, maar wordt een lagere economische groei normaler. "Groei van 10 procent met een dergelijke economie is nauwelijks mogelijk", zegt Ebbers. "Groei van 5 procent nu is meer dan 10 procent vijf jaar geleden."
Dienstensector belangrijker voor Chinese economie
Volgens Ebbers vallen de gevolgen van de handelsoorlog wel mee. China exporteert dan wel voor omgerekend honderden miljarden dollars naar de VS, maar dat bedrag zegt niet meteen iets over de waarde van die export voor de Chinese economie, legt hij uit. "Natuurlijk zijn er sectoren en bedrijven die er last van hebben. Voor bepaalde bedrijven kan zo'n handelsoorlog natuurlijk wel problemen opleveren, maar voor landen geldt dat veel minder dan we veronderstellen."
Zo heeft de industriële productie in China het zwaar, maar is die maar goed voor zo'n 20 procent van de Chinese economie. "Ruwweg 80 procent wordt tegenwoordig verdiend in de dienstensector. En als je dan ziet dat de economische groei terugvalt, zeg van 6,5 procent naar 6 procent of 5,5 procent, dan ligt dat dus niet aan de export, maar dan ligt dat aan het feit dan consumenten negatiever worden. Die gaan minder consumeren."