China wil de islam een socialistische schilderbeurt geven
Soms moet behalve de dominee ook de imam de kansel verlaten en nederig plaatsmaken voor de koopman. Moslimlanden houden China liever te vriend. Alle moslimvervolgingen ten spijt.
Er staat veel op het spel. Zoals Chinese investeringen ter waarde van tientallen miljarden dollars en reusachtige leningen.
Weet als moslimdictator aan welke kant je boterham besmeerd is, drink een borrel, knevel je geweten en laat rustig zonder protest Oeigoerse moslims doodvallen. Tot nu toe zijn de protesten in de moslimwereld tegen de absurde onderdrukking door China van de tien miljoen Turkstalige Oeigoerse geloofsgenoten miniem gebleven. Er leven nog tien miljoen andere moslims in China, de Chineestalige Hui’s. Ook zij krijgen het steeds moeilijker. Deze week verblijdde China’s staatshoofd-voor-het-leven Xi Jinping hen met een vijfjarenplan, bedoeld om de islam een socialistische schilderbeurt te geven.
De Hui-moslims vertoeven nog niet in verbeterhuizen, zoals ongeveer een miljoen Oeigoeren, die als onderdeel van hun therapie 24 uur per etmaal geen woord met elkaar mogen wisselen. Als Oeigoeren zeggen dat de gestoorde Chinese praktijken wel eens een aanloop tot genocide zouden kunnen zijn dan moet je maar hopen dat ze overdrijven. Zwijgen is niet altijd goud.
Knipmesgedrag
Wanneer moslims in Europa een procent zouden moeten doorstaan van de ellende waaraan hun Oeigoerse geloofsgenoten zijn blootgesteld, dan zou de woede enorm zijn. Vergelijk de lugubere stilte van nu met de reuring destijds over de Deense mohammedcartoons. Vooralsnog hebben voornamelijk westerse landen standjes uitgedeeld aan China. De meeste moslimlanden houden stijf hun mond. In 2017 ging Egypte uitzonderlijk ver in zijn knipmesgedrag, door Oeigoerse studenten uit te leveren. Chinese functionarissen mochten hen in een Egyptische gevangenis ondervragen.
Dictators krijgen een warm gevoel van binnen als collega-despoten stevig optreden
Wel een rechte rug toonde Maleisië. Het land annuleerde contracten met Chinese bedrijven, waarmee 20 miljard dollar zou zijn gemoeid. Een Pakistaanse minister pruttelde wat, tv-zender Al-Jazeera is boos en verder hielden bescheiden pro-Oeigoerse betogingen in Mumbai en Indonesië de eer van de moslimwereld hoog.
Verklaren alleen commerciële belangen de islamitische horigheid aan China? In The Guardian opperde de publicist Hasnet Lais dat moslimdictators in hun hart de Chinese heersers misschien wel bewonderen. Dictators krijgen een warm gevoel van binnen als collega-despoten stevig optreden. Het zit in het bedorven DNA van alle tirannen.
Er kan meer spelen. Elke dictatuur in de moslimwereld is, net als het Chinese communistische regime, als de dood voor de ontwikkeling van een islam die ze niet onder controle heeft. Vroeg of laat krijgt ieder regime daar ook mee te maken. Zelfs IS bleef er, in de hoogtijdagen van het ‘kalifaat’, niet van verschoond. De organisatie pleegde zijn misdrijven in naam van God maar er brak paniek uit toen strijders hun eigen gebedsdiensten gingen organiseren. IS vatte dat op als gevaarlijke muiterij.
Moslimdictators hebben reden jaloers te zijn op hun Chinese collega. Hun eigen almacht is beperkt. Ze dienen te poseren als vromeriken. Ze kunnen niet de Koran verbieden en mensen die stoppen met alcohol of tabak opsluiten op verdenking van radicalisme. Evenmin kunnen ze in de ramadan bierdrinkwedstrijden organiseren. Toch moeten ze, om te overleven, de islam in een wurggreep houden. Dat doen ook zij zonodig genadeloos, net als de Chinese heersers.
Eildert Muldert, arabist en oud-redacteur van Trouw, schrijft in In de schaduw van de minaret bespiegelingen over de islamitische wereld.