Gele hesjes jagen Frankrijk op kosten

Maar de revolte heeft ook gevolgen voor de groei. De Banque de France schat dat de crisis – die nog altijd niet helemaal voorbij is – 0,2 procent van de nationale welvaart (4,4 miljard euro) kost. Dat is net zo veel als in 1995, toen Frankrijk werd lamgelegd door een algemene staking.

Ongeveer net zoveel ook als na de aanslagen in Parijs van november 2015. Het Franse CBS, het Insee, is iets optimistischer en becijfert de schade op 0,1 procent van het bbp. Dat zou betekenen dat de economie door de gele hesjes tussen de 2,2 en 4,4 miljard euro misloopt.

De gele hesjes richten hun woede vaak op ‘het grote geld’. Maar onder de economische slachtoffers van hun acties bevinden zich vooral gewone ondernemers en werknemers, met name in de detailhandel. 58.000 Fransen zijn, door de blokkades van rotondes en toegangswegen tot winkelcentra die soms weken aanhielden, tijdelijk op non-actief gesteld door hun werkgever. Zij worden doorbetaald door de staat: het ministerie van arbeid maakte voor deze ‘technische werkloosheid’ tot nu toe 32 miljoen euro vrij.

Kerstinkopen

De kerstperiode heeft veel winkeliers een steun in de rug gegeven. Maar het verlies van vijf achtereenvolgende weekenden met dalende verkoopcijfers werd veelal niet gecompenseerd, volgens de vereniging van winkelcentra Conseil National des Centres Commerciaux (CNCC).

De brancheorganisatie registreerde in het weekend voor Kerst in 280 van de in totaal 800 winkelcentra een toename van het aantal klanten van 6 procent. Maar zaterdag 8 december werd een daling genoteerd van 17 procent en zaterdag 24 november van 14 procent. De sector schat het verlies door de slechte maanden november en december op twee miljard euro.

Arc de Triomphe

De middenstand heeft nu zijn hoop gevestigd op de uitverkoop die deze woensdag is begonnen. Alleen is die door de online-concurrentie al jaren niet meer wat het ooit is geweest. 56 procent van de consumenten meent volgens een peiling dat de ‘soldes’ nergens meer voor dienen.

De materiële schade van de protesten tenslotte is nog onduidelijk. De burgemeester van Parijs, Anne Hidalgo, calculeert de rekening van de lange serie gewelddadige zaterdag demonstraties – acht tot nu toe – voor de hoofdstad op 3 à 4 miljoen euro.

En dan heeft zij het alleen over straatmeubilair zoals bushokjes en overheidsgebouwen, niet over toegetakelde winkels of de vernielingen in de Arc de Triomphe. De restauratie van het interieur van Frankrijk best bezochte monument komt op ‘enkele tonnen’.

Topsalaris wordt gespreksleidster 'Groot Nationaal Debat' fataal

Het had niet slechter kunnen beginnen. President Emmanuel Macron heeft naar aanleiding van de gele hesjes een groots debat beloofd over tal van onderwerpen. Alle Fransen wordt gevraagd hun mening te geven over het milieubeleid, de belastingen en het functioneren van de democratie. Dit 'Grand débat national' begint volgende week en moet in maart enkele voorstellen aan de regering opleveren.
Maar de vrouw die is aangewezen om dit alles in goede banen te leiden - oud-minster en ex-karatecoryfee Chantal Jouanno - stapte dinsdagavond op na ophef over haar salaris. Als voorzitter van een zelfstandige bestuursorganisatie die de inspraak van burgers moet bevorderen, verdient Jouanno maar liefst 176.000 bruto euro per jaar, zo blijkt. Ongeveer tien keer het minimumloon om te praten over de problemen van het Frankrijk, van Fransen die het einde van de maand financieel met moeite halen.
Jouanno kondigde haar vertrek nog geen dag na de onthulling zelf aan in het achtuur-journaal. Ze blijft werken voor de CNDP - en houdt dus ook haar salaris - maar Macron kan op zoek naar een nieuwe gespreksleider.

Lees ook:  Parijs blijft het ergste bespaard

De gele hesjes zorgen in Parijs opnieuw voor grote spanningen, maar een effectiever optreden van de politie voorkwam erger.