Waarom schrijft SER niet dat vluchtelingen opvangen geld kost?

Maar vorige week hebben we op deze plek geconstateerd dat juist wij feitenliefhebbers nieuwsgierig moeten zijn naar het perspectief van anderen. Daarom leek me het een interessant idee eens naar zo'n rapport te kijken vanuit het perspectief van iemand die zich zorgen maakt over de effecten van migratie. We noemen hem: de bezorgde lezer. Heeft de migratiebezorgde lezer iets te klagen over zo'n SER-rapport?

Nou en of!

Eén: perspectief. Dat begint al met de inleiding en probleemstelling. De SER schrijft: 'De vraag is vooral hoe vergunninghouders sneller kunnen integreren en aan het werk kunnen komen.' Dit wordt in het rapport geplaatst in de context van lage arbeidsparticipatie van vluchtelingen, een hoog beroep op bijstand en beperkte beschikbaarheid van banen. 'Een goede ondersteuningsinfrastructuur is dan ook nodig om de integratie van zowel huidige als toekomstige vergunninghouders te bespoedigen.' Allemaal keurig langs de lijnen: wat is het beleidsprobleem? Wat zijn de oorzaken? Hoe lossen we het probleem op?

Maar de bezorgde lezer vraagt zich af: is dit nou het grote punt? Was liever begonnen met wat nu op pagina 26 staat. Daar staan de resultaten van een enquête van de gemeente Amsterdam. Amsterdammers maken zich (in aflopende volgorde van intensiteit) zorgen over verdringing op de woningmarkt, de kosten van sociale voorzieningen, onderwijs, veiligheid en verdringing op de arbeidsmarkt. Begin niet bij een 'beleidsprobleem', maar begin eens bij de problemen van de burger. En redeneer dan (als dat zo nodig moet) van daaruit naar je 'ondersteuningsinfrastructuur'.

Twee: flauwe economie. De bezorgde burger leest extra scherp bij paragraaf 2.5, want die gaat over 'effecten vergunninghouders op de economie'. Op de korte termijn, staat daar, zijn nieuwe vergunninghouders goed voor de werkgelegenheid. Op lange termijn dragen de vergunninghouders ook bij aan economische groei, als ze tenminste aan het werk kunnen komen.

Omdat de bezorgde burger toevallig economie heeft gestudeerd, ziet hij meteen hoe flauw deze analyse is. Als de overheid meer kosten maakt voor vluchtelingen (en daar geen bezuinigingen op andere bestedingen tegenoverstelt) stimuleren de extra overheidsbestedingen de werkgelegenheid (en loopt het financieringstekort op). Duh. Ditzelfde positieve bestedingseffect was opgetreden als de overheid meer geld had uitgegeven aan, zeg, betere schoonmaak.

De bijdrage aan economische groei op lange termijn is even flauw. Natuurlijk groeit de economie als er meer mensen komen wonen, waarvan een deel gaat werken. Maar het inkomen per hoofd van de bevolking - daar gaat het om natuurlijk - daalt zolang een cohort nieuwkomers niet minstens zoveel produceert en verdient als de oorspronkelijke populatie. De bezorgde burger vermoedt dat dit wel een paar generaties zal duren. En dan is het effect op het inkomen per kop tegen die tijd dus neutraal, en niet positief.

De bezorgde burger krijgt zo de indruk dat hij in het ootje wordt genomen. En ook nog op basis van autoriteitsargumenten, want er wordt zwaar geleund op sommen van het Internationaal Monetair Fonds en De Nederlandsche Bank. Kunnen die lui van de SER niet gewoon schrijven dat vluchtelingen opvangen geld kost? En dan opschrijven dat de kosten kleiner worden naarmate meer vluchtelingen aan het werk komen? En dat die lagere kosten in mijn belang zijn? En dan die 'ondersteuningsinfrastructuur' beschrijven?

Graag.

_{Frank Kalshoven is directeur van De Argumentenfabriek. Reageren? frank@argumentenfabriek.nl.}