Ik weet dat deze column niet helemaal past tussen de vaak aandoenlijke kerstverhalen die in deze laatste week van het jaar voornamelijk in de dagelijkse media voorbij komen. Tranentrekkers, zoals “All you need is love” en diverse familiefilms moeten de massa vermaken en ons afleiden van de ellende die zich achter de schermen afspeelt. Het is een feestweek en de opmaat naar een volgend gelukkig nieuwjaar. Niet omdat ik de feestvreugde wil bederven maar eigenlijk meer om een soort van eigen gelijk te claimen in een tijd dat menigeen denkt dat de bomen tot in de hemel groeien. Ik denk namelijk dat de bomen te hoog zijn gegroeid en hoge bomen vangen nu eenmaal veel wind en kunnen bij enige zwakte in de wortels makkelijk omwaaien.

Barstjes in het systeem

Deze beeldspraak is m.i. van toepassing op onze globalistische economie die nu barstjes lijkt te vertonen. Ik maak regelmatig analyses en stuitte onlangs op mijn internetzoektocht op een website die met een mooi grafiekje een uitleg gaf over de bewegingen in de S&P 500 vanaf de 2e Wereldoorlog. De S&P 500 is de meest aangehaalde index van de VS die als model kan dienen voor de bewegingen in aandelen wereldwijd. We kennen daarin een stierenmarkt (langdurige beweging omhoog) en berenmarkt (beweging omlaag).

Grafieken liegen niet

Wat mij is opgevallen bij het bestuderen van deze grafiek is het oplopende percentage van de daling al naar gelang we verder kijken in de tijdlijn vanaf de 2e WO. Ik heb de periodes uit de tijdlijn gehaald die een berenmarkt lieten zien met daling van meer dan 20 procent. Daar zit een griezelige climax in met het meest recent de hoogste daling van 57 procent over het tijdvak vanaf oktober 2007 tot maart 2009. Nu bekruipt mij het onaangename gevoel dat de ingezette daling vanaf eind 2018 wel eens hoger zou kunnen oplopen tot ruim boven de 57 procent. Dat zou een heuse beurscrash kunnen betekenen met desastreuze gevolgen zoals een recessie die zich verdiept tot een depressie. Een heus doemscenario!

Perfect storm

Ik zou deze grafiek als volgt kunnen toelichten en uitleggen. Het is bekend dat beleggers niet houden van onzekerheden. Bij twijfel niet inhalen is het motto, dus blijft men hangen en durft men niet te accelereren. Twijfel kan omslaan naar negatieve spanning waarbij men op de rem gaat staan. Als je te lang stil staat zie je beren op de weg en een berenmarkt is een feit. Behalve cijfers kan ik ook argumenten noemen die als een optelsom fungeren en beleggers nog meer onzekerheden bieden en daardoor langere berenmarkt. Ik benoem er 9, de rest mag u zelf invullen. Het liefst tel ik niet tot 10. Niet dat ik een vinger mis maar het zou van het plaatje het perfecte plaatje maken. En ik ben geen perfectionist en houd ook niet van een perfecte storm.

9 punten

  1. Protectionisme in de wereldhandel en oplopend naar handelsoorlog tussen de VS en China.
  2. Onzekerheden rondom een mogelijk chaotische Brexit.
  3. Spanningen binnen de EU waar de lidstaten met beschuldigende vingertjes wijzen  naar begrotingen van ‘stoute’ lidstaten die dreigen te ontsporen.
  4. De duisternis rondom de grootste en gevaarlijkste bank in Duitsland (de DB = Deutsche Bank).
  5. De angstwekkend gegroeide mondiale schuldenberg die als een zwaard van damocles boven de wereldeconomie hangt.
  6. Geopolitieke spanningen die regionaal uit de klauw kunnen lopen.
  7. Vluchtelingenstromen vanuit oorlogsgebieden en economische immigranten uit Afrika die met het pact van Marrakesh vers in het geheugen een beroep kunnen doen op gewaarborgde zekerheden in het verdrag. Discussie in deze komt nu pas op gang nu langzaam duidelijk wordt dat de besluitvorming in de politiek onder druk van VN overhaast is genomen.
  8. De gele hesjes beweging, ontstaan vanuit de middenklasse, maakt inmiddels een behoorlijk deel van de samenleving wakker. Ook een groeiende onderlaag uit volksbuurten en achterstandswijken, zoals reljeugd en hooligans, sluiten zich aan.
  9. Een president van de VS die alsmaar nerveuzer wordt en zich uitlaat in het doen van ontwrichtende uitspraken.

Storm in een glas water?

Natuurlijk hoop ik dat deze opsomming alleen een storm in een glas water is en zie ik de zaken mogelijk wat te zwart wit. Toch kan ik een plausibele verklaring geven voor een aanstaande diepe daling van de beurzen. Na de 2e WO hebben we een lange periode van wederopbouw gekend in de westerse economieën die echte welvaart bracht met duidelijke groeicijfers. Toen aan het einde van de 20ste eeuw de welvaart afkalfde doordat economische groeicijfers omlaag gingen hebben de beleidsmakers van centrale banken bedacht om de rente in de 21ste eeuw wereldwijd stapsgewijs te verlagen. Hiermee worden kredietcyclussen gecreëerd die grotendeels kunstmatige groei veroorzaakten.

Economie 2019: Einde kredietcyclus

De mensheid werd lui gemaakt met goedkoop geld. Het einde van de huidige kredietcyclus lijkt nu aanstaande. De rentestandaard staat nog altijd op historisch laagste niveau en de schuldenberg is gestegen tot historisch hoogste niveau, uitgedrukt in percentage van het mondiale BBP. Hoe zouden centrale banken zo meteen bij een krimpende economie nog met krediet de economie aan kunnen jagen? Nog lagere rente naar negatief geeft deflatie en stagflatie en betekent kapitaalvernietiging. Om deze reden zouden centrale banken onconventionele maatregelen kunnen nemen met mogelijk catastrofale afloop, zoals hyperinflatie. Dus nog meer onzekerheden en een uiteenspattende kredietzeepbel. Een horrorscenario van jewelste!

Ach ja, de tijd zal het leren. De wonderen zijn de wereld nog niet uit. Mijn laatste regel van een column eindig ik vaak met de woorden, we gaan het meemaken. Een gelukkig 2019 toegewenst!

17 reacties

  1. Onder punt 4 heb ik de DB genoemd. Nou, deze bank ging vandaag vrolijk verder met z’n afdaling. Kennelijk op een gladde piste met een snelheid van maar liefst 4,15 procent op 1 beursdag. Dat gaat echt niet goed. Bankencrisis in 2019? En daarna of misschien tegelijk een vertrouwenscrisis. Beleggers stappen massaal uit bankaandelen en straks ook de rekeninghouders die hun banken niet meer vertrouwen. Een bankencrisis kan de EU met een bankenunie i.o. niet aan. Zal ongetwijfeld nog meer verdeeldheid zaaien binnen de lidstaten.

    1. De rente gebruikt als manipulatief instrument is tot het uiterste uitgemolken en raakt nu uitgewerkt en dat is nummer 10 op de lijst. Er is in feite ook geen geld meer voor verduurzaming die op allerlei gebieden broodnodig is. Prachtige analyse Gerrit en desondanks de beste wensen voor 2019.

      1. Ho, ho, zo’n vaart loopt dat niet. De overheden van de verschillende EU-lidstaten zullen i.s.m. de ECB en EU-bankenunie alles uit de kast halen om te voorkomen dat banken als dominostenen omvallen. Er zullen daarbij best wel wat meer lijken uit de kast vallen, maar chaos en anarchie daar zit niemand op te wachten. Dus zal de overheid alle middelen inzetten om het systeem overeind te houden. Er zal natuurlijk een periode van instabiliteit optreden en het wantrouwen t.o.v. de overheid en de banken zal toenemen. Een vertrouwenscrisis dus. Regeringen kunnen gaan wankelen en nieuwe verkiezingen kunnen grote verschuivingen laten zien. Maar ondanks ons gemopper op alle impopulaire maatregelen van de laatste tijd zullen we merken dat beleidsambtenaren ook mensen zijn en mede voor eigen lijfsbehoud alles in het werk stellen om vooral het financiële systeem niet te laten crashen. Zal nooit helemaal vlekkeloos kunnen verlopen in een wirwar van wankelende banken met belangenverstrengeling en tentakels die overal hun grip verliezen. Mogelijkerwijs zal hier en daar de noodtoestand worden uitgeroepen en gaan banken soms een week of langer op slot om te resetten. Een bail-in en een bail-out zouden beide kunnen worden toegepast. Maar een doemscenario hoe een heuse bankencrisis verloopt kan niemand voorspellen. Er zal ongetwijfeld een chaotische periode zijn en dan is het afwachten hoe sterk de banden zijn tussen de verschillende lidstaten van de EU. In hoeverre is men bereid om elkaar onderling te steunen en wat mag het kosten. Als banken straks in 2019 verder worden afgewaardeerd op de beurzen zal natuurlijk het vertrouwen onder de rekeninghouders sterk afnemen en zal menigeen op zijn hoede zijn. Men zal langzaam gaan beseffen dat er een tijd komt dat we flink moeten schokken om de sociale verzorgingsstaat overeind te houden plus wat daarbij hoort als een fatsoenlijk betalingssysteem. Geen (criminele) commerciële banken maar een eerlijk betalingssysteem. Geen luchthandel in schuldpapier maar een eerlijke rente voor je uitgeleende geld aan de bank. Nou ja, een algehele reset in feite van het huidige ondoorzichtige financiële systeem. Dat kun je niet zomaar van de ene op de andere dag invoeren. Er zal een overgangsperiode komen waarvan moeilijk valt in te schatten hoe lang die duurt en hoe deze verloopt wat betreft het vertrouwen in de overheden en banken.

        Chaos in ons financiële systeem ja, maar anarchie met plunderingen nee. Er zijn scenario’s die zorgen dat de openbare orde in de grote steden moet worden bewaard. Politie en leger inzetten bij binnenlandse onlusten is wel het laatste middel. Hoewel, in de oudejaarsnachten kunnen we ons daarbij wel ongeveer een beeld vormen. Ik verwacht dat centrale banken een noodscenario kennen om de aangewezen systeembanken, ondanks een failliet, open te houden om het betalingsverkeer niet af te remmen. Daarnaast denk ik dat velen de onrust zien aankomen en geleidelijk aan wat spaarcentjes naar huis halen voor het geval dat. Maar ja, met dat ik dit schrijf realiseer ik mij dat juist hiermee het systeem aan het wankelen wordt gebracht. Als de banken worden leeg getrokken moeten centrale banken de “geldpers” aanzetten. Wat dat betekent in deze tijd dat hun balansen al bijna zijn opgeblazen door de enorme steunaankopen? Inflatie die gierend uit de klauw loopt naar hyperinflatie. Een bekend verschijnsel in tijden van een echte depressie. Hoe we het ook wenden of keren, een periode die wat onrustig zal verlopen is niet moeilijk te voorspellen na een lange periode van betrekkelijk rust na de WO II.

  2. Op http://xandernieuws.punt.nl/content/2018/12/Rusland-dreigt-opnieuw-Raketten-op-Isral-bij-volgende-aanval-op-Syri “Rusland dreigt opnieuw: Raketten op Israël bij volgende aanval op Syrië”. Dit kan gemakkelijk leiden tot een groot gewapend conflict waarbij het gehele Midden-Oosten in brand komt te staan. Uiteraard zal dat catastrofale gebeurtenissen hebben voor de financiële markten, gaat de olieprijs meerdere malen over de kop, wordt het scheepvaartverkeer door het Suezkanaal en de Perzische Golf gedeblokkeerd. En dan is een economische depressie een feit!

    1. Deze “nieuwssite” staat op een zwarte lijst: https://sites.google.com/site/dehoaxwijzer/valse-nieuwssites
      De nieuwsvergaring is vaak misleidend en soms ook verdraaid. Overigens moet iedereen voor zichzelf kunnen inschatten in hoeverre de bron, waar men het nieuws vandaan haalt dus, betrouwbaar is. Daarnaast vraag ik mij af in hoeverre de hoaxwijzer weer betrouwbaar is. Kortom, wees kritisch t.a.v. de objectieve berichtgeving van veel nieuwssites.

      1. Beste Gerrit, Ik volg Xander al jaren en moet vaststellen dat ik daardoor toch veel betrouwbare info tot me heb laten komen. Xander schrijft zelf niet, maar vertaalt artikelen uit het buitenland. En heeft achteraf al vaak gelijk gekregen!
        Natuurlijk met je kritisch blijven, maar ik koester meer argwaan naar de MSM , als naar alternatieve websites!

        1. Eerlijk gezegd volg ik deze site ook al jaren maar zoek wel direct de bron op waar het artikel vandaan komt. Dat is vaak Zerohedge, een alternatieve nieuwssite uit de VS. Daar worden veel economische columns gepubliceerd en door X vertaald. Z zit bovenop het nieuws en reageert snel wanneer er conflicten zijn. Het is zondermeer een feit dat je via deze alternatieve sites meer informatie kunt verzamelen dan via de MSM. Maar ik heb wel de indruk dat X nadrukkelijk negatief bericht en al vaak een armageddon heeft aangekondigd. Nu weet ik wel dat mijn columns zeker geen evangelie verkondigen maar ik probeer altijd een slag om de arm te houden en kondig niet direct de alarmfase af. Als je waarschuwt voor de vele weeffouten in ons financiële systeem dan worden dat soort berichten door velen al makkelijk gezien als opruien tegen de financiële machtsblokken en de gevestigde orde. Wel geinig, dat vindt mijn vrouw ook vaak van mijn columns die zoals zoveel mensen een te goed vertrouwen heeft in het “gezag”, echter niet altijd in mijn gezag, ha, ha, ha. Hoe dan ook, we moeten vooral nuchter en realistisch de berichtgeving via het internet filteren op onjuistheden en fakenieuws. Niet zomaar klakkeloos alles voor waarheid aannemen. En dat valt tegenwoordig al niet mee in een wereld vol wantrouwen t.o.v. de partijdige MSM en het fakenieuws via alternatieve websites. Kortom, we moeten voorzichtig zijn met alle informatie die over ons heen wordt gestrooid. Wat berust op waarheid en wat zijn geruchten. Factchecken is een must tegenwoordig.

        2. Beste Johan, het is inderdaad goed om altijd kritisch te blijven kijken. X heeft het soms bij eht juiste einde, maar héél vaak ook niet. Kwam vroeger daar wel vaak, echt jaaaren geleden, maar op een gegeven moment heb je alles gehoord ( en in de trant ervan – heel christelijk), daar werd ik wel zat van. Desalniettemin, goed voor een bepaalde doelgroep natuurlijk, maar neem wel korrels zout bij sommige stukken.

  3. Rutte probeert niet voor niks op het voorzitterschap van EU te buigen, want hij voelt al de hete adem in zijn nek van de critici over zijn puinhoop-beleid in zorg,onderwijs en energie?

  4. Wat deed Putin als eerste handeling 2000 als president?, de staatsrente op 18% zetten.
    Alles en iedereen piepte maar het resultaat was dat de Staatsschuld van 98% naar 15% zakte binnen 24 maanden.
    Hoe kwam dat, simpel als de staatsrente 1% gaat elke gokker grote kapitalen LENEN bij de staat.
    Toen de rente op 18% was gezet waren die zelfde gokkers er als de kippen bij om de aan gegaande leningen terug te betalen.
    Omdat deze leningen geen profijt meer gaven.
    Nu is de VS de rente aan het verhogen uiteraard om hun veel te grote gelddrukkerij maar ook zal er een gevolg komen om veel geld terug te storten in de staatskas.
    Het gevolg zal zijn dat staatsschuld zal slinken en de werkelijke economie zal aantrekken.
    Hetzelfde verhaal zal voor EU gaan gelden.

      1. Rusland is heden het enige land ter wereld welke zijn staatsschuld volledig binnenlands financiert.
        Kan ook makkelijk als de bewezen goud en andere edelmetalen meer waard zijn als alles wat er op wereld aan kapitaal voorradig is.

          1. De nationale bank doet dat om zijn deviezen balans te vrijwaren van dollar en speculatie invloed.Het land Rusland heeft zo is de schatting ca 80000 ton goud in opslag ook eigendom van de staat maar heeft niets met welk financieel verkeer te maken.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Nieuw in de wereld van cryptocurrencies? Bekijk nu uw mogelijkheden op Nederlands grootste exchange...

Ontvang jij al een passief inkomen door het staken van crypto?

Lees meer over crypto staking op onze favo platformen: