Direct naar artikelinhoud

Kamal E. maakte 400 euro over naar vriend in Syrië, OM eist acht maanden cel

IS-strijders in Irak in 2014.Beeld anp

Bij justitie lopen tientallen onderzoeken naar het geld dat de afgelopen jaren richting Nederlandse strijders in IS-gebied ging. Kamal E. stond donderdag voor de rechter voor financiering van terrorisme. 

Dik vierhonderd euro haalde hij op om naar een Facebookvriend in Syrië te sturen. Dat was nodig om eten te kopen voor de ‘broeders’, zei de vriend hem. Het begon Kamal E. (23) naar eigen zeggen pas te dagen dat het niet goed zat, toen hem werd gevraagd overvallen te plegen om aan meer geld te komen.

Als jouw kind om hulp vraagt, dan is het lastig om daar geen gehoor aan te geven
Maarten Rijssenbeek, landelijk coördinerend officier van justitie

E. was één van de vier verdachten die gisteren voor de rechter moest verschijnen vanwege de financiering van terrorisme. Het Openbaar Ministerie rekent hem dat zwaar aan, ondanks dat het om een relatief klein bedrag gaat. De Facebookpagina van zijn vriend stond vol gruwelijkheden van IS. E. had moeten weten dat het geld mogelijk voor andere dingen dan voedsel zou worden gebruikt.

Tientallen onderzoeken lopen er momenteel bij justitie naar het geld dat de afgelopen jaren richting Nederlandse strijders in IS-gebied ging. Het gaat om verschillende bedragen – van een paar honderd euro tot transacties van duizenden euro’s. En om verschillende motieven: van een vader die vreest dat zijn zoon daar zal verhongeren tot mensen die de jihadistische strijd ideologisch steunen.

Terrorismefinanciering

De meest directe vorm van terrorismefinanciering, noemt Maarten Rijssenbeek, landelijk coördinerend officier van justitie op dit gebied, het fenomeen.

“Het is voor ons niet precies te achterhalen hoe een strijder het ontvangen geld besteed. Wat we wel weten is dat het zijn vermogen vergroot en dat hij daar dus eten van kan kopen, maar ook patronen voor zijn wapens. Bovendien neemt IS een deel van het bedrag af. Daarom zeggen we: we willen niet dat het gebeurt.” 

Dat het soms om kleine bedragen gaat, doet daar niets aan af, zegt Rijssenbeek. “Ook kleine bedragen kunnen lokaal veel impact hebben.” Hij wijst op een eerdere zaak, waarbij een vrouw terechtstond omdat ze geld had overgemaakt naar haar strijdende verloofde. Mensen werden opgeroepen geld te doneren onder het mom van: ‘voor een broodje döner per week minder, kunnen wij twintig scherpschutterpatronen kopen’.

Toch loopt het OM in dit soort zaken ook tegen dilemma’s aan. “We zijn zelf ook ouders”, aldus Rijssenbeek. “Als jouw kind om hulp vraagt, dan is het lastig om daar geen gehoor aan te geven. Daar hebben we best oog voor als we de strafeis bepalen. Maar aan de andere kant: als je kind op foto’s poseert met een wapen voor een lichaam dat gekruisigd is, dan moet je toch ook beseffen: daar gaat dat geld dus heen.”

Spijt

Ook Kamal E. wist toen hij geld overboekte heel goed dat er verschrikkelijke dingen gebeurden in Syrië, zei de officier van justitie in de Rotterdamse rechtszaal gisteren. “Wie een strijder steunt, steunt ook de strijd.” De eis: acht maanden cel, waarvan vier voorwaardelijk. De behandeling van de drie andere zaken werd om verschillende redenen uitgesteld.

E. zelf zegt ‘zware spijt’ te hebben van wat hij heeft gedaan. Zijn advocaat vindt dat vanwege het relatief geringe bedrag een gevangenisstraf niet aan de orde zou moeten zijn. 

Op 14 januari doet de rechtbank uitspraak.

Hoe komt dat geld bij IS-strijders? 

Het bedrijf Western Union wordt veel gebruikt om geld naar IS-strijders te sturen. Geld wordt hier naar een filiaal gebracht en dat kan een contactpersoon dan elders bij een kantoor ophalen. Veelal loopt dat via tussenpersonen in bijvoorbeeld Turkije, die het verder de grens over smokkelen. Eén nadeel voor de betrokkenen: Western Union is verplicht verdachte transacties te melden bij de autoriteiten. Een andere methode is daarom het zogenoemde Hawala-banksysteem. Geld wordt dan via-via doorgegeven tot het bij de juiste persoon is. Allemaal op basis van vertrouwen en zonder dat er een officiële partij met een meldplicht bij betrokken is.  

Lees ook:  

Banken kunnen ongemerkt meewerken aan financiering terrorisme

Nederlandse banken lopen het risico ongemerkt mee te werken aan witwassen of financiering van terrorisme. Uit onderzoek van De Nederlandsche Bank bleek vorig jaar dat zij onvoldoende zicht hebben op de transacties die klanten via hun rekeningen laten lopen.