Defensie: Geen autonoom meldpunt voor misstanden binnen het leger
Er komt geen onafhankelijk meldpunt waar militairen, los van het ministerie van defensie, misstanden kunnen melden. De Tweede Kamer vroeg daar vanavond om in een Kamerdebat, maar minister Ank Bijleveld en staatssecretaris Barbara Visser van defensie zien daar geen heil in.
De bewindspersonen gingen in debat met de Kamer over de veiligheidscultuur bij defensie. De afgelopen tijd verschenen meerdere rapporten die concludeerden dat er met die cultuur van alles mis is. Niet alleen kwamen militairen om het leven door ondeugdelijke mortieren in Mali en op een onveilige schietbaan in Ossendrecht, ook is er sprake van ongewenst gedrag als pesten, uit de hand gelopen ontgroeningen, seksuele intimidatie en mishandeling.
De commissie-Giebels concludeerde in oktober dat de melders het na meldingen moesten ontgelden terwijl de pesters werden beschermd.
D66-Kamerlid Salima Belhaj wilde weten of er naar aanleiding van het rapport militairen zijn geschorst of ontslagen. Dat was onmogelijk, stelde Visser, omdat de 92 meldingen die de commissie kreeg vertrouwelijk zijn. ,,De inhoud van die meldingen ken ik dus niet.’’ Alleen de zaken die in de publiciteit zijn gekomen, zoals excessen in de kazerne Schaarsbergen, zijn bij de staatssecretaris bekend.
In het geval van verwijtbaar gedrag willen wij de betrokkenen verantwoordelijk houden
Centraal meldpunt
Naar aanleiding van het rapport werd één centraal meldpunt geopend. Volgens de bewindspersonen is de onafhankelijkheid van dit het Meldpunt Integriteit Defensie voldoende geborgd. De Kamer betwijfelt dat, omdat het meldpunt is ondergebracht bij de Centrale Organisatie Integriteit Defensie (COID). ,,Waarom wordt het meldpunt niet gewoon onafhankelijk?’’, vroeg CDA-Kamerlid Hanke Bruins Slot. ,,In plaats van bij organisatie die wordt gezien als representant van de leidinggevenden.’’
Visser vindt dat het meldpunt niet moet worden uitbesteed. ,,Het is de verantwoordelijkheid van onszelf.’’ Volgens SP’er Sadet Karabulut onderschat Visser het wantrouwen bij militairen en is hulp van buitenaf nodig. ,,Maar als wij een extern meldpunt voorstellen, dan zien we bij de staatssecretaris een defensieve houding.’’
Nieuwe directeur
Visser herkent zich daar niet in, zei ze. ,,Wij hebben zélf commissie-Giebels ingesteld, we hebben zélf gezegd dat we in de openbaarheid willen treden bij onderzoeken die we doen.’’ Ook kondigde ze aan dat het COID in januari een nieuwe directeur krijgt ‘die geheel van buiten Defensie komt’.
ChristenUnie-Kamerlid Joël Voordewind vindt dat er een rijksbrede commissie integriteit komen, met de bevoegdheid om bij defensie onafhankelijk onderzoek te doen. Volgens hem kan het COID geen onafhankelijk onderzoek doen. ,,Het COID geeft een advies aan commandant over onderzoek, de commandant besluit vervolgens of onderzoek moet plaatsvinden.’’ Staatssecretaris Visser ontkende dat. ,,De bevoegdheid is er nu niet, maar dat gaan we veranderen.’’
Stap naar onafhankelijkheid
Volgens Bijleveld wordt er met de Inspectie Veiligheid Defensie (IVD) ook al een stap gezet in de onafhankelijkheid. Dat gaat VVD-Kamerlid André Bosman niet ver genoeg. Hij pleitte vorige maand in deze krant voor om onderzoek door de IVD wettelijk te beschermen, naar voorbeeld van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Daar ziet Bijleveld ‘geen noodzaak voor’. ,,Bij de onderzoeksraad kan er geen aangifte worden gedaan. Maar in het geval van verwijtbaar gedrag willen wij de betrokkenen verantwoordelijk houden. Bij strafbaar handelen móeten wij het Openbaar Ministerie ook in stelling brengen.’’
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Liedje van Frans Bauer staat in de uitvaart-top 3: 'Ik vind dat heel bijzonder’
-
Incassobedrijf gebruikt AI om kwetsbare schuldenaar te spotten: ‘Kan bizarre situaties opleveren’
Een incasso-organisatie wil via kunstmatige intelligentie vaststellen of iemand met een openstaande rekening kans heeft op probleemschulden. Dan kan snel worden ingegrepen. Het bedrijf zelf spreekt van ‘een baanbrekende stap in de wereld van incasso’s’, maar critici vrezen het gevaar van willekeur als AI wordt gebruikt bij mensen in een kwetsbare positie. -
PREMIUMbelastingaangifte
Dit zijn aftrekposten waar de Belastingdienst dit jaar extra op controleert (en zo vul je ze goed in)
Het is weer zover: sinds 1 maart kun je aangifte inkomstenbelasting doen over het jaar 2023. Wij helpen je op weg bij je belastingaangifte. Vandaag: waar controleert de Belastingdienst dit jaar extra op? Een financieel planner en een accountant vertellen over belangrijke aftrekposten en waar je op moet letten bij het doen van je aangifte. -
de kwestie161
Praat mee: weerapps zijn bepalend voor de activiteiten die ik onderneem
In de Kwestie leggen we een vraag over een actueel thema voor aan onze lezers. Vandaag: het checken van een weerapp bepaalt wat ik ga doen. Reageer hieronder ook op deze kwestie. -
de kwestie
Lezers over live op tv de deur openen om prijs te ontvangen: ‘Maak het maar over, criminelen kijken ook’
In de Kwestie leggen we een vraag over een actueel thema voor aan onze lezers. Vandaag: live op televisie voor een grote prijs? Het was een bijzonder moment afgelopen weekend: de thuiswinnaars van het programma Miljoenenjacht lieten live op televisie presentator Winston Gerschtanowitz niet binnen. Meestal schuift hij aan op de bank en kan Nederland live meekijken in de huiskamer. Nu dus niet, de winnaars kregen hun prijs in de deuropening.
-
PREMIUM
450 mensen hebben een steunhart: een pomp in je buik die werkt op batterijen en bloed weer rondpompt
-
-
-
PREMIUMhuisarts vertelt
Meneer Bolkestein hapt naar adem, maar de coassistent en ik horen niets bij de longen
De coassistent van huisarts Rutger Verhoeff heeft het benauwd. Hij hoort bij zijn patiënt met de stethoscoop weinig, terwijl meneer Bolkestein toch echt zichtbaar naar adem hapt. Maar dan ontdekt de huisarts wat er mis is. -
PREMIUM
Dol op Milka, Côte d’Or en Toblerone? Dat gaat je waarschijnlijk later dit jaar veel geld kosten
De prijs van cacao schiet als een raket omhoog. Op de beurs van New York is de prijs voor het eerst boven de 10.000 dollar per ton uitgekomen, een verviervoudiging vergeleken met vorig jaar, uit vrees voor tekorten. De prijsstijging van het paaseitje blijft beperkt, maar de chocoladeletter wordt wel veel duurder. Zo zit dat.
-
Paasweekend zou warm en zonnig zijn, maar dat valt tegen: in het westen wordt het wellicht maar 11 graden
-
Politiek geschokt door claim over Russisch geld naar Nederland, minister De Jonge: ‘Niet naïef zijn’
Partijen in de Tweede Kamer zijn geschokt door meldingen dat ook een Nederlandse politieke partij omgekocht zou zijn door Russische politici. Fracties willen opheldering van de Nederlandse veiligheidsdiensten, premier Mark Rutte spreekt van een ‘zeer zorgelijke’ trend van beïnvloeding door Rusland, maar hij bevestigt de omkoping nog niet. Minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken komt zo snel mogelijk met een brief aan de Kamer. Al laat hij wel doorschemeren dat ook de Nederlandse inlichtingendiensten al langer signalen krijgen van buitenlandse inmenging. -
-
PREMIUMSalaris
Patrick (25) wil niet meer verdienen: ‘Anders raak ik mijn huurtoeslag en zorgtoeslag kwijt’