Vladimir Poetin worstelt met kritische en vloekende rappers

Poetin ventileerde dit weekend in St. Petersburg zijn zorgen over de populaire muziek die de Russische jeugd op het slechte pad zou brengen. Rappers geven het verkeerde voorbeeld met hun grove taalgebruik, hun provocatieve seksclips en het verheerlijken van drugsgebruik, aldus de president. Niet zozeer de revolte die veel rappers ook prediken maar het verheerlijken van drugsgebruik baarde de Russische leider de grootste zorgen. ,,Drugs zijn de weg naar de ondergang voor een land’’, waarschuwde Poetin. 

Poetin zit ermee. Wat rappers ondergraven zijn autoriteit. Recalcitrante zangers opsluiten of concerten afgelasten – zoals recent is gebeurd – hoefde nou ook weer niet van de president. Dat werkte alleen maar averechts. Wel riep hij zijn ministers op ,,de muzikale jeugdcultuur aan te voeren en met passende middelen in de juiste richting te leiden.’’ Het zou de Russische president bijvoorbeeld storen dat veel rappers regelmatig de Russisch-orthodoxe kerk stijf vloeken. De kerk staat op goede voet met het Kremlin.

De opdracht aan zijn ministers riekt natuurlijk naar censuur. Want voor veel rapfans is de muziek juist een manier om uiting te geven aan frustraties over het leven van jongeren in Poetins Rusland. Zeg maar dat de Russische rappers de Gele Hesjes van de poppodia zijn. Veel teksten immers gaan over ontevredenheid met Poetins politiek, de armoede in het land, de voortdurende corruptie en het harde optreden van de politie tegen jongeren. 

Dat alles is vooral te horen in de teksten van Husky, deze 25-jarige rapper kreeg onlangs twaalf dagen gevangenisstraf omdat hij na het afgelasten van zijn concert een spontaan - en verboden - openluchtoptreden deed op het dak van een geparkeerde auto in de stad Krasnodar. Ten overstaan van enthousiaste fans greep de politie in en voerde de rapper af (zie video). Husky, die als Dmitri Koeznetsov staat ingeschreven bij de burgerlijke stand, mocht niet zingen vanwege ‘de extreme inhoud van zijn teksten’, zo was hij vooraf gewaarschuwd. 

Het publiek zong uit protest het Russische volkslied nadat hun held was afgevoerd met extra veel nadruk op de zinsnede ‘ons vrije vaderland’. Tijdens de rechtszaak die volgde vertelde Husky dat hij boos was omdat zijn concert niet door mocht gaan. Verder zei hij  dat hij eventuele schade aan de auto graag zou vergoeden. Husky werd overigens al na vier dagen vrij gelaten.

Eerder was de rappers Gone.Fludd en Allj hetzelfde overkomen. Hun concerten werden op last van de politie verboden. Elders werd de stekker uit concerten getrokken en zou een zaaleigenaar zijn bedreigd door agenten van de FSB, de opvolger van de KGB. Hoewel de Russische rappers zelden of nooit op de staatstelevisie of –radio te horen zijn groeit hun populariteit met de dag op de diverse onlineplatforms. De openbare aanklager in Moskou heeft een onderzoek gelast naar de rappers Gnoyny en Khan Zamai op verdenking van verspreiding van antisemitisme en neonazi-ideologie. Beide rappers ontkennen dat. Volgens kenners is de stemming onder rappers omgeslagen. Tot een paar jaar geleden was het eerder cool met Poetin te dwepen. Inmiddels waait er een andere wind. Ook clips waarin twee meiden zoenen gaan de autoriteiten nu te ver. Een aantal concerten van de best brave popband Friendzone zou om die reden zijn geannuleerd.

Volgens politieke analisten in Moskou is het lastig voor president Poetin om om te gaan met kritische rappers. Aan de ene kant weet hij dat een verbod de populariteit van de muzikanten alleen maar zal vergroten, anderzijds moet er wat gebeuren om vooral de meest dissidente teksten te temperen. Dat gebeurt nogal willekeurig. Terwijl het ene concert dus wordt afgelast, kan het andere wel doorgaan. Een van Poetins adviseurs zei hardop dat censuur helemaal niet werkt en dat de Russische staat de rappers juist zou moeten subsidiëren.  

Het verbieden van kritische muziek nieuw is niet nieuw in Rusland. De meiden van Pussy Riot kunnen erover meepraten. Ten tijde van de Sovjet-Unie bloeide er een undergroundscene van maatschappijkritische muzikanten. Overigens is Vladimir Poetin ook een muziekliefhebber. Hij kan een aardig deuntje spelen op de piano.