Direct naar artikelinhoud

Dit klimaatakkoord is te vrijblijvend, zeggen milieuorganisaties

We zijn te laf om te doen wat nodig is, zei de 15-jarige Zweedse activiste Greta Thunberg in Katowice.Beeld AP

Het klimaatakkoord dat zaterdag in Katowice gesloten werd, had veel concreter kunnen zijn. Milieuorganisaties zijn bezorgd, maar zien wel lichtpuntjes.

Het Wereld Natuur Fonds is blij met de voortgang die in Katowice is geboekt. Maar de natuurorganisatie is ook bezorgd, omdat landen nog steeds niet de ambitie tonen die nodig is om het klimaatprobleem echt aan te pakken. “In Polen hebben we gezien dat er bij sommige landen een fundamenteel gebrek aan begrip van de huidige crisis heerst. Gelukkig is het akkoord van Parijs bestand tegen geopolitieke stormen. Het is nodig dat alle landen hun ambitie voor 2020 opschroeven, omdat ieders toekomst op het spel staat.”

De opwarming van de aarde moet beperkt blijven tot ruim onder de 2 graden, spraken landen in 2015 in Parijs af. Een relatief veilige opwarming tot 1,5 graad is het streven. Dat kan nog gehaald worden, zegt directeur Marjan Minnesma van stichting Urgenda. Maar dan moet er wel steviger doorgepakt worden.

De onderhandelingen hebben niet het resultaat opgeleverd dat nodig is om de opwarming van de aarde te stoppen bij 1.5 graad
Dewi Zloch, Greenpeace

“Je kunt het van twee kanten benaderen”, zegt Minnesma. “Het is knap dat er toch weer stapjes voorwaarts zijn gezet, ondanks veel tegenwerking. Aan de andere kant: de wereldwijde uitstoot is sinds het Akkoord van Parijs gewoon verder gestegen. En dat terwijl de landen elkaar hadden beloofd om ook vóór 2020 het maximale te doen, opdat ‘Parijs’, dat over de periode 2020 tot 2030 gaat, nog enige kans van slagen had. Onder de 1,5 graad blijven wordt steeds moeilijker, maar kan nog wel. Maar niet op deze voetje-voor-voetje-manier. Ik ben het helemaal eens met Greta Thunberg, de 15-jarige Zweedse die de conferentie toesprak: we zijn te laf om te doen wat nodig is en laten zo een wereld achter voor jongeren die geen fijne plek meer is.”

Kwestie van leven of dood

“De onderhandelingen hebben niet het resultaat opgeleverd dat nodig is om de opwarming van de aarde te stoppen bij 1.5 graad”, zegt Dewi Zloch van Greenpeace. “Het besluit negeert niet alleen de wetenschap, maar het laat ook al die mensen die om klimaatactie hebben gevraagd en de kwetsbare eilandstaten in de steek. Voor deze eilandstaten is klimaatverandering nu al een kwestie van leven of dood, door toenemende overstromingen en orkanen. Gelukkig is er wel een functioneel handboek gekomen om het Parijs-akkoord uit te voeren. Voor de politiek leiders ligt er nu een duidelijke opdracht, zij moeten de Parijs-doelen gaan uitvoeren en zorgen voor ambitieus klimaatbeleid.”

Nederland moet zelf beginnen met het invoeren van nieuwe maatregelen
SP-Kamerlid Sandra Beckerman

SP-Kamerlid Sandra Beckerman noemt de afspraken een mager resultaat. “Het akkoord van Katowice is te vrijblijvend. Maar het goede nieuws is dat het international overleg over klimaatverandering nog bestaat. Nu er internationaal niet veel nieuwe stappen worden gezet is de vraag hoe landen zich gaan opstellen: afwachten of zelf aan de slag? Minister Wiebes van economische zaken en klimaat wil met een kopgroep van Europese landen nieuwe maatregelen invoeren. Dat is verstandig. Maar Nederland moet ondertussen wel zelf beginnen. Ik vind dat Nederland sowieso zo snel mogelijk een heffing op de uitstoot van kooldioxide moet invoeren en een groot isolatieprogramma moet opzetten.”

CDA-Kamerlid Agnes Mulder merkte in Katowice dat meer landen zulke ambities hebben. “Het ging om een uitwerking van de afspraken van de klimaattop van Parijs. Die uitwerking, een rule book, is er gekomen en dat is positief. Ik was in Polen met andere Kamerleden en wij spraken met leden van andere Europese nationale parlementen over een gezamenlijke hogere doelstelling. Nederland onderschrijft Parijs, het terugdringen van de uitstoot van kooldioxide met 49 procent, maar eigenlijk willen we naar 55 procent. Verschillende landen gaven aan dat ze ook die richting op willen zonder nu al percentages te kunnen noemen. De Finnen willen het in principe op de agenda zetten, als zij in de tweede helft van volgend jaar voorzitter zijn van de Europese Unie.”

De broodnodige politieke vooruitgang bleef uit, concludeert GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout. “Dit had de klimaattop moeten worden die het grote gat tussen nationaal klimaatbeleid en de doelstelling van het Parijs-akkoord zou dichten, of op z’n minst zou verkleinen. Dat is niet gelukt. Er is technische vooruitgang geboekt, maar de zo cruciale politieke vooruitgang is uitgebleven. Ook de EU toonde nauwelijks leiderschap. De technische tekst die is aangenomen ziet er over het algemeen behoorlijk uit en is een duidelijke verbetering ten opzichte van de regels onder het Kyotoprotocol. Maar de duizenden mensen die twee weken terug in Brussel en andere steden de straat opgingen willen veel ambitieuzere bescherming van ons klimaat zien.”

Het Nederlandse kabinet is tevreden over het resultaat van de klimaattop. “Nu is het zaak dat iedereen die afspraken nakomt en invult met concrete maatregelen”, zei minister Eric Wiebes van economische zaken en klimaat. Landen hebben afgesproken dat zij gaan rapporteren over het terugdringen van de uitstoot van kooldioxide. Nederland is tevreden dat nu is vastgelegd dat alle landen hiervoor uiteindelijk hetzelfde rapportagemodel zullen hanteren.

Lees ook: 

Eindelijk ligt er een klimaatdeal in Katowice, maar er moet nog veel gebeuren

De klimaattop was geen succes, maar een overtuigend antwoord op het klimaatprobleem blijft prangend nodig. Om in 2050 helemaal CO2-vrij te zijn, zoals afgesproken, moeten landen samenwerking blijven zoeken