In volle vaart door rood, deze brandweerman ‘had beter moeten weten’

Dit had niemand gewild. Die woorden klinken telkens weer uit verschillende monden in de rechtbank in Zwolle donderdagochtend. Uit de mond van de officier van Justitie, uit de mond van de rechter, maar ook uit de mond van de brandweerman die in de verdachtenbank zit. In uniform, met gebogen rug. Ook hij heeft dit niet gewild, daaraan twijfelt niemand. 

Terwijl hij met grote spoed (PRIO1) achter een andere brandweerwagen onderweg is naar een ongeval, veroorzaakt de de brandweerchauffeur midden juni 2017 zelf een ongeval. Met de brandweerwagen botst hij ter hoogte van de oprit naar de A1 op de Zutphenseweg in Deventer in volle vaart op een Fiat Punto. TDe bestuurder, de 51-jarige Erna uit Zaltbommel, overleeft de enorme klap niet. Metingen wijzen uit dat de brandweerwagen - die zwaailicht en sirene voert - op dat moment zeker 94 km/u rijdt.

 Alle stoplichten vanaf de kazerne staan op groen die ochtend, maar door een programmeerfout net dat ene verkeerslicht voor de kruising niet. W. gaat in zijn brandweerwagen in volle vaart door rood. Volgens de rechter stond het licht al vijftien seconden op die kleur. ,,Ik heb eigenlijk niet op het licht gelet, maar keek voor me naar de kruising en het ongeluk even verderop. De kruising was vrij. Op de hele route was het groen”, zei W. donderdagochtend. 

Brandweerwagens zijn voorzien van een zogenaamd Korte Afstands Radio-systeem (KAR). Met dat communicerende systeem moeten verkeerslichten automatisch op groen springen als er een aanstormende brandweerwagen nadert met zwaailicht en sirene aan. Als dat systeem had gewerkt zoals het hoorde, was het ongeluk waarschijnlijk nooit gebeurd, constateerde de rechter gisterochtend, maar het stoplicht aan de Zutphenseweg was niet goed geprogrammeerd. ,,Dat is heel wrang", zei de rechter daarover. 

Toch vind de officier van Justitie dat W. onvoorzichtig , onoplettend en onachtzaam was. Volgens het OM reed hij veel te hard door rood en nam hij daarmee onverantwoorde risico's. Hij eist 180 uur taakstraf en 18 maanden voorwaardelijke rij-ontzegging. Het OM verwees herhaaldelijk naar de brancherichtlijnen. Die zeggen dat je ook met zwaailicht en sirene kruispunten met aangepaste snelheid moet oversteken en dat je rood mag negeren, maar met een aangepaste snelheid. ,,Ik twijfel niet aan uw goede bedoelingen, maar u heeft het verkeer in gevaar gebracht. U had beter moeten weten.’’

Mr. Henk Tadema, de advocaat van de brandweerman, betwist dat. Hij wees er op dat het slachtoffer zo'n tien seconden voor het fatale ongeval nog een whatsapp-bericht verstuurde en met andere dingen bezig was dan puur met het verkeer. En dat andere verkeersdeelnemers de brandweerwagen wél zagen aankomen. Brancherichtlijnen zijn volgens hem bovendien een interne handleiding, geen wet. 

De brandweerman zelf bood zijn excuses aan in de rechtszaal, aan de nabestaanden. Nadat een van hen het woord had genomen, werd het hem teveel en liet hij zijn tranen de vrije loop. Hij is nog altijd als beroepschauffeur in dienst bij de brandweer en noemt het ongeluk een groot leermoment. Met een andere brandweerman stelde hij al ‘leertafels’ in om collega’s te wijzen op de gevaren bij een uitruk met hoge spoed. ,,Elke keer als ik de weg op moet dan denk ik eraan. Niet alleen voor mij, maar ook voor collega’s. Dan hoop je dat het nu wel goed gaat.”