"Een stoomtrein en Kerst stralen allebei nostalgie, romantiek en gezelligheid uit", zegt machinist Robbie Bergsma. Hij is vrijwilliger bij Stoom Stichting Nederland en bestuurt zaterdag de Kerst Expres. Met hem rijden 390 passagiers, vier stokers en ongeveer zestig conducteurs, gastheren en -vrouwen en cateringmedewerkers mee.
De bijna tachtig jaar oude stoomlocomotief komt uit Duitsland en deed tot in de jaren zeventig dienst als passagierstrein. Nu maakt hij alleen nog ritten voor donateurs van de Stoom Stichting, bedrijfsfeesten en bijzondere evenementen.
De eerste wagons achter de locomotief zijn tot de nok toe gevuld met kolen en water om stoom te maken. Tijdens de vier uur durende reis worden die meerdere keren aangevuld.
Een stoomtreinrit vereist maandenlange planning
Al maanden voor de trein over het spoor zal denderen, buigen spoorbeheerder ProRail en Railexperts, de spoorwegmaatschappij van de Kerst Expres, zich over de planning. Op lang niet ieder type spoor kan een stoomtrein rijden. De trein is bovendien veel zwaarder dan een normale intercity, wat bij bruggen tot moeilijkheden kan leiden. Daarnaast moet de normale dienstregeling op de schop om ruimte te maken voor de stoomtrein.
De route wordt van begin tot eind uitgekiend. Toch gebeuren er onderweg nog weleens onverwachte dingen, zegt Ruben Klarenbeek, directeur van Railexperts. "Een route die niet op de kaart staat of een versperring op het spoor. Daarom hebben we altijd een calamiteitenwachtdienst."
Als we stranden, kunnen we niet even de ANWB bellen.
"Als we stranden, dan kunnen we niet even de ANWB bellen van: hier staan we", zegt Bergsma. Hij en de stokers zijn daarom door de Stoom Stichting Nederland opgeleid om zelf reparaties uit te voeren en problemen te verhelpen.
De Kerst Expres stopt op de stations Gouda, Rotterdam Centraal, Breda, Tilburg en Maastricht. Op de perrons en langs de spoorwegovergangen kan de trein rekenen op verbaasde blikken van wachtende automobilisten, fietsers en voetgangers.
"We trekken een hoop bekijks, mensen staan vreemd te kijken als er opeens een stoomtrein voorbijkomt", vertelt Klarenbeek.
Rondje achteruit door Maastricht
In Maastricht verspreiden de passagiers zich over de kerstmarkten, schaatsbanen, kermisattracties en ander wintervertier. In de tussentijd moet de trein omgedraaid worden. De locomotief wordt losgekoppeld en rijdt met een tempo van 50 kilometer per uur achteruit. Hij maakt een rondje om Maastricht heen om vervolgens aan de andere kant van de rijtuigen weer uit te komen.
"Het vereist veel planning, maar als we dan eenmaal rijden, dan zijn we gewoon een normale trein. Maar dan met heel veel kolen", meent Klarenbeek.
De Kerst Expres is uitverkocht. Wel is de trein te zien langs het traject, maar Stoom Stichting Nederland geeft aan de dienstregeling uitdrukkelijk alleen aan passagiers te geven.
NUjij: Uitgelichte reacties