Wiebes: Klimaatkosten blijven binnen de perken en dat moet iedereen zo voelen

Minister Wiebes (economische zaken en klimaat, VVD) is in Polen om met collega’s uit de hele wereld een draaiboek te maken bij de Parijse doelen. Een gesprek vanaf de VN-top over zijn aanpak.

Een werkplan maken, nu Rusland, Koeweit, Saudi-Arabië en de VS samen dwarsliggen, lukt dat?

“Er zijn landen die ‘Parijs’ niet vol onderschrijven, daar komen ze voor uit, in toenemende mate. Ze willen vasthouden aan enorme belangen, door besluiten uit te stellen. Zeker nu de meeste landen een werkplan, het rulebook, willen schrijven met concrete eisen over de naleving en controle. Het werkplan moet een soort fuik worden – en dat bedoel ik positief! – waar alle landen samen in zwemmen. Die weerstand hoort misschien ook bij het onderhandelingsspel. Het eindresultaat blijkt eind deze week.”

De ambitie moet omhoog, om de doelstellingen van Parijs te halen.

“Ja, meer ambitie is wereldwijd nodig om op 1,5 graden te komen. Nederland bepleit daarom een hoger Europees CO2-doel. Dat is wel een verhaal waar ik bij zeg: met alleen doelen ben je er niet. Het gaat om concrete dingen, waar we mee aan de gang moeten. Denk aan het beprijzen van CO2-uitstoot, samen met andere landen. De klimaatopgave mislukt als we geen internationale afspraken gaan maken over uitfaseren van steenkool. Dat staat nu niet bovenaan de lijst, het rulebook moet eerst af. In Nederland willen we zelf actie met het Klimaatakkoord.”

Die onderhandelingen zitten vast. Zowel milieuclubs als werkgevers willen hun eisen ingewilligd zien, anders tekenen ze niet.

“Hmmm. Ik lees dat soort dingen ook aan een stuk door, ik herken dat niet zo. Het is logisch dat partijen aan hun achterban een bepaalde boodschap geven. Maar aan de klimaattafels zie ik nog steeds voortgang. Ik had het ook in mijn eentje een akkoord kunnen schrijven, dan was het al lang klaar. Maar de wens is een breedgedragen akkoord.”

D66-voorman Jetten zei gisteren in Trouw: zet een CO2-prijs voor industrie in het Akkoord. In het nog te sluiten Klimaatakkoord moet geregeld worden dat bedrijven betalen voor hun uitstoot.

“Volgens mij zegt Jetten geen gekke dingen, ik raak er niet van in paniek. Sterker nog, bij het voorlopige Klimaatakkoord zei het kabinet al: we willen nadenken over een vorm van CO2-beprijzing in energie- én industriesector. Dus eigenlijk is het nieuws van weken geleden.”

Ah, dus u gaat die heffing sowieso invoeren?

“Nou… Dat zeg ik niet. We kijken waar de onderhandelaars van de industrietafel mee komen. We willen het samen met partijen doen. Het is voor het kabinet geen eis, maar wel de inzet.”

Een CO2-prijs in de industrie kan kosten eerlijk verdelen, zei Jetten. Ook uw partijgenoot Dijkhoff wil mensen geen ‘klimaatstress’ geven.

“Hoor eens, ik heb in debatten al twintig keer naar voren gebracht dat ik geen kosten bij mensen wil neerleggen die daar niet klaar voor zijn. Dan mislukt de klimaatopgave. Punt. Wat wel zo is: de kosten zijn, maatschappelijk gezien, beperkt. We moeten zorgen dat het ook voor iedereen beperkt voelt, in de portemonnee. Er is geen enkele partij in de coalitie die vindt dat mensen best wel een knal mogen krijgen van klimaatkosten. Dat er zorgen zijn snap ik, die moeten we beantwoorden met oplossingen.”

Even uitzoomen: in Polen vragen mensen, die nu al lijden onder klimaatverandering, pijlsnelle actie. Treuzelt Nederland niet over relatieve kostendetails?

“We kunnen zeggen: jeetje, andere landen op aarde hebben het slechter dan wij. Maar daar stellen we Nederlandse huishoudens niet mee gerust. Mijn taak is klimaatmaatregelen voor iedereen behapbaar te houden. Ook kunnen we beginnen een deeltje van ons CO2-doel te halen over de grens, we mogen die projecten meetellen. Dat doen we nu nog niet, maar de Tweede Kamer wil het, ik sta ervoor open. We gaan geen geld steken in ieder ‘cowboyproject’.”

Lees ook: 

Jetten wil CO2-heffing voor industrie

Het gaat internationaal niet hard genoeg, zegt D66-leider Rob Jetten over het terugdringen van CO2-uitstoot. Hij wil een nationale heffing op die uitstoot.