Bijna zes jaar nadat ze met volautomatische vuurwapens werden beschoten, ondervinden ze nog dagelijks last van wat hun is overkomen. Twee motoragenten ontsnapten letterlijk aan de dood toen ze op 29 december 2012 onder vuur werden genomen na de liquidaties in de Staatsliedenbuurt. 'Waar ik voorheen een passend antwoord had op de vraag waarom ik bij de politie werk, heb ik dit antwoord nu niet meer.'
De omgeving van het Westerpark kleurt die zaterdagavond blauw van de zwaailichten. Vlak voor de jaarwisseling wordt Amsterdam geconfronteerd met een schietpartij van ongekende omvang.
Twee doden
In de Van Bossestraat ligt een zwaargewonde man. Het is de 28-jarige Youssef Lkhorf. Hij overlijdt korte tijd later in het ziekenhuis. Om de hoek, in de Tweede Keucheniusstraat, ligt zijn overleden vriend, de 21-jarige Said el Yazidi. Hij overlijdt ter plekke aan zijn verwondingen.
De twee jonge Amsterdammers hebben geen schijn van kans. Ze proberen nog te vluchten in hun zwarte Range Rover, maar die komt in de Schaepmanstraat tot stilstand. Het iconische beeld van de knippperende lampen van de doorzeefde terreinwagen wordt het symbool voor de wild west schietpartij in de Staatsliedenbuurt.
Motoragenten positioneren zich
De schutters vluchten in een pijlsnelle Audi RS4. Maar nog voordat ze stad uit zijn, komen de eerste 112-meldingen van ooggetuigen al binnen. Twee motoragenten zijn in de buurt en positioneren zich langs de Haarlemmerweg op de hoek met de Australiëhavenweg. Ze zijn in de veronderstelling dat ze de daders kunnen onderscheppen. En dan gaat het snel.
Onder vuur genomen
De Audi rijdt de agenten inderdaad tegemoet, maar zodra de schutters hen zien, trapt de bestuurder vol op de rem. Vanuit de Audi wordt een van de twee motoragenten direct onder vuur genomen.
'Ik zag de kogels over het wegdek afketsen en de mondingsvlam mijn kant op wijzen. Zo snel als ik kon heb ik dekking gezocht achter mijn motor, waarna ik verschillende patronen naast mij op het wegdek zag afketsen.'
De politieman laat zich van de motor vallen en trekt het voertuig over zich heen. De andere motoragent moet toezien hoe zijn collega onder vuur wordt genomen.
'Hij viel en was in mijn beleving dodelijk geraakt. Dat beeld staat op mijn netvlies gebrand. Ik wilde maar een ding, naar hem toe om hem te helpen.'
Misdaad BV
Bekijk ook deze uitzending van het AT5-programma Misdaad BV over de liquidaties in de Staatsliedenbuurt.
'Ik was totaal kansloos'
Maar nog voordat hij zijn collega kan helpen, richten de schutters hun automatische vuurwapen op de tweede motoragent.
'Ik voelde de kogels langs mij heen vliegen. Hier was ik niet voor getraind. Ik was totaal kansloos. Ik heb ook mijn motor omver getrokken en dekking gezocht.'
'Beeld op mijn netvlies gebrand'
Op dat moment realiseert de eerst beschoten politieman dat hij nog leeft. Nu is hij getuige van het moment dat de andere motoragent onder vuur wordt genomen. Hij krijgt exact hetzelfde gevoel als zijn collega.
'Het besef dat er op dat moment een eind aan het leven van mijn collega was gekomen is iets wat ik nooit zal vergeten. De onmacht en de totale reddeloosheid die ik op dat moment voelde, zullen mij de rest van mijn leven bijblijven.'
Geluk gehad
Tegen alle verwachtingen in, zoals ze het zelf omschrijven, blijven de twee motoragenten levend achter op de Haarlemmerweg. Ze zijn zelfs niet eens geraakt. Hoeveel geluk ze hebben, blijkt wel uit de kogel die wordt teruggevonden in het motorblok van een van de motoren.
Nog dagelijks last van
Nu, bijna zes jaar na die geweldsexplosie in Amsterdam-West, komt alles opnieuw aan bod. De twee mannen die verdacht worden van de moorden in de Staatsliedenbuurt en de tweevoudige poging tot moord op de agenten, zijn in hoger beroep gegaan tegen de levenslange gevangenisstraf die de rechtbank hen in 2015 oplegde.
Net als de families van de dodelijke slachtoffers, hebben de beschoten motoragenten nog dagelijks last van wat hun is overkomen.
'Waar ik voorheen een passend antwoord had op de vraag waarom ik dit werk deed, heb ik dat antwoord nu niet meer. Ik kan aan mijzelf en aan anderen niet meer uitleggen dat er meer positieve dan negatieve kanten aan mijn politiewerk kleven.'
In ziektewet
Zijn collega krijgt na de schietpartij een posttraumatische-stressstoornis (ptss) en belandt in de ziektewet.
'De periode die hierop volgde was zeer ingrijpend en heeft een grote impact op mij en op mijn naasten gehad. Ik kon voor mijn gezin niet meer de man zijn die ik moest en wilde zijn.'
Na een intensieve behandeling besluit de agent weer aan het werk te gaan. Zij het bij een andere politie-eenheid.
'Ik was niet in staat terug te keren naar mijn oude werkplek. Dit was voor mij een nieuwe tegenslag omdat ik mijn collega's, waarmee ik zoveel heb meegemaakt, achter moest laten.'
Vergeven kan hij niet
Ook zijn collega is tot op de dag van vandaag getekend. Hij rekent het de verdachten nog altijd zwaar aan. Vergeven kan hij niet.
'Het was niet nodig, zinloos, kansloos en alleen maar gericht om hun eigen criminele hachje te redden. Het zal soms even uit ons bewustzijn verdwijnen, maar er zal altijd weer een moment zijn dat het weer naar boven komt.'
Of hij nu zijn uniform aantrekt, zijn dienstmotor checkt of een bepaalde melding binnenkrijgt; alles is anders sinds 29 december 2012.
'Dat er risico's bij dit werk horen is voor mij en voor mijn naasten goed te begrijpen. Maar het risico om met een oorlogswapen geliquideerd te worden hoor daar niet bij.'
Overzicht
Lees meer over deze zaak in ons overzicht: Wie is wie in de Staatsliedebuurt-zaak?