‘Ik was de intimidatie door de mannen in mijn metalband beu’

Slechts 3 procent. Dat is het aandeel vrouwen in de wereld van heavy metal, blijkt uit recent onderzoek van Pauwke Berkers en Julian Schaap, twee cultuursociologen aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. De twee analyseerden de wereldwijd bijna 340.000 metalmuzikanten die actief zijn of waren volgens website Metal-Archives, een goed bijgehouden online-encyclopedie rond het genre. Ze kwamen tot de conclusie dat slechts iets meer dan 10.000 muzikanten – of ze nou zingen, drummen, gitaar, bas of iets anders spelen – vrouwelijk is. Ze publiceerden hun onderzoek in boekvorm: Gender Inequality In Metal Music Production.

In oktober, de maand dat hun onderzoek uitkwam, onderstreepte Katherine ‘Kat’ Katz (31) het impliciete nieuws uit dat onderzoek: metal is niet echt een vrouwensport. De zangeres van de Amerikaanse grindcoreband Agoraphobic Nosebleed stapte uit de band. Reden: „Tired of being bullied by dudes”. En Agoraphobic Nosebleed, een grote, invloedrijke band in dat subgenre, is al band nummer twee waar ze uitstapt omdat mannen haar niet serieus namen. In 2011 verliet ze doomband Salome, omdat ze het zat was te worden „gekleineerd en gemanipuleerd”, vertelt Katz per mail.

Wat is er precies gebeurd?

„Na een concert van Agoraphobic Nosebleed in Montreal was ik drie kwartier niet bereikbaar, omdat ik iemand aan het helpen was met een geestelijke inzinking, vijf minuten van het hotel vandaan. Toen ik terugkwam bleek dat mijn bandleden zo boos waren dat ze me niet konden vinden, dat ze buiten het hotel naar me stonden te schreeuwden. Dat ging door in de hotelkamer en daarna op het vliegveld nog steeds. Ik huilde de hele tijd. Ik ben een 31-jarige vrouw, ik wil niet zo behandeld worden.

“Mannen moeten hun minder-ontwikkelde maten aanspreken op hun gedrag”

„Dat was de druppel. Eerder had een van de bandleden – ik zeg liever niet wie – seksuele avances naar mij gemaakt en ik heb hem afgewezen. Dat deed hij in de hotelkamer die we deelden na een concert in Nederland. Dat was zo oncomfortabel dat ik toen al overwoog uit de band te stappen.

„In Salome begon het kleineren en manipuleren na zo’n zelfde situatie, toen de drummer iets bij mij probeerde. Ik werk jarenlang in de extreme muziek en heb me tot nu stilgehouden over mijn ervaringen met intimidatie in de scene. Maar nu besloot ik dat er een eind moest komen aan dat soort misogynie.”

De andere leden in Agoraphobic Nosebleed verklaarden dat ze niet boos waren omdat je een vrouw bent, maar omdat ze zich zorgen om je maakten.

„Hun reactie is niet verrassend. Het komt helaas vaak voor dat als een vrouw intimiderend gedrag benoemt, dat snel als hysterisch en hypergevoelig wordt weggezet.”

Beeld van het laatste concert van Kat Katz met Agoraphobic Nosebleed

Hoe komt het dat juist metal zo uit balans is als het gaat om gender?

„Volgens mij is dat het gevolg van arrogantie, een gebrek aan kritisch denken en gebrek aan introspectie. Maar het is niet veel anders buiten metal hoor, het is daar alleen sterker geconcentreerd.”

Hoe kwam je in de metal terecht?

„Dankzij mijn broer, die luisterde ernaar. Zelf begon ik met zingen toen ik vijftien was, ik werd toen gevraagd voor een metalband van een vriend. Na een paar jaar in bands zei hij tegen mij: ‘Je moet wel onthouden dat je al je succes aan mij te danken hebt.’ Vanaf het begin kreeg ik te horen dat ik niet in heavy muziek thuishoorde. Gelukkig ben ik ontzettend koppig.”

Zijn er ook voordelen aan vrouw zijn in metal?

„We krijgen meer aandacht. Maar aandacht voor mijn geslacht en uiterlijk heb ik altijd ongemakkelijk gevonden. Van binnen voel ik me net zo’n grote, harige dude als alle anderen.”

Wat kunnen metalfans en -muzikanten doen om de scene vrouwvriendelijker te krijgen?

„Wees geen lafaard! Spreek je uit, vecht tegen onwetendheid. Mannen moeten hun minder ontwikkelde maten aanspreken op hun gedrag. Sociale consequenties zijn wellicht de enige manier.”

Het aantal vrouwelijke artiesten op popfestivals in Nederland groeit. Dat blijkt uit onderzoek van NRC naar de ontwikkeling van de vier toonaangevende Nederlandse popfestivals.