We vonden elkaar op Pepper: het (on)gemak van online daten

Ik weet zeker dat ik mijn vriend nooit in het echte leven was tegengekomen. Niet in de kroeg, daarvoor woonden we te ver uit elkaar. Zelfs als we bij elkaar op school hadden gezeten, hadden we elkaar waarschijnlijk geen blik waardig gegund. We hadden vast andere vrienden gehad en zouden andere dingen doen in onze vrije tijd. We hadden (en hebben nog steeds) nauwelijks gemeenschappelijke interesses: het is Beatles versus Nederlandse rap, ballet versus schiet-spelletjes, kostuumdrama’s versus actiefilms.

Ondanks deze oppervlakkige verschillen zijn we voor elkaar gemaakt - vinden wij - en we vonden elkaar dankzij Pepper. Een dating- site die minder oppervlakkig is dan andere, en waarbij je via foto’s een collage maakt van jouw interesses in plaats van met een lange beschrijving. Prima. Het vreemde is: het duurde even voor ik helemaal eerlijk was over mijn eerste ontmoeting met Amar.

“Hoe hebben jullie elkaar leren kennen?” vragen mensen mij geregeld. “O gewoon, via via”, is dan mijn antwoord.

Inmiddels is die ontkenningsfase voorbij, maar als we vertellen dat we elkaar via Pepper kennen, doen we dat schoorvoetend en verontschuldigend.  Alsof het iets is om je voor te schamen. Alsof we willen zeggen: “We zijn heus geen losers, die geen sociaal leven hebben”.

Lichte gêne

In de laatste Bridget Jones-film (‘Bridget Jones’s Baby’, 2016) is een van de mannen die om haar gunst dingen de uiterst succesvolle uitvinder van een perfect algoritme om mensen aan elkaar te koppelen. Niet voor niets wordt deze Jack weggezet als een tamelijk glad en onromantisch type. Bridget valt uiteindelijk toch voor de eeuwig mompelende Mark Darcy, de onhandig stijve, maar o zo charmante Brit, en die ontmoette ze niet via de kille rekensom van een datingsite. Echte, toevallige ontmoetingen, díe vinden we romantisch en filmwaardig. Maar zo ging het bij mij dus niet.

En ik ben niet de enige. En ook niet de enige met lichte gêne. Een paar jaar geleden liep ik onverwacht binnen bij een huisgenoot. Ze klapte vliegensvlug haar laptop dicht, maar kon niet voorkomen dat ik in een flits het logo van datingsite Lexa zag. Ze bleek inderdaad de ene na de andere date te hebben met jongens uit het hele land, en die ontmoet je niet altijd op de gemiddelde Utrechtse stapavond. Toen ik haar vroeg waar ze haar nieuwste verovering vandaan had, mompelde ze iets als ‘via via’.

Een collega vertelde me dat zij haar vriend kent via Tinder - dat zich niet alleen een datingapp, maar ook een culturele beweging noemt. Maar als mensen ernaar vragen, roept ze altijd: “We kwamen elkaar na de eerste date toevallig nog een keer tegen in de trein en toen was het pas echt raak!” Inmiddels hebben ze huis en kind.

Eerste indruk

Nog zo iemand is mijn zus. Zij verteled in eerste instantie aan wie het maar horen wilde dat ze haar man kent van het uitgaan, terwijl het eerste contact toch echt werd gelegd via Lexa. Voor hun eerste ontmoeting spraken ze af in een café. Ze had een uur aan haar kapsel besteed, maar het sneeuwde enorm. Eenmaal aangekomen was ze doorweekt en plakte haar haar tegen haar hoofd - een fijne eerste indruk. Gelukkig had hij een paraplu bij zich. Ze dronken wat, maakten een wandeling onder de paraplu en spraken een tweede keer af. Fast forward: inmiddels hebben ze samen een huis gekocht en zijn al twee jaar gelukkig getrouwd.

Dan nog even mijn eigen verhaal. Via Pepper raakte ik aan de praat met ene Amar en na een beetje heen en weer chatten via Facebook - hij was te gierig voor een premium account op Pepper, dus zocht en vond hij me op Facebook - spraken we af op Utrecht Centraal. Tot drie keer toe ben ik van de zenuwen bijna weggerend. We dronken wat op een terras, spraken over van alles en nog wat, verplaatsten ons naar een tweede terras voor koffie, lachten hoe ongemakkelijk het was dat we op Pepper zaten. De afspraakjes erna resulteerden in een happy end: we zijn inmiddels ruim vijf jaar samen.

Overgave

Echt een taboe zou psycholoog Marcelino Lopez online daten niet meer noemen. Lopez schreef de boeken ‘Liefde in tijden van Facebook’ en ‘Liefdesgedoe’ en heeft zelf een datingsite. De gêne kan hij wel een beetje verklaren: “Als je jong bent, wil je liever stoer en onafhankelijk zijn. Dat trekt mensen ook aan. Je inschrijven voor een datingsite voelt toch als een soort overgave, je laat zien dat je behoefte hebt aan een relatie. Dat toegeven als jongere in een bruisende studentenstad kan lastig zijn.” Bovendien word je er niet echt een mannen- of vrouwenmagneet van. “Zeker als je single bent wil je niet uitstralen dat je behoeftig bent, dat is niet echt aantrekkelijk.” Onder de vrijgezellen op zijn eigen datingsite is die behoefte er in elk geval wel. In een enquête gaf 45 procent van de bezoekers aan op zoek te zijn naar een serieuze relatie.

Ook de verontschuldigende houding van mij, mijn collega, zus en oud-huisgenoot herkent Lopez wel. “Mensen zetten vaak op hun profiel dat ze het wel leuk zouden vinden om een relatie te krijgen, maar zetten er ook bij: ‘ik ben niet op zoek’. Alsof ze met een soort disclaimer willen zeggen dat ze echt niet zo wanhopig zijn.

Het taboe op online daten is er wel vanaf”, gaat Lopez verder, “maar een spontaan liefdesverhaal blijft leuker om te vertellen.”

Bingo. Ergens in mijn brein zat een vastgekoekt plaatje van die prins op dat witte paard. Dat je een leuke jongen aan de andere kant van de kroeg ziet. Je vangt elkaars blik, ontsnapt aan je vrienden en duikt met hem de romantisch verlichte binnenstad in voor een avontuur met onbestemde maar ongetwijfeld gelukkige afloop. Maar potverdorie, wat was die prins lastig te vinden in het echte leven, vond ik. Ik woonde weliswaar in een gezellig huis met zes studentes, was geregeld ’s avonds in de kroeg te vinden en had een druk sociaal leven. Maar die ene ontmoette ik maar niet. Het voelde een beetje als falen.

Een echte relatie

Ik was ook gewoon aartslui. Of bang? Iemand aanspreken in de kroeg, aftasten of hij oprecht is, eindeloze berichtjes sturen, de vraag stellen, afgewezen worden ‘want ik ben niet op zoek naar een relatie’, liefdesverdriet... allemaal gedoe. Ik had liever meteen resultaat. Een datingsite fungeert dan als een soort magische fee die dat moeizame selectieproces voor je doet. Vul het lijstje in en er rolt iemand uit. Ik was twintig. Op zich een prima leeftijd om vrijgezel te zijn, maar vlinderen van de een naar de ander had ik geen zin in.

Ik meldde me aan bij Pepper omdat ik een echte relatie wilde. Ik vind het eigenlijk best stoer dat ik dat op mijn profiel schreef.  En leve het datingsysteem: als iemand op mijn initiatief reageerde, zo redeneerde ik, wilde hij hetzelfde als ik. Het was trouwens niet meteen bij het eerste contact raak, voor Amar reageerden ook mannen die helemaal niet op zoek waren naar diezelfde langetermijngedachte als ik - eerder het tegenovergestelde.

Wat zegt dat trouwens over mijn generatie, dat we geen zin hebben in gedoe, in afwijzing, in iets wat weleens zou kunnen mislukken? Sociaal-wetenschapper Linda Duits, gespecialiseerd in populaire cultuur, merkt op dat het snel willen laten lukken van een relatie van alle tijden is. “Niemand zat ooit op liefdesverdriet te wachten. Wat nu anders is, is dat vele gebruik van die datingapps. We leven bovendien in neoliberale tijden waarin we denken dat het ik maakbaar is, en relaties in zekere zin ‘te koop’ lijken. Met een app ‘bestel’ je als het ware een seksuele ontmoeting, intimiteit of een liefdesrelatie. Maar relaties zijn geen goederen. Dat kan gepaard gaan met nieuwe teleurstellingen en frustratie.”

Onverwachte match

Of ik er destijds van overtuigd was dat het online wel zou lukken of voorbereid was op een teleurstelling, weet ik niet meer. Maar van echte teleurstellingen heb ik gelukkig geen last gehad: Amar had ik vrij snel gevonden.

Hoe kon dat eigenlijk zo snel gaan, terwijl we op zo veel fronten verschillen? “Matchen doe je deels op harde en zachte factoren”, legt Pepper-directeur John Meuffels de op het eerste gezicht onwaarschijnlijke match uit. “Harde factoren zijn bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, geaardheid en regio. Zachte factoren komen uit je persoonlijkheidstest, die we maken in samenwerking met onderzoeksbureau Motivaction. Dat is belangrijker dan je muzieksmaak.”

Motivaction werkt met een doelgroepindeling om daters uit dicht bij elkaar liggende milieus aan elkaar te koppelen. Daar moet dan die connectie tussen mijn vriend Amar en mij gezeten hebben, toch? Niet per se, zegt Meuffels. “We kunnen niet alles vangen in data. We timmeren de matching dan ook niet helemaal dicht.” Dat wil zeggen: de meest uiteenlopende karakters kunnen elkaar in principe treffen. Meuffels: “Uiteindelijk draait het toch om de liefde.” 

De feiten

Dat online daten gemeengoed is, blijkt wel uit de cijfers. Een op de drie vrijgezellen doet weleens aan onlinedating, berekende het CBS in 2017. 13 procent van de stellen die tussen 2008 en 2013 gingen samenwonen, kende elkaar via internet. Vijf jaar eerder was dat 10 procent, weer vijf jaar eerder minder dan 2 procent.

Veruit de populairste datingapp is Tinder, daarna volgen Badoo en Happn, blijkt uit onderzoek van telefoonwinkel Typhone. Bijna de helft van de gebruikers zoekt een serieuze relatie, een derde is ouder dan 30. Vrouwen hebben gemiddeld 4,4 dates dankzij een datingapp tegenover 3,8 bij de mannen. 12 procent van de mannen is alleen op zoek naar een onenightstand, tegenover 1 procent van de vrouwen.

De eerste datingsite was er ongeveer tegelijk met de komst van internet, in 1995: Match.com doet zijn werk nog steeds, in het Verenigd Koninkrijk. De eerste Nederlandse datingsites kwamen eind jaren negentig op, een van de eerste was E-matching, voor hoger opgeleiden. Ook die bestaat nog steeds.

Lees ook:

Het vinden van de liefde begint met de juiste datingapp

Tinder, Happn of toch Bumble? De zoektocht naar de perfecte Valentijn begint tegenwoordig met het vinden van de juiste datingapp.

Op de datingmarkt draait het om volume

Datingsite Lexa wil de grootste blijven, en slaat flinke slag met overnames