Dieptepunt in Belgische soap rond migratiepact: Kabinet verder zonder N-VA
RegeringscrisisDe Belgische regering bestaat sinds vanavond uit drie in plaats van vier partijen. Het is onduidelijk of de N-VA zelf is opgestapt of er uit is gezet, maar premier Michel kondigde zojuist aan dat hij verdergaat met een minderheidsregering. De soap rond het migratiepact van Marrakesh heeft zijn dieptepunt bereikt.
Rond 20.30 uur ontstond er plots paniek aan de Wetstraat in de Belgische hoofdstad, waar de regering zetelt. De leiders van de N-VA hadden overhaast de ministerraad verlaten, waarin gesproken werd over de al weken durende ruzie over het migratiepact van de Verenigde Naties. Er volgde een warrige persconferentie van N-VA-leider Bart De Wever, waar niemand iets van snapte: was het Belgische kabinet nu gevallen of niet?
Even voor 23.00 uur gaf premier Charles Michel meer duidelijkheid. ,,N-VA is vandaag weggelopen van de ministerraad. Ik neem akte van haar positie en bedank haar voor haar duidelijkheid. Ik neem er akte van dat ze de coalitie verlaten.” Maar dat was niet wat De Wever gezegd had.
Woedend
In het kort de kwestie: premier Charles Michel had begin september voor het oog van de wereld beloofd dat België het zogenaamde verdrag van Marrakesh zou ondertekenen; lange tijd bleef het stil; tot twee weken geleden, toen de N-VA (een van de vier regeringspartijen) liet weten het verdrag niet te kunnen goedkeuren. Michel was woedend: afspraak is afspraak. En bovendien: de N-VA was de afgelopen twee jaar bij alle onderhandelingen betrokken en had op geen enkel moment bezwaar gemaakt. ‘Dat maakt niet uit’, zei de N-VA, ‘we zijn nu tegen. U mag niet naar Marrakesh’. De partij gelooft niet dat het verdrag (dat uitgangspunten bevat over de aanpak van migratie) juridisch niet bindend is, en vreest een aanzuigende werking. Een kabinetscrisis was geboren.
Omdat er de afgelopen weken wel veel gesproken en gedebatteerd werd, maar de standpunten niet veranderden, werd er met spanning uitgekeken naar het moment waarop Michel in het vliegtuig naar Marrakesh zou stappen. Zou hij gaan ondertekenen? Zou hij alleen iets zeggen over de discussie in zijn land en het besluit uitstellen tot de officiële ratificatie op 19 december in New York? Of zou hij helemaal niet gaan? Michel besloot het parlement om steun te vragen. Een grote meerderheid gaf donderdag te kennen dat de premier gewoon naar Marrakesh mag om namens België het groene licht te geven.
Hardnekkig
Wij willen blijven. Maar als Michel in het vliegtuig stapt, dan heeft hij besloten dat hij zonder ons verder gaat
Bart De Wever, Voorzitter N-VA
De bal lag weer bij de N-VA. Voor de zoveelste keer. Beide kampen leggen het liefst de verantwoordelijkheid voor de val van het kabinet bij de ander. Bart De Wever schoot de bal dus onmiddellijk weer terug. ,,Men verkiest een crisis boven een compromis.” Wat dat compromis is, nooit duidelijk geworden. De N-VA is in deze discussie net zo hardnekkig als haar coalitiegenoten. ,,Wij stappen niet op”, was zijn boodschap, ,,wij willen blijven. Maar als Michel in het vliegtuig stapt, dan heeft hij besloten dat hij zonder ons verder gaat.”
De Wever kroop nadrukkelijk in de slachtofferrol. ,,Wij hebben deze crisis niet gewild. Ik begrijp dit niet, mijn verstand is daarvoor te klein.” En: ,,Het is nu niet meer in onze handen. Anderen hebben de deur met grote gretigheid dichtgeslagen.”
Toen journalisten hem meerdere malen vroegen wat hij nu precies bedoelde, zei hij evenzoveel keren: ,,Het is heel duidelijk.” Zijn boodschap: de N-VA stapt niet op, er is nu nog steeds een regering, maar als de premier morgen vertrekt, ‘dan duwt hij ons uit de coalitie’. En als dat gebeurt, dan kan er zo een nieuwe ‘Marrakesh-coalitie’ worden gevormd, sneerde De Wever. Daar was immers een grote meerderheid voor in het parlement.
Zwarte piet
Een woord is een woord
Charles Michel, Premier België
De premier was er zojuist duidelijk over: ,,Een woord is een woord. Dat betekent dat ik morgen vertrek om aanwezig te zijn op de internationale conferentie van de VN, in naam van de regering.” De N-VA-ministers worden vervangen door twee staatssecretarissen.
Nu gaat er een strijd losbarsten over wie precies wie aan de dijk heeft gezet, en wie vervolgens de zwarte piet krijgt toegeschoven. Want geen van de partijen wil de verantwoordelijkheid voor het mislukken van dit kabinet. Na zijn terugkeer uit Marokko gaat premier Michel overleggen met het parlement over de situatie, zei hij vanavond laat.
Terugtrekken Ook in andere landen leidde het zorgvuldig uitonderhandelde VN-pact tot onenigheid en spanningen. De Verenigde Staten trokken zich vorig jaar terug, later volgde Hongarije. In november laatste maand was er sprake van een domino-effect. Oostenrijk heeft er geen zin meer in, Australië niet, Polen niet, Kroatië niet.
De angst is dat de internationale gemeenschap het overeengekomen pact toch als juridisch bindend gaat beschouwen terwijl dat niet zo is. Het moet duidelijkheid geven, maar de landen willen zelf hun eigen migratiebeleid blijven bepalen. Staatssecretaris Mark Harbers (VVD) leidde het VN-migratiepact afgelopen dinsdagavond pas door de Tweede Kamer.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.
