Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Gele hesjes

Teruglezen: 1.385 arrestaties en 55 gewonden bij protesten gele hesjes Frankrijk

Opnieuw zijn tienduizenden Fransen op de been in Parijs, de protesten daar zijn minder gewelddadig dan vorige week. In België en Nederland zijn ook acties uitgevoerd. Volg hier de ontwikkelingen rond de 'gele hesjes'.

We sluiten het liveblog

Na een roerige protestdag in Frankrijk sluiten we het liveblog. Dit gebeurde er zaterdag:

  • De grootste protesten vonden plaats in Parijs, waar meer dan duizend aanhoudingen plaatsvonden. In heel Frankrijk gingen 125.000 mensen de straat op en werden 1.385 arrestaties verricht.
  • De politie voerde op meerdere plekken charges uit om demonstranten uiteen te drijven. Ook zetten de ordetroepen gedurende de dag traangas, rubberkogels en waterkanonnen in. Op meerdere plekken in Parijs werden winkels geplunderd.
  • In totaal raakten 135 mensen gewond, van wie zeventien politieagenten. Voor zover bekend liep niemand zware verwondingen op. Een week eerder vielen er nog 201 gewonden.
  • In Nederland gingen ook 'gele hesjes' de straat op. De drukst bezochte betogingen vonden plaats in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Maastricht. De demonstraties verliepen rustig, alleen in Amsterdam werden drie mensen aangehouden.
  • In de Belgische hoofdstad Brussel waren de protesten groter dan in Nederland. Daar werden zeker vierhonderd mensen aangehouden. Een agent raakte gewond.
  • Franse minister Binnenlandse Zaken: situatie onder controle, 1.385 aanhoudingen

    Aan het eind van een lange actiedag is het zaterdagavond nog steeds erg onrustig in Parijs. Het epicentrum van de nervositeit heeft zich verplaatst van de Champs-Élysées naar het gebied rond Place de la République, waar op dit moment charges worden uitgevoerd. Nog altijd voert de politie charges uit om mensen uiteen te drijven.

    Suivez le point de situation du Premier ministre @EPhilippePM sur la mobilisation du #8Decembre https://t.co/wA4bo7pmdf

    — Gouvernement (@gouvernementFR) 8 december 2018

    De Franse regering heeft begin van de avond niettemin alvast de balans opgemaakt. Minister van Binnenlandse Zaken Christophe Castaner prees de politie die dankzij een “andere strategie” de zaak beter in de hand kon houden. Ordepolitie reageerde sneller en was mobieler, “om vandalen geen kans te geven”. Totaal zouden in heel Frankrijk 125.000 mensen de straat op zijn gegaan. 1.385 mensen zijn aangehouden, zei Castaner.

    Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Herstel: 1.385 aanhoudingen zijn in heel Frankrijk - op 125.000 demonstranten landelijk. In Parijs waren 10.000 mensen.

    Actievoerders met gele hesjes werden al vroeg vanmorgen op toegangswegen naar Parijs gefouilleerd. Hamers, messen, pétanque-ballen en andere attributen die als wapen gebruikt konden worden, zijn in beslag genomen. Op de Champs-Élysées, waar geen winkel open was, kwam het in de ochtend tot kleine aanvaringen tussen de politie en de demonstranten.

    Terwijl aan het begin van de avond veel ‘gele hesjes’ de trein, bus en auto terug naar de provincie pakten, bleven veel zogenoemde “casseurs”, geoefende vandalen, actief in de stad. Zij droegen nog wel vaak een geel hesje, maar hadden hun gezicht onherkenbaar gemaakt en weigerden met journalisten te praten. Daar kwamen later ook honderden jongeren uit Parijse voorsteden bij om de politie uit te dagen. Maar serieuze plunderingen, zoals vorige week, zijn nog niet gemeld.

    Volgens premier Édouard Philippe is het “nu tijd voor dialoog” met de gele hesjes. Maar het is nog altijd onduidelijk of de beweging gesprekspartners kan aanwijzen die brede steun hebben. Ook is het de vraag waar na de vele concessies van de regering-Philippe de gesprekken over zouden moeten gaan.

    Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas "Nu tijd voor dialoog", zegt premier Édouard Philippe. Hij heeft gister al enkele gele hesjes ontvangen.

    Korte samenvatting van de protesten in Parijs zaterdag

    1. Ben weer naar huis gefietst. Samenvattend: heel veel kleine brandhaarden in Parijs: rond St Lazare, Madeleine, St Augustin, République en natuurlijk in een ruime cirkel rond de Champs-Elysées.

    — Peter Vermaas (@petervermaas) December 8, 2018

    3. Zij rennen door smalle straatjes, onder andere bij Malesherbes en St Augustin en pogen af en toe barricades op te richten. Vooral de BAC (Brigade Anti-Criminalité) rent achter ze aan.

    — Peter Vermaas (@petervermaas) December 8, 2018

    5. Maar het grote verschil is: Parijs was vandaag een dode en gefortificeerde stad, met nauwelijks toevallige passanten.

    — Peter Vermaas (@petervermaas) December 8, 2018

    Trump laat zich uit over gele hesjes en Parijs-akkoord

    De Amerikaanse president Donald Trump heeft de gele hesjes-protesten in Frankrijk zaterdag aangegrepen om kritiek te uiten over het Parijs-akkoord, bedoeld om de opwarming van de aarde binnen de perken te houden. Trump sprak van een "zeer droevige dag en nacht in Parijs" en opperde dat het tijd wordt om "het belachelijke en extreem dure Parijs-akkoord" te beëindigen.

    Twitter avatar realDonaldTrump Donald J. Trump Very sad day & night in Paris. Maybe it’s time to end the ridiculous and extremely expensive Paris Agreement and return money back to the people in the form of lower taxes? The U.S. was way ahead of the curve on that and the only major country where emissions went down last year!

    Trump stelde voor om het geld dat met het opzeggen van het verdrag vrij zou komen, terug te geven aan de bevolking in de vorm van lagere belastingen. Volgens de president waren de VS het enige grote land waar CO2-uitstoot het afgelopen jaar omlaag ging. Dat laatste klopt niet: de uitstoot nam afgelopen jaar juist voor het eerst sinds 2013 toe.

    Het is niet de eerste keer dat Trump zich uitliet over de protesten. Eerder op de dag zei hij dat de demonstranten geen "grote bedragen aan derdewereldlanden willen betalen om mogelijk het milieu te beschermen".

    Twitter avatar realDonaldTrump Donald J. Trump The Paris Agreement isn’t working out so well for Paris. Protests and riots all over France. People do not want to pay large sums of money, much to third world countries (that are questionably run), in order to maybe protect the environment. Chanting “We Want Trump!” Love France.

    De president zei dat demonstranten "Wij willen Trump" scandeerden, maar ook dit bleek niet te kloppen:

    Gele hesjes blokkeren grensovergang Italië

    Een groep 'gele hesjes' heeft zaterdagmiddag een grensovergang met Italië geblokkeerd, zo laat een Italiaanse politiechef weten aan persbureau AP. De demonstranten blokkeerden de grensovergang tussen het Franse Menton en het Italiaanse Ventimiglia aan de Middellandse Zee.

    Door de blokkade is er een file van zes kilometer in beide richtingen ontstaan. De politiechef zei actie te zullen ondernemen om de situatie op een rustige manier op te lossen.

    Oproerpolitie voert charge uit op Champs-Elysees

    De Franse oproerpolitie voerde eind van de middag charges uit op de beroemde boulevard Champs-Elysees. Tientallen agenten vuurden traangas af op demonstranten in een poging hen terug te drijven. Zij kregen daarbij dekking van een pantservoertuig.

    Kerstsfeer met traangas aan #ChampsElysées . Al meer dan 700 arrestaties in #Parijs. Aantal #giletsjaunes vermindert, politie blijft heel alert. #vrtnws #paris #8Decembre pic.twitter.com/6jlhZCL5wP

    — Steven Decraene (@stevencraneTV) 8 december 2018

    Eerder op de dag werden enkele auto's rondom de Champs-Elysees al in brand gestoken. Ook vielen vandalen winkels op de straat aan, vermoedelijk in hoop plunderingen te verrichten. Na de charges was de boulevard volgens ooggetuigen praktisch verlaten:

    Les Champs Élysées pratiquement désertés à 18h. Quelques #giletsjaunes tranquilles et les forces de l'ordre qui font évacuer l'avenue dans le calme. @TF1LeJT pic.twitter.com/Ql0ol16lP6

    — Piereschi Didier (@DidPiereschi) 8 december 2018

    Ruim duizend arrestaties, aantal gewonden Parijs loopt op tot zeker 55

    Het aantal mensen dat zaterdag gewond raakte bij de protesten in Parijs is opgelopen tot 55. Dat meldt het Franse dagblad Le Monde rond 17.15 uur. Eerder stond het aantal gewonden nog op dertig, van wie drie politieagenten.

    Voor zover bekend liep niemand ernstige verwondingen op. De politie heeft zaterdag traangas en rubberkogels ingezet en charges uitgevoerd. Het aantal aanhoudingen in heel Frankrijk, dat rond 16.30 uur nog op ruim 950 stond, is inmiddels de duizend gepasseerd. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken namen meer dan 31.000 mensen deel aan de 'gele hesjes'-protesten.

    In de Belgische hoofdstad Brussel lijkt de rust inmiddels wedergekeerd, zo meldt NRC-correspondent Anouk van Kampen. Wel zijn in het centrum van de stad nog groepjes demonstranten te zien, die omringd zijn door politiekordons. In Brussel werden circa vierhonderd mensen aangehouden. Een politieagent raakte lichtgewond.

    Drie aanhoudingen bij gele hesjes-protest in Amsterdam

    Bij de protesten van ‘gele hesjes’ in Amsterdam zijn zaterdag drie aanhoudingen verricht. Dat laat de politie weten. De deelnemers werden bekeurd vanwege belediging, het dragen van een fakkel en het bij zich hebben van vuurwerk en messen.

    Twitter avatar Politie_Adam Politie Amsterdam eo De politie heeft ten tijde van de demo Stopera - Dam, die overigens rustig is verlopen, drie personen aangehouden voor o.a. belediging, bezit fakkel, vuurwerk en twee messen #gelehesjesnl #gelehesjes #Amsterdam

    In Amsterdam namen circa tweehonderd mensen deel aan de betoging, die verder rustig verliep. Voor zover bekend zijn nergens anders bij soortgelijke demonstraties in het land mensen gearresteerd. Wel werden in Den Haag betogers die wilden oprukken naar het Binnenhof tegengehouden door de politie.

    Bij de grootschalige protesten in Frankrijk zaterdag zijn al bijna duizend mensen opgepakt.

    Beelden van de demonstratie in Amsterdam:

    Video van met rubberkogel beschoten geel hesje gaat viral

    Een video van een man die in een geel hesje in Parijs demonstreerde is zaterdagmiddag viral gegaan. Op het filmpje is te zien hoe de man stilstaat voor een groep agenten en zijn armen spreidt - om vervolgens met een rubberkogel in zijn buik geschoten te worden. Hierna druipt hij af, zichtbaar met pijn.

    #Paris Un homme bras en l'air reçoit un tir de flash ball quasiment à bout portant. Dans le même temps une grenade est envoyée sur la presse pourtant clairement identifiée.#GiletsJaunes #ChampsÉlysées #Acte4 #Insurrection #8decembre2018 #8decembre2018 pic.twitter.com/CKQWuzWb2U

    — Stéphanie Roy (@Steph_Roy_) 8 december 2018

    De video werd tot nu toe op Twitter bijna een half miljoen keer bekeken. Ook werd de tweet meer dan achtduizend keer gedeeld, meer dan 5.200 keer geliket en plaatsten meer dan zevenhonderd mensen een reactie. Oud-minister van Transport Thierry Mariani reageerde: "Zelfs wanneer je de politie steunt, zoals in mijn geval, is dit [optreden] buitenproportioneel en ongerechtvaardigd".

    Bijna duizend arrestaties in Frankrijk

    Het aantal aanhoudingen in verband met de protesten van de 'gele hesjes' is inmiddels opgelopen tot meer dan 950. Van hen werden 724 in hechtenis genomen. Van alle aanhoudingen werden er 651 in Parijs verricht.

    Twitter avatar leJDD Le JDD Gilets jaunes : 76.000 manifestants en France, 950 interpellations, dont 650 à Paris https://t.co/ITJBxYywa4 https://t.co/FX2DzMavbO

    Hoewel de demonstraties rustiger en minder gewelddadig verliepen dan vorige week, sloeg de sfeer in de Franse hoofdstad even na 16.30 uur om. In de buurt van La Madeleine, een van de bekendste kerken van Parijs, voerde de politie charges uit. Demonstranten plunderden winkels in de omgeving van de kerk.

    Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Charges bij La Madeleine nu.

     

    Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Plunderingen bij winkels Madeleine. Kenzo-etalageruit houdt het vooralsnog.

     

    Twitter avatar petervermaas Peter Vermaas Nu toch berichten over escalaties een beetje overal in de stad. Hier bij Madeleine heel veel slopers en plunderaars.

    #casseurs à la Madeleine pic.twitter.com/UxRI4QpTiI

    — Maxime François (@MaximeFranc) 8 december 2018

    Bij de protesten raakten tot nu toe circa dertig mensen gewond, van wie drie politieagenten. Dat meldt de politie aan Franse media. Geen van de getroffenen raakte ernstig gewond. De ordetroepen hebben zaterdag op meerdere plekken traangas en rubberkogels ingezet.

    Matige hesjes-opkomst, maar ‘volgende week zijn we er weer’

    Ingeborg Westerhoff, een moderator van de Facebookpagina Gele Hesjes NL, met inmiddels 30.000 leden, staat deze zaterdag op het Plein in Den Haag. Door de megafoon roept ze: „Wat vinden jullie van de opkomst? Dat kan toch veel beter jongens? Geven we het op?”

    „Nee”, klinkt er uit de groep van ruim honderd mensen in gele hesjes om haar heen. De demonstranten zijn hoofdzakelijk oudere mannen, onder wie gepensioneerden. Hier en daar wordt een jointje opgestoken. Sommigen dragen een sticker met de tekst „NOS Journaal fake news”. Het camera-team van de NOS is aan het filmen. Er zijn ook verscheidene andere media.

    NRC-journalist Maarten Huygen was bij het 'gele hesjes'-protest in Den Haag. Lees hier zijn hele reportage: Matige hesjes-opkomst, maar ‘volgende week zijn we er weer’

    Betogers in gele hesjes voeren actie in Den Haag. In navolging van het protest in Frankrijk en België zijn ook in Nederland op meerdere plaatsen betogers in felgele hesjes de straat opgegaan om te demonstreren tegen een regering die zich volgens hen onvoldoende bekommert om hun situatie. Foto Remko de Waal/ANP

    Brussel: in ieder geval honderd arrestaties

    Ook in Brussel zijn sinds zaterdagmiddag meer arrestaties verricht. Betogers wierpen in de Belgische hoofdstad blokkades op bij de Brusselse ring, wat zorgde voor veel verkeersoverlast. Die opstoppingen zijn inmiddels weer opgeruimd door de politie, die twee groepen betogers insloot en daarna inrekende. De demonstranten worden volgens het liveblog van VRT met de bus naar de kazerne van de federale politie in Etterbeek gebracht.

    Alle Brusselse gele hesjes op een postzegel, aan vier kanten ingesloten door politie, die nu wacht. Geen idee waarop. pic.twitter.com/8gAcP4Zaej

    — Thomas Spekschoor (@TBspekschoor) December 8, 2018

    Hoeveel arrestaties er zijn verricht is nog niet bekend. Het zijn er in ieder geval meer dan honderd, de VRT spreekt van "massale aanhoudingen". Het protest is nog bezig in de wijk Noordwijk. In de rest van de stad, waar de 'gele hesjes' doorheen liepen, is veel schade toegebracht gebouwen, prullenbakken en bankjes.

    De oproerpolitie in Brussel, ingezet om de orde te bewaken tijdens het protest van de Belgische 'gele hesjes'. Foto Yves Herman/Reuters

    '581 arrestaties in Parijs'

    Volgens de laatste verklaring die de politie van Parijs deze middag heeft gepubliceerd, zijn in de Franse hoofdstad 581 mensen gearresteerd. In heel Frankrijk zijn 700 demonstranten aangehouden.

    Op de website van de prefectuur van Parijs had de gemeente eerder deze week alvast informatie gepubliceerd voor winkeliers of pandeigenaren die te maken hebben gehad met vandalisme tijdens de protesten.

    Kleine betogingen van Nederlandse 'gele hesjes'

    Niet overal in Nederland trokken de protesten van ‘gele hesjes’ zo veel demonstranten als gehoopt. De teams in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag (waarvoor alweer een volgende demonstratie is aangekondigd, op 15 december) trokken respectievelijk 200, 250 en 100 betogers. In laatstgenoemde stad werd rond 15:16 uur opgeroepen om op te rukken naar het Binnenhof, dat door politieagenten wordt geblokkeerd:

    Twitter avatar GeLeHesjesNL Gele Hesjes NL Nieuwe ACTIE staat gepland! Met ze alle massaal naar het BINNENHOF! (En een rondje door de stad!), geen demonstraties door heel Nederland. ALLEMAAL NAAR HET BINNENHOF!
    https://t.co/wAwi9nLUYo #gelehesjes

    In Leeuwarden kwamen zo’n dertig gele hesjes opdagen. Op Facebook hadden 280 mensen zich op ‘geïnteresseerd’ gezet, maar slechts een deel van hen is werkelijk gekomen. Ook in Nijmegen kwamen circa dertig mensen naar de betoging.

    Twitter avatar rixtoenema Rixt Oenema De #gelehesjes verzamelen zich in #leeuwarden. Er zijn er nu ongeveer twintig. @lc_nl https://t.co/IXcBS2unnI

    In Eindhoven kwam ook circa dertig mensen naar het Stadhuisplein. Sommigen droegen een geel hesje, anderen gewone kleding. Ze scandeerden “Weg met Rutte” en “Power to the People”:

    Twitter avatar TobiasDaneels Tobias Daneels "Weg met Mark Rutte!" Nu ook #gelehesjes in Eindhoven /Nederland. https://t.co/hIGqkVSg66

    In Utrecht kwam slechts een man of tien opdagen voor de protesten, zo meldt de organisatie op Twitter. De betogers liepen een rondje door Hoog Catharijne, maar nadat van de tien aanwezigen nog maar vijf over waren besloten ze ermee te stoppen.

    Twitter avatar GeIeHesjesNL Gele Hesjes NL We stoppen er mee zijn nog maar met 5 man de andere zijn naar de KFC #Utrecht #gelehesjes #GeleHesjesNL

    Bij de betoging in Maastricht waren tussen de 150 en 200 mensen:

    Twitter avatar OfficieelPvvNr1 ṎƑƑ⒤ℂḭẽẽⓁ ℙ℣℣ №1 ®🇳🇱 五行 CMXCIX ⚔️† פיטר ואובן Het was geslaagde demo #gelehesjes in #Maastricht https://t.co/Ymd7qVnoVo

    Nog niet zo erg als vorige week

    In Parijs zijn de confrontaties tussen de 'gele hesjes' (of meelifters) en de politie in de loop van de middag weliswaar heviger geworden, analisten en journalisten (ook onze correspondent Peter Vermaas) wijzen erop dat de situatie deze zaterdag nog in niets lijkt op die van vorige week. Toen leek het centrum van de hoofdstad verworden tot een slagveld.

    Andere betogingen in Frankrijk verlopen dit keer echt veel rustiger, in bijvoorbeeld Lille en Lyon. In heel Frankrijk hebben volgens staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Laurent Nuñez 31.000 mensen aan demonstraties deelgenomen.

    In Le Puy-en-Velay, waar afgelopen week de prefectuur nog in brand werd gezet, "komen demonstranten nu met hun gezin, ze wandelen wat", zo omschreef de televisieverslaggever van BFMTV de sfeer net. Sterker, de drieduizend deelnemers kwamen opnieuw naar het gebouw vanwaar het bestuur van het departement wordt geregeld, en vormden een "menselijke keten ter bescherming":

    Des #GiletsJaunes forment une chaîne "de protection" humaine devant la Préfecture de Haute-Loire incendiée la semaine dernière. Le cortège a pris de l'ampleur : environ 3000 personnes @BFMTV @RMCinfo pic.twitter.com/TvCbjszzJf

    — Gwenaël Windrestin (@Gwen_WB) December 8, 2018

    'Winkels geplunderd op de Champs-Élysées'

    Onder de deelnemers aan de 'gele hesjes'-demonstratie in Parijs lijken zich opnieuw vandalen te bevinden. ANP schrijft op basis van lokale media dat plunderaars hebben geprobeerd een van de winkels op de Champs-Élysées binnen te breken. Het zou gaan om een telefoonwinkel.

    De vandalen haalden de houten schotten die voor de ingang van het winkelcentrum Publicis Drugstore waren gezet, los. De schotten gebruikten ze daarna als barricades.

    Op sociale media hadden mensen het over dezelfde winkel, zoals deze journalist van The New York Times, met standplaats Parijs:

    Some protesters managed to tear down protections around the Publicis Drugstore in an apparent attempt to get in pic.twitter.com/tmOPTy3CIt

    — Aurélien Breeden (@aurelienbrd) December 8, 2018

    In beeld: escalatie in Parijs

    In Parijs zijn de 'gele hesjes' er toch in geslaagd de controle van de ordetroepen te doorbreken: ze hebben de Champs-Élysées verlaten en rennen door kleinere zijstraten, waar het voor de politie te paard, met waterkanonnen of gepantserde voertuigen, moeilijker opereren is.

    Op televiebeelden is te zien dat veel met traangas geschoten wordt.

    Het wordt heviger in Parijs

    Er komen nu toch heftige beelden binnen vanaf de Grands Boulevards, in de buurt van het metrostation in het tweede en negende arrondisement van Parijs. Demonstranten hebben daar kerstbomen in brand gestoken en gooiden objecten naar de oproerpolitie. In deze wijk staat ook het bekende warenhuis Galerie Lafayette, dat deze zaterdag uit voorzorg gesloten is.

    De politie zet gepantserde voertuigen en traangas in om de demonstranten uit elkaar te drijven.

    🚧 GILETS JAUNES : Situation tendue au niveau des Grands Boulevards à #Paris. Les lanceurs d’eau entrent en action. #8Decembre #GiletsJaunes pic.twitter.com/xTtSABUFmF

    — Infos Françaises (@InfosFrancaises) December 8, 2018

    In Amsterdam deden 200 mensen mee

    In Amsterdam hebben zich tweehonderd aangesloten bij de 'gele hesjes'-demonstratie zaterdagmiddag. Dat meldt persbureau ANP. Zij liepen tijdens het protest een rondje om het Amsterdamse stadhuis. Ook hier werd 15 miljoen mensen gezongen.

    Daarna liep ongeveer de helft van de betogers door richting de Dam, bericht AT5. Ze gingen dwars door de Kalverstraat en riepen leuzen tegen de regering, alvorens te worden 'opgevangen' door de politie en meerdere ME-busjes. Juist voor een demonstratie op de Dam hadden de 'gele hesjes' geen vergunning gekregen.

    Een twintigtal demonstranten is ook nog verder uitgeweken en liep naar de Wallen. De politie liep met deze groep mee. Volgens ANP hoefden de agenten niet in te grijpen.

    De gele hesjes-demonstratie lijkt zo goed als afgelopen. De meeste demonstranten zijn weer naar huis.https://t.co/q1sGU8PU4O pic.twitter.com/gadx3Z9BT5

    — AT5 (@AT5) December 8, 2018

    Opkomst in Den Haag: ongeveer honderd demonstranten

    In Den Haag is de groep 'gele hesjes' gegroeid tot zo'n honderd deelnemers. Ze staan verzameld bij het Plein. Onder hen is ook Henk Bres, die landelijke bekendheid kreeg door deelname aan tv-programma’s en in de gemeenteraadsverkiezingen voldoende voorkeursstemmen kreeg voor een raadszetel namens de PVV maar daar vanaf zag.

    Ingeborg Westerhoff, een van de moderators van de Facebookpagina Gele Hesjes NL, is teleurgesteld in de opkomst. Ze roept het ook door de megafoon: "Wat vinden jullie van de opkomst? Dat kan toch veel beter jongens?"

    De demonstratie van 'gele hesjes' in Den Haag.
    Maarten Huygen
    De demonstratie van 'gele hesjes' in Den Haag.
    Foto Maarten Huygen

    Peter Vermaas sprak net met deze 'gele hesjes' in Parijs:

    Terwijl het na enkele charges bij de Arc de Triomphe tamelijk rustig is, komt het in de kleine straatjes rondom de Champs-Élysées af en toe tot nerveuze uitbarstingen. Uit het niets stormt rond het middaguur een klein groepje ‘gele hesjes’ de Rue Vernet uit. Ordepolitie rent achter ze aan, gewapend met een spuitbus met pepperspray. Twee mensen worden eruit gepikt en afgevoerd. Een minuut later is het weer kalm.

    “We liepen en opeens kwamen die agenten achter ons aan”, zegt Cyril Royer (42) uit de Sarthe, in de buurt van Le Mans. “’Waarom rennen jullie?’, vroegen ze. ‘Nou, omdat jullie ons opjagen’. We hebben geen wapens, we deden niets raars. Maar er waren blijkbaar bekende relschoppers die bij ons in de buurt stonden.”

    Op de achtergrond een harde knal. “Een omcirkelingsgranaat”, weet de bebaarde Yoan Josselin (41), ook uit de Sarthe. “Welkom in het land van de repressie.” Hij was vorige week ook al in Parijs, Royer nog niet. “Het is vervelend, die slopers”, zegt hij. “Uiteindelijk moeten we allemaal voor de schade betalen. Maar je kunt nu niet opeens met het protest stoppen. Dan geef je de regering gelijk. Het geweld neem ik op de koop toe."

    Vier 'gele hesjes' die zaterdag demonstreren op de Champs-Élysées in Parijs. Yoan Josselin staat tweede van links, Cyril Royer uiterst rechts. Foto Peter Vermaas

    Aantal arrestaties in Parijs loopt op

    Even terug naar Frankrijk, waar de beweging van de 'gele hesjes' is begonnen. In Parijs zijn rond het middaguur 554 demonstranten staande gehouden. 335 'gele hesjes' zijn gearresteerd. Dat heeft een woordvoerder van de politie bevestigd aan de Franse krant Le Monde.

    Rest van Frankrijk

    Er wordt ook elders in het land gedemonstreerd: zo zijn in Marseille zo'n tweeduizend man op de been. Ze trokken in één grote stoet door het centrum van de stad. De actie verliep zonder incidenten, schrijft een verslaggever van dezelfde krant. En in Le Pouzin, een gemeente in het departement Ardèche, hebben zich ongeveer honderd mensen verzameld. Ook hier deden zich vorige week geweldsincidenten voor, maar op deze zaterdag blijft het rustig bij de rotonde die als verzamelpunt geldt.

    De Franse gendarmerie zegt in het hele land 5.000 mensen te hebben staande gehouden, voornamelijk op grotewegen en bij verkeersknooppunten. De demonstranten staan ook op wegen. Eerder in de ochtend was dat de ringweg van Parijs, maar ook de snelweg A6 ten noorden van Lyon wordt nu geblokkeerd. Op Twitter plaatste de nationale dienst deze video over het aantal aanhoudingen:

    #8décembre Depuis ce matin, nombreuses interpellations d'individus violents porteurs d'objets dangereux. Plus de 5 000 personnes contrôlées sur les axes et péages #ControleDesFlux pic.twitter.com/eIhsefzcNm

    — Gendarmerie nationale (@Gendarmerie) December 8, 2018

    Het Binnenhof is afgesloten voor 'gele hesjes'

    Dat ziet NRC-verslaggever Maarten Huygen. In Den Haag beginnen de 'gele hesjes' om 13.00 uur met hun demonstratie. Ze lopen dan om het Binnenhof heen. Het is al goed bewaakt:

    Het bewaakte Binnenhof zaterdagmiddag, in afwachting van de 'gele hesjes'. Foto Maarten Huygen

    'Absoluut geen gedonder' in Rotterdam

    In het land waar de gordijnen altijd open zijn en lunch een broodje met kaas is, moet het wel gezellig blijven. Dus roept Jan Dijkgraaf zaterdagochtend in Rotterdam dat de gele hesjes er “een feestje van gaan maken”. Dat betekent: “Geen leuzen, geen spandoeken en ab-so-luut geen gedonder.”

    De pakweg 250 mensen in gele hesjes in Rotterdam hebben elk hun eigen reden om hier te zijn, maar één ding delen ze: een diepe onvrede. Het is hier een dictatuur, zegt de een. Het “samenzijn” is weg, zegt een ander. Niemand luistert, niemand regeert. “Gaat het bij jou niet slecht dan?”, vraagt een vrouw aan een weifelende voorbijganger. “Of ben je geen Nederlander?”

    Over de Erasmusbrug

    De demonstranten lopen over de Erasmusbrug en zingen het lied 15 miljoen mensen van Fluitsma en Van Tijn. Mevrouw Boersma uit Rotterdam Overschie heeft als een van de weinigen geen hesje aan: “Ik wil niet in het keurslijf”.

    Een auto toetert, het gezang verliest het van de wind. Aan de overkant van de Erasmusbrug houdt iedereen stil voor het rode licht bij het zebrapad. Dan wordt het licht groen en loopt iedereen verder. Netjes over de stoep.

    De Brusselse 'gele hesjes' gaan beginnen

    Voorafgaand aan een betoging van Brusselse 'gele hesjes' zijn tussen de vijftig en zeventig mensen aangehouden. Dat melden woordvoerders van de Belgsische politie zaterdagmiddag aan internationale persbureaus. Het gaat vooral om mensen die via het Zuid-Station en het centrale treinstation naar de demonstratie wilden komen.

    De demonstranten ageren vooral tegen hoge brandstofprijzen en de dalende koopkracht. Persbureau Belga schrijft dat tientallen 'gele hesjes' aanwezig zijn.

    Deze Belgische 'gele hesjes' waarschuwen voor een "sociale winter", bij de bijeenkomst in Brussel.
    Foto Francisco Seco/AP
    De politie van Brussel heeft voorafgaand aan de demonstratie tientallen mensen aangehouden bij het centraal station.
    Foto Eric Vidal/Reuters

    Er zijn ook honderden politiemensen ingezet, volgens Reuters, om te voorkomen dat de actie uit de hand loopt. Net als in Frankrijk houden zij mensen preventief staande en nemen ze attributen als gasmaskers en objecten die als wapen kunnen worden gebruikt, in beslag. Het openbaar vervoer in de stad ligt stil of wordt omgeleid; de politie adviseert bezoekers ook om de 'Europese wijk' van Brussel te vermijden.

    En dit vinden Fokke en Sukke ervan

    Drie 'gele hesjes' in hun eigen woorden

    Uit de krant van zaterdag: correspondent Peter Vermaas schreef portretten van drie deelnemers aan de nationale protesten. Ze doen mee omdat ze zich, om verschillende redenen, "vergeten burgers" voelen en dragen hun gele hesje met trots:

    Charline, Lilianne en Allan willen gezien worden

    De ochtend in beeld

    Er zijn 1.500 demonstranten in Parijs

    Er hebben zich zo'n 1.500 'gele hesjes' verzameld op de Champs-Élysées. Dat aantal maakte de Franse politie aan persbureaus bekend. Volgens de Franse premier Édouard Philippe zijn zaterdagochtend tot nu toe 481 mensen staande gehouden in Parijs; 211 mensen zitten in politiehechtenis.

    De 'gele hesjes' van bovanaf gezien. Foto Lucas Barioulet/AFP

    Onrustiger buiten de Champs-Élysées

    Er lijkt nu toch meer onrust te zijn uitgebroken in Parijs. Niet op de Champs-Élysées, maar wel in zijstraten waar politie in eerste instantie probeerde te voorkomen dat 'gele hesjes' weg konden van de grote groep. Dat leidde tot confrontaties. De politie heeft op meerdere plekken traangas ingezet, is te zien op televisiebeelden.

    Er zijn ook demonstranten die zich op de Boulevard Périphérique hebben begeven, de grote ringweg rondom Parijs, in een poging om het verkeer daar te hinderen. Het zou gaan om 'gele hesjes' die onderweg waren naar de centrale verzamelplek in de stad, maar weigerden hun gasmaskers of andere gezichtsbedekking te verwijderen op verzoek van de politie. Ze lopen nu over de ringweg; de politie grijp daar in.

    Illustratie bij vorige tweet pic.twitter.com/mT9Q77r3DY

    — Peter Vermaas (@petervermaas) December 8, 2018

    Onrust dus, maar er is op het moment geen sprake van het grootschalige geweld en vandalisme dat vorige week uitbrak tijdens de protesten. De politie heeft ook veel spullen in beslag genomen van demonstranten - van jeu de boules-ballen en koevoeten tot gasmaskers.

    Nederlandse 'gele hesjes' ook in actie

    In verschillende Nederlandse steden zijn voor zaterdag ook demonstraties van 'gele hesjes' aangekondigd. In Amsterdam lopen deelnemers vanaf 11:30 uur rondom de Stopera en op hetzelfde moment gaan Rotterdammers naar de Erasmusbrug. Ook in Maastricht wordt een bijeenkomst georganiseerd. In Den Haag doen de demonstranten mee aan een "spontane wandeling", schrijft persbureau ANP.

    Hoe groot deze acties worden, is niet duidelijk. Vorige week zaterdag werd ook een demonstratie in Den Haag georganiseerd, maar die was beduidend kleiner dan de Franse versies. De demonstraties worden opgezet via de Facebookgroep Gele Hesjes NL. De beweging is diffuus, net als in Frankrijk (dat wel gewend is aan sociale acties en grote stakingen, maar altijd strak geregisseerd, in tegenstelling tot deze recente beweging). Dat maakt organiseren lastig:

    Kan het geweld van de Franse gele hesjes overwaaien naar Nederland? De verschillen met Frankrijk zijn groot.

    Gele hesjes en blauw op straat

    Twee foto's van de iconische Champs-Élysées deze ochtend: van de demonstranten (sommigen zingen uit volle borst het Franse volkslied)...

    Foto Thibault Camus/AP

    ... en van de ordetroepen:

    Foto Bertrand Guay/AFP

    Volgens journalisten van de Franse zender BFM blijven de ordetroepen "aanwezig zo lang nodig is". De politie van Parijs spreekt van een "adaptieve tactiek" voor die inzet, waartoe ook de eerder genoemde "preventieve arrestaties" behoren. Volgens BFM werden onder andere leden van extreem-linkse én exteem-rechtse groeperingen gearresteerd, die zich tijdens de eerder protesten ook tussen de 'gele hesjes' bevonden.

    Mars over de Champs-Élysées

    Honderden mensen hebben zich zaterdagochtend verzameld bij de Arc de Triomphe, de monumentale boog die bij de protesten van vorige week beschadigd raakte. Volgens persbureau AFP lopen zij in een mars over de Champs-Élysées - langs winkels van luxe merken, die 'voor de gelegenheid' juist gesloten zijn.

    Winkels aan de Champs-Élysées met dichtgetimmerde ramen. Foto Yoan Valat/EPA

    Preventieve arrestaties

    Vooralsnog verloopt de demonstratie in het centrum van de Franse hoofdstad vreedzaam. Zaterdagochtend vroeg maakte de politie bekend al preventief actie te hebben ondernomen: er zijn 278 aanhoudingen verricht en 32 arrestaties.

    Overigens doen sommige winkeliers hun best klanten toch nog van dienst te zijn, ziet Peter Vermaas:

    Votre magasin reste ouvert... pic.twitter.com/fYfeWjCtO0

    — Peter Vermaas (@petervermaas) December 8, 2018

    Wat willen de Franse demonstranten?

    "Er zijn verschillende soorten gele hesjes. Sommige mensen willen vooral dat de stijgende ecotaks op brandstof wordt teruggedraaid, maar de meeste mensen geven uiting van een bredere onvrede over belastingen en eisen een serieus gebaar van de regering dat hun koopkracht verbetert."

    Zo omschreef correspondent Peter Vermaas de groep mensen die zaterdag de straat op gaat in Parijs. Eerder deze week beantwoordde hij vragen van lezers over de 'gele hesjes'.

    Vandaag gaan Fransen weer de straat op

    Frankrijk bereidt zich voor op een nieuwe zaterdag vol zware protesten. 8000 ordetroepen worden in Parijs ingezet om ongeregeldheden te voorkomen. Toeristische attracties zoals de Eiffeltoren en het Louvre, maar ook winkelwarenhuizen, zijn bij voorbaat gesloten.

    Persbureau AFP bracht het centrum van de Franse hoofdstad in kaart, met daarop de maatregelen ter voorbereiding van de demonstraties:

    Main security measures planned for Paris during the "yellow vest" protest on Saturday from @AFPgraphics pic.twitter.com/Uj8ADZe5DB

    — AFP news agency (@AFP) December 8, 2018

    Welkom in dit blog

    Welkom in dit liveblog. Hier volgen we de ontwikkelingen van de protesten van de 'gele hesjes', die in Parijs opnieuw de straat op gaan. Vorige week zaterdag namen honderdduizenden mensen deel aan de protesten, die begonnen als acties tegen verhoogde brandstofprijzen. Die accijnzen stonden in het nieuwe milieubeleid van president Macron, maar zijn van de baan.

    Lees meer over hoe deze demonstratie uitgroeiden en Macron in de hoek zetten De 'gele hesjes' voelen zich in de steek gelaten, schreef NRC-correspondent Peter Vermaas eerder al