Direct naar artikelinhoud

Dit staat er in de nieuwe Mueller-documenten. Wat betekent het voor Donald Trump?

Vrijdagavond zijn er nieuwe toelichtende memo’s vrijgegeven over de strafzaken tegen Michael Cohen en Paul Manafort, respectievelijk de fixer en de campagneleider van Donald Trump. Het duidelijkste nieuws gaat over de gesuggereerde straf voor Michael Cohen, die met vier à vijf jaar hoger uitpakt dan hij zelf had gehoopt.

Michael CohenBeeld AFP

Maar daarnaast worden in de documenten ook Trump en de Trump-organisatie veelvuldig genoemd, voor de vorm nog geanonimiseerd (Trump heet ‘Individu 1’, zijn organisatie heet ‘Het Bedrijf’). Ook is Konstantin Kilimnik prominent aanwezig, die een belangrijke boodschappersrol vervulde tussen Manafort en Rusland. Daarmee laten de memo’s, tussen alle zwartgelakte zinnen door, belangrijke stukjes zien van Muellers puzzel.

Voor de duidelijkheid: er zijn drie memo’s verschenen. Twee daarvan gaan over Cohen, eentje gaat over Manafort. In de zaak-Manafort legde Mueller uit waarom hij vindt dat Manafort afspraken geschonden heeft (door te liegen). In de zaak-Cohen ging het om de strafmaat die door de aanklagers wordt gewenst. Dat zijn er twee: Cohen wordt niet alleen door Mueller vervolgd wegens zijn rol in de Russische connectie, maar ook door aanklagers in New York wegens belastingontduiking, fraude en de betalingen aan Stormy Daniels en Karen McDougal, vrouwen die verhalen wilden vertellen over affaires met Trump. De New Yorkse aanklagers vinden dat Cohen een serieuze straf verdient, Mueller vindt dat Cohen coulance verdient en dat de tweede straf daarom gelijktijdig met de eerste mag worden uitgezeten.

Wat zijn de belangrijkste bevindingen?

1. Trump heeft Cohen opdracht gegeven strafbare feiten te plegen.

Het zwijggeld dat Cohen betaalde aan de twee vrouwen die affaires zeiden te hebben gehad met Trump, was bedoeld om de verkiezingen te beïnvloeden. Dus waren die betalingen campagnebijdragen, en die mogen niet groter zijn dan 2700 dollar. Dus waren ze illegaal. In het document staat dat Cohen de betalingen ‘in coördinatie met en in opdracht van’ Trump heeft gedaan. Dat heeft hij in augustus ook al verteld, toen hij schikte met justitie. Maar nu staat er ook bij dat er ‘telefoontjes en vergaderingen’ over zijn geweest. Het lijkt er dus op dat het OM meer bewijzen heeft dan alleen het woord van Cohen.

Of Trump schuldig zou worden bevonden in een eventuele rechtszaak, is niet zeker. Volgens juristen moet hij dan ‘willens en wetens’ de wet hebben overtreden. Trumps verdediging zou kunnen aanvoeren dat hij dacht dat het legaal was wat hij deed – daar had hij toch een advocaat voor?

2. Trump heeft tijdens de campagne met Cohen overlegd over een lucratieve Trump Tower in Moskou

Cohen heeft er lang over gelogen, maar bekende vorige week dat hij tot ver in de presidentscampagne voor Trump probeerde een Trump Tower in Moskou van de grond te krijgen. Mueller beschrijft nu hoe het project de Trump Organisatie ‘honderden miljoenen dollar’ had kunnen opleveren. De gesprekken hierover, onder meer met het Kremlin, vonden plaats in een periode dat ‘de Russische regering structureel probeerde de Amerikaanse verkiezingen te beïnvloeden’, schrijft Mueller. Hij schrijft ook dat Cohen Trump daarvan voortdurend op de hoogte hield. Trump heeft tijdens en na de presidentsverkiezingen altijd gezegd dat hij geen projecten had in Rusland. Cohen loog in 2017 tegenover het Congres dat het project al voor januari 2016 (toen de voorverkiezingen begonnen) was gestopt.

Het Moskouse project was een mogelijk motief voor Trump om zich poeslief op te stellen tegenover Poetin. Maar vragen blijven er ook. Hoe past dit in de samenzweringshypothese? Wat kregen de Russen hiervoor terug? Opgeheven sancties? Financieringsmogelijkheden? Het overkoepelende verhaal geeft Mueller nog niet prijs.

3. Cohen en de Russen probeerden al in 2015 een ontmoeting tussen Trump en Poetin te regelen

Volgens Mueller besprak Cohen met Trump al in september 2015 de mogelijkheid om Poetin te ontmoeten rond de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, waarvoor de Russische leider naar New York was gevlogen. Later dat jaar, in november, meldde een ‘betrouwbare’ figuur uit Kremlin-kringen zich bij Cohen, met het aanbod om de net opgestarte Trump-campagne ‘politieke synergie’ en ‘synergie op regeringsniveau’ te leveren. Ook deze persoon probeerde een ontmoeting tussen Trump en Poetin te arrangeren, en zei dat zo’n ontmoeting het Trump Tower project in Moskou zou helpen.

Cohen liet dit contact lopen, omdat hij voor de Trump Tower al een Russische connectie had, de Russische Brooklyn-bewoner Felix Sater.

4. Paul Manafort heeft ook na zijn arrestatie veel contact gehouden met een Russische geheim agent

In de memo over campagneleider Manafort komt, tussen veel zwartgelakte zinnen, de naam Konstantin Kilimnik twee keer voor. Manafort heeft voor zijn campagnes voor de pro-Russische Oekraïense politicus Janoekovitsj jarenlang (tussen 2005 en 2014) samengewerkt met deze Kilimnik. Volgens Mueller is hij tevens een Russische geheim agent. Kilimnik was ook degene die als boodschapper fungeerde voor Manafort, toen hij in 2016 voor de Trump-campagne ging werken en een bericht wilde sturen aan Oleg Deripaska, een spijkerharde Rus bij wie hij in het krijt stond. Het bericht: ‘Hoe kunnen we dit gebruiken om het weer goed te maken?’

Manafort suggereerde toen onder meer om Deripaska, een goede connectie van Poetin, op de hoogte te houden van het reilen en zeilen in de campagne. Deripaska heeft altijd ontkend dat hij iets met Trump te maken heeft gehad, maar een in een Thaise cel verzeild geraakte Wit-Russische escortdame zegt dat zij in 2016 aan boord van het jacht van haar klant/minnaar Deripaska wel degelijk iets heeft opgevangen: hij zou toen hebben gezegd de Amerikaanse verkiezingen te gaan verstoren.

Hoe dan ook: nu duikt Kilimnik weer op. Onder het kopje ‘Interacties met Kilimnik’ staat dat ‘Manafort gelogen heeft over het feit en de frequentie van [zwartgelakte tekst]’. Onder het kopje ‘Kilimnik’s rol in de obstructie-samenzwering’ staat dat Manafort met Kilimnik heeft geprobeerd om twee getuigen te beïnvloeden, zodat hun verklaringen beter overeen zouden komen met hun eigen verhalen. Ook daarover heeft Manafort gelogen.

Wat was de precieze rol van Kilimnik? Is hij misschien de uiteindelijke verbindingsman geweest tussen Trump en het Kremlin? Hoe staat hij ten opzichte van andere Russen die geprobeerd hebben contact te leggen (Maria Boetina via de NRA, George Papadopoulos in Londen, Rinat Akhmetshin en Natalia Veselnitskaja in Trump Tower in New York, Felix Sater)?

Voor Trump was het vrijdagavond in elk geval allemaal duidelijk. Meteen nadat de memo’s waren verschenen trok hij per tweet zijn conclusie. ‘Totally clears the president. Thank you!’

Twitter bericht wordt geladen...

DE HOOFDROLSPELERS

Michael Flynn (60)

Generaal die onder Barack Obama directeur werd van de militaire inlichtingendienst (DIA), maar hij werd in 2014 ontslagen wegens een losse omgang met de feiten. Werd adviseur van Trump tijdens diens presidentscampagne, en in 2017 zeer kortstondig Nationaal Veiligheidsadviseur van de president. Werd ontslagen wegens verzwegen contacten met de Russische ambassadeur Sergej Kysljak in de periode na de verkiezingen. Hij bekende schuld dat hij daarover had gelogen tegen de FBI, en beloofde in ruil voor die bekentenis volledige medewerking aan Mueller.

Michael Cohen (52)

Advocaat van Trump die zijn zaakjes en vuile zaakjes moest opknappen. Werd rijk met schimmige handel in taxi-vergunningen en vastgoedinvesteringen in New York. Werd bekend als degene die verhalen van vrouwen over affaires met Trump moest tegenhouden en afkopen. Betaalde onder meer 130 duizend dollar aan pornoactrice Stormy Daniels. Hoewel hij ooit zei een kogel voor Trump te zullen opvangen, keerde hij zich dit jaar tegen zijn voormalige baas, nadat politie zijn kantoor, huis en hotelkamer in Manhattan had doorzocht. Zei dat Trump weet had van de betaling aan Daniels. Bekende schuld aan belastingontduiking. Bekende vorige week schuld aan liegen tegen de Amerikaanse Senaat. Straf wordt volgende week verwacht.

Paul Manafort (69)

Was van maart tot augustus 2016 lid van het Trump-campagneteam, vanaf juni als voorzitter. Hij was een door de wol geverfde Republikeinse campagnevoerder, maar werkte ook jarenlang voor de Rusland-gezinde president van Oekraïne, Viktor Janoekovitsj. Ook behartigde hij de buitenlandse belangen van de Russische oligarch Oleg Deripaska. Hij werd in augustus veroordeeld voor belastingfraude en bankfraude. Een andere rechtszaak schikte hij met de belofte volledig mee te werken met Mueller. Die belofte heeft hij volgens Mueller geschonden.

Meer Mueller en het Rusland-onderzoek

Donald Trump heeft een nieuwe minister van Justitie aangewezen: de 68-jarige advocaat, China-kenner en doedelzakspeler William Barr. Hij is een Mueller-scepticus.

Speciaal onderzoeker Robert Mueller probeert dezer dagen een einde te breien aan zijn zoektocht naar de precieze toedracht van de Russische beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen 2 jaar geleden.

Mueller vindt dat de voormalige veiligheidsadviseur van de Amerikaanse president Donald Trump, Michael Flynn, geen of een milde gevangenisstraf verdient.