D66 is ‘magere’ klimaatambities van coalitiepartner CDA beu
Nu de deadline voor het klimaatakkoord nadert, stijgt ook binnen de coalitie de spanning. D66-fractievoorzitter Rob Jetten is het zat dat met name CDA-leider Sybrand Buma steeds op de rem trapt als het om de klimaatambities gaat. “Het heeft geen zin om alleen maar kritiek te leveren.”
Buma waarschuwde dinsdag voor ‘Franse toestanden’, verwijzend naar de demonstranten die al weken in gele hesjes de straat op gaan om te protesteren tegen verhoging van de brandstofaccijns. Die voerde president Macron in om klimaatmaatregelen te kunnen betalen. De protesten mondden uit in hevige rellen. Buma vindt dat ontevreden burgers moeten meepraten over een Nederlands klimaatakkoord. Ook afgelopen zomer voorzag de CDA-fractievoorzitter al een ‘Fortuyn-achtige revolte’ als door groene maatregelen een groep achterblijvers ontstaat.
Jetten verwijt zijn collega dat die kritiek levert zonder met oplossingen te komen. “Ik vind ook dat de lasten eerlijk verdeeld moeten worden. Maar wij moeten dan als politiek een actieve rol nemen en dat oplossen.” Het kabinet heeft immers afgesproken om de CO2-uitstoot terug te dringen, zegt hij. “Afspraak is afspraak.”
Vier milieuorganisaties dreigen het klimaatakkoord niet te tekenen
Leiderschap Rutte
Donderdag debatteert de Tweede Kamer over de wet die deze CO2-doelen vastlegt: de Klimaatwet. Die initiatiefwet van GroenLinks en PvdA is mede ondertekend door coalitiepartijen VVD, CDA, D66, ChristenUnie en door de SP. De wet legt een CO2-reductie van 49 procent in 2030 vast en een vrijwel volledige uitbanning van de CO2-uitstoot in 2050. Het klimaatakkoord moet invulling aan die plannen geven.
Dat akkoord, waarover meer dan honderd partijen onderhandelen, moet er eind deze maand liggen. De onderhandelingen verlopen zeer stroef. Vier milieuorganisaties dreigen het akkoord niet te tekenen, zij vinden dat de fossiele industrie een te grote stem heeft.
Jetten houdt er serieus rekening mee dat de onderhandelingen klappen. Dan moet het kabinet zelf met plannen komen om het klimaatdoel te halen, zegt hij. Dat staat immers in het regeerakkoord, en straks ook in de wet. Jetten: “Óf de klimaattafels komen met een akkoord, of het kabinet moet het zelf doen.”
Ook binnen de oppositie bestaat de vrees dat de onderhandelingen klappen. Meerdere partijen verwijten het kabinet een gebrek aan leiderschap. GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver, die samen met toenmalig PvdA-fractievoorzitter Diederik Samsom de Klimaatwet opstelde, vindt dat premier Rutte zich met de klimaatonderhandelingen moet gaan bemoeien.
Als je Franse toestanden wilt voorkomen, dan zul je juist naar een systeem moeten waarin de vervuiler betaalt
Volgens Klaver is de hartenkreet van de milieuclubs een signaal dat de kans op een klimaatakkoord waarmee zijn fractie kan instemmen klein is. Klaver noemt een CO2-belasting onontkoombaar, ook al willen de industrie en het kabinet er niet aan.
Diezelfde oproep om een CO2-heffing komt van PvdA-leider Lodewijk Asscher. Hij heeft zich gestoord aan de oproep van Buma. “Als je Franse toestanden wilt voorkomen, dan zul je juist naar een systeem moeten waarin de vervuiler betaalt. Anders komt de rekening bij de burger te liggen.”
Als de milieuorganisaties zich terugtrekken, komt er geen akkoord, voorspelt Asscher. “Dan zal het kabinet zelf met maatregelen moeten komen. Maar tot nu toe laat het op alle grote onderwerpen een grote apathie zien, ondanks de enorme economische rugwind.”
Na de provinciale statenverkiezingen van maart is de kans zeer reëel dat het kabinet de steun van PvdA en GroenLinks nodig heeft om nieuwe wetgeving die voortkomt uit het klimaatakkoord door de Eerste Kamer te loodsen.
Nederland haalt CO2-doelen niet
Volgens drie onderzoeksbureaus gaat Nederland bij lange na zijn CO2-doelen niet halen. Volgens CE Delft, Berenschot en Kalavasta komt Nederland in 2020 op een CO2-reductie van 15 procent ten opzichte van 1990.
In het in oktober door het gerechtshof bekrachtigde Urgenda-vonnis moet Nederland dan de uitstoot van broeikasgassen met 25 procent hebben teruggebracht. Het kabinet dacht zonder aanvullende maatregelen in 2020 rond een reductie van 23 procent uit te komen.
De wereldwijde uitstoot van CO2 stijgt dit jaar met 2,7 procent, zo voorspelt Global Carbon Project, een groep internationale wetenschappers. Vorig jaar was de stijging nog 1,6 procent.
Lees ook:
Daar is ie dan: dé veelbesproken Klimaatwet (juni 2018)
Zeven partijen, uit coalitie én oppositie, vinden elkaar in de nieuwe Klimaatwet.
Opeens is de coalitie het toch eens over nieuwe klimaatmaatregelen (oktober 2018)
Opvallend snel is er nu toch overeenstemming over nieuwe maatregelen om de klimaatdoelen te halen. Coalitiepartijen willen uitstralen: wij zien de urgentie en de noodzaak van een Klimaatakkoord.