Jaap boorde 110 meter diep in zijn tuin. Nu heeft hij geen aardgas meer nodig

Enkele maanden geleden boorden werkmannen een gat van 110 meter in een achtertuintje in de Amsterdamse wijk Watergraafsmeer. “Dat geeft wel even een heel ander aanzicht”, zegt de bewoner van het huis bij de tuin, Jaap Schoufour (57). Hij is geen uit de bocht gevlogen hobbyarcheoloog op zoek naar schatten; hij doet een poging het milieu te redden.

Sinds kort haalt hij met zijn twee bovenburen warmte uit de achtertuin met een pomp en buizen die meer dan honderd meter de grond ingaan. De warmtepomp benut op ingenieuze wijze temperatuurverschillen om warmte te genereren, vertelt Schoufour. Hij levert water tot 55 graden Celsius voor kraan, douche en verwarming.

Omdat dat minder warm is dan het water uit de klassieke geiser, zegt Schoufour, moet je vloer­verwarming hebben met meer buizen dichtbij elkaar. In totaal ligt er nu 1165 meter aan verwarmingsbuizen onder zijn vloer. Ook dat had nogal wat voeten in de aarde: “Onze hele inboedel werd opgeslagen in een container, en wij zijn zes weken uit logeren gegaan.” 

Ook zomers voordeel

De pomp draait op elektriciteit, maar die wekken ze duurzaam op, vertelt Schoufour, die in het dagelijks leven specialist stedelijke ontwikkeling is. Ook in de zomer hebben hij en z’n buren voordeel van de installatie. Diep onder de grond is de temperatuur 13 graden en die koude koelt bij ­hoge temperaturen de huizen.

Tijdens de verbouwing heeft Schoufour geen klachten uit de straat gehad. “Het was juist heel leuk, ik had een A4’tje op het raam gehangen. Mensen waren heel nieuwsgierig.” En zo stond Schoufour opeens het warmtepompevangelie te verkondigen. “Overal is het heerlijk warm. Als je thuis komt en je schoenen uitdoet, voel je de warme vloer.”

Binnen een periode van een jaar of tien hoopt hij zijn investering terug te verdienen. Die termijn hebben ze van tevoren door een adviseur laten uitrekenen. “Deze zeer ingrijpende verbouwing is ingegeven door het klimaat, omdat het zo niet verder kan. We kunnen geen fossiele brandstoffen zoals gas blijven wegstoken.”

De klimaattop die deze weken in Polen plaatsvindt, stemt hem niet echt optimistisch. “Burgers en bedrijven moeten zelf het initiatief nemen. We kunnen dit niet overlaten aan regering, dat is wel duidelijk.” Dus letten Schoufour en zijn vrouw op wat ze de drie V’s noemen: ze zijn van het vlees af, vliegen weinig en scheiden hun vuilnis. “Nu komt er een vierde V bij: verwarming.”

 Simpel zelf doen: boycot verwarmde terrassen

Ook in de koude maanden zijn er terrasjes in stadscentra en dorpskernen. Muziek erbij, gezellige lampjes en soms een terrasverwarmer erboven. Het is zo warm dat je je binnen waant. Wie het klimaat­­ een lol wil doen, boycot uitbaters met zo’n roodgloeiende straalkachel. Terrasverwarmers verbruiken veel energie.

Uit onderzoek van TNO blijkt dat één terrasverwarmer jaarlijks maar liefst 4 ton aan CO₂ uitstoot. Dat is evenveel als een autorit van 25.000 kilometer. Er kwamen Kamervragen­­ over, maar de terrasverwarmers mogen blijven. Als cafégangers ze collectief links laten­­ liggen, zullen de verspillers wel moeten doven. Wie de kou duurzaam wil trotseren, grijpt een warme deken.

Lees ook:

Zet niet alleen in op de warmtepomp

Woningen in Nederland moeten van het aardgas af. In diverse wijken experimenteren gemeenten en netbeheerders met deze enorme opgave. Het populairst zijn elektrische oplossingen, individuele warmtepompen die woningen moeten verwarmen. Het ontbreekt echter aan een strategie voor een zo duurzaam mogelijke warmtevoorziening.

Harko Groot werkt naar een energieneutraal leven toe

‘De meeste mensen kan het niet schelen dat ze niet energieneutraal zijn, maar ik probeer daar heel bewust naartoe te werken. Ik maak er een hobby van om thuis de boel te optimaliseren. Het begon met het plaatsen van zonnepanelen. Dat waren er net te weinig voor ons verbruik. Daarom probeer ik nu het verbruik omlaag te brengen.’