Direct naar artikelinhoud
OPINIE

Schiphol in zee verbetert de leefkwaliteit van bijna een miljoen mensen

Schiphol in zee verbetert de leefkwaliteit van bijna een miljoen mensen
Beeld ANP

Het verplaatsen van Schiphol naar de Noordzee, een oud plan dat nu weer actueel is, levert nieuwe huizen op en verlost bewoners van geluidsoverlast. Guus Berkhout, emeritus hoogleraar geluid aan de TU Delft, is er daarom enthousiast over. 

De luchtvaart is wereldwijd een van de snelst groeiende sectoren. In 2017 zorgden alle vliegreizigers met elkaar voor vierduizendmiljard passagierskilometers. Over vijftien jaar zal dat het dubbele zijn. Begrijpelijk dat Schiphol als internationale luchthaven in die ontwikkeling wil blijven meedraaien. Maar hoe meer vliegbewegingen, des te groter de hinder voor de omgeving in de vorm van vliegtuiglawaai en luchtvervuiling. We zien ook dat langdurige blootstelling aan excessieve luchtvaarthinder tot ernstige gezondheidsklachten leidt. ­Terecht dat omwonenden zeggen: tot hier en niet verder. Luchthaven en bewoners staan al jaren lijnrecht tegenover elkaar.

Maar er is een lichtpuntje. Het taboe voor een luchthaven in zee lijkt doorbroken.

Verplaatsing van Schiphol naar een geschikte locatie in zee is al eerder aan de orde gekomen, met name in 1998 en 2008, maar werd door de luchtvaart­sector afgewezen. Achteraf doodzonde. Echter, nu wéér tien jaar later, is met de nieuwe Schipholdirecteur Dick Benschop een luchthaven in zee weer bespreekbaar geworden. En ook de politiek gaat de nieuwe plannen met een positieve blik bekijken. De locatie is ruim zeven kilometer uit de kust van IJmuiden gepland, met een supersnelle verbinding naar Amsterdam Centraal Station.

De leefkwaliteit van bijna een miljoen inwoners zal een gigantische sprong vooruit maken

De Maasvlakte bij Rotterdam zal hierbij als voorbeeld dienen. Dus in de nieuwe plannen zal het nieuwe Schiphol niet alleen functioneren als luchthaven, maar ook als infrastructuur voor maritieme activiteiten, bedrijventerreinen, natuurgebieden en recreatie. Zoals te verwachten gaat tot nu toe de discussie vooral over de kosten, waarbij schattingen liggen rond de 20 tot 25 miljard.

Onverwachte baten

Mijn pleidooi is om niet alleen naar de kosten te kijken maar vooral ook naar de onverwachte baten door positieve leefbaarheidseffecten, zoals we die concreet bij de A2 in Maastricht hebben gezien die sinds zomer vorig jaar door een tunnel loopt in plaats van dwars door de stad. Echter nu op een veel grotere schaal.

In de directe omgeving van het huidige Schiphol, voor kenners tot aan de 20 Ke-contour, een eenheid die de geluidshinder aangeeft, hebben we te maken met zo’n 300.000 woningen. Denk eens aan wat de verplaatsing van Schiphol voor dit ‘triple A-gebied’ gaat betekenen.

De leefkwaliteit van bijna een miljoen inwoners zal een gigantische sprong vooruit maken, de bestaande woningen zullen in waarde stijgen en zeker nog eens 300.000 nieuwe woningen kunnen worden bijgebouwd. Een verdubbeling. Ter illustratie een paar getallen. Als we een gemiddelde waardevermeerdering van elke woning in dit gebied schatten op 50.000 euro, dan komt dat neer op een totale waardetoename van 15 miljard euro. Voorts, als we elke nieuwe woning een gemiddelde waarde toekennen van 250.000 euro, dan betekent dat een extra investering in het gebied van 75 miljard euro. Samen dus 90 miljard euro.

Lelystad

Maar dat is nog niet alles. De massale overheveling van vluchten naar Lelystad dient opnieuw te worden bekeken. Is die sterke groei daar nog wel nodig? En waarom ook niet met een frisse blik kijken naar de groei van de regionale luchthavens Rotterdam, Eindhoven en Maastricht?

Schiphol kan haar vooraanstaande positie in de wereld verder versterken door vanuit zee te gaan opereren. De omgeving van het huidige Schiphol kan zich transformeren tot een stadspark met een voor dat gebied ongekende leefkwaliteit. Wat een prachtige kans voor de politiek, Schiphol en omwonenden om er eensgezind iets moois van te maken. Mijn advies is dan ook, nu doorzetten.

Lees ook:

Schiphol wil de afspraken met omwonenden openbreken

Het langverwachte milieurapport over Schiphol maakt de discussie over groei van de luchthaven voorlopig alleen maar feller.

Schiphol wil ‘gematigde groei’ vanaf 2021: ‘De nadelige effecten worden echt wel gezien’

Schiphol wil ‘gematigd’ groeien na 2020. Topman Dick Benschop probeerde dat zaterdag uit te leggen aan omwonenden die geen heil meer zien in afspraken maken met de luchthaven.

Waarom Amsterdam de groei van Schiphol moeilijk kan afremmen

Groei op Schiphol is onwenselijk, zo stelt Amsterdam, aandeelhouder van de luchthaven, in het nieuwe coalitieakkoord. Maar of de anti-luchtvaartlobby daar echt iets mee opschiet is de vraag.