Het nieuwe afvalsysteem heet diftar+. Dit is een moeilijke naam voor betalen per kilo afval in plaats van per lediging van de afvalbak (sortibak), zoals dat nu nog gebeurt. Het motto wordt: de vervuiler betaalt. ,,De mensen hebben de kosten van hun afval straks zelf in de hand’’, aldus wethouder Jaap van Veen.

Over het nieuwe systeem, dat al in januari wordt ingevoerd, is veel gediscussieerd. Gisteravond hakte de gemeenteraad de knoop door. Hiermee is Heerenveen na Ooststellingwerf de tweede Friese gemeente die dit systeem krijgt. Er komt een uitgebreide voorlichtingscampagne voor inwoners, met onder meer afvalcoaches die het systeem gaan uitleggen en tips geven over het zo goedkoop mogelijk aanbieden van afval. De coaches komen ook bij Plaatselijke Belangen langs.

‘Afvalkosten lager’

De gemeente denkt dat de lasten voor de inwoners niet hoeven te stijgen. Wethouder Van Veen: ,,De helft van het afval dat nu nog in de sortibak belandt, hoort hier niet in thuis. Eenderde is gft. Dat wordt in het nieuwe systeem gratis en dat deel moet er dus uit. Als mensen dat lukt, worden de afvalkosten voor heel veel inwoners juist lager dan nu.’’

De SP en de FNP waren kritisch. Zij vinden onder meer dat de inwoners veel te weinig betrokken zijn bij de plannen en dat de voorlichting en uitleg door de gemeente beter moeten. Bovendien vreest de SP afvaldumpingen, bijvoorbeeld in de natuur maar ook dumpingen van afval bij buren in de afvalbak.

Strafbaar

Dat valt echter mee, aldus Heerenveen. In andere gemeenten in Nederland waar diftar+ is ingevoerd, gebeurde dit niet of amper. Het is strafbaar en de sociale controle werkt. Toch stelt Heerenveen een opsporingsambtenaar aan en worden de boetes voor afvaldumping verhoogd van 40 euro naar maar liefst 169 euro. In september 2019 volgt een evaluatie.

Om ouders met jonge kinderen, die in de luiers zitten, tegemoet te komen, komt er een proef: de gemeente gaat wasbare luiers uitdelen. Een idee van GroenLinks. Wegwerpluiers zijn vrij zwaar en in het nieuwe afvalsysteem dus duur. Voor vijftig gezinnen liggen er proefpakketten klaar. Zij gaan hun ervaringen hiermee straks delen op sociale media. Afhankelijk van de uitkomsten komt er een vervolg.