Kind ziek: kun je gelijk naar huis en welk verlof neem je op?

De Kwestie
Mirjam is moeder van twee kinderen, en werkt daarnaast vier dagen in de week op een kantoor. Wanneer de crèche belt dat haar jongste ziek is, weet ze even niet wat ze kan doen. De oppas is niet beschikbaar, en haar man kan niet weg van zijn werk. Waar kan Mirjam zich op beroepen? Mag ze gewoon haar tas pakken en haar kindje ophalen, of kan haar werkgever Mirjam verplichten om op het werk te blijven?

De Kenners
Bij een ziek kind zijn er verschillende soorten verlof waar je gebruik van kunt maken. Wanneer je kind heel plotseling ziek geworden is en je direct moet stoppen met je werk, kun je calamiteitenverlof aanvragen. De Consumentenbond: ,,Het moet dan wel dringend zijn: er is niemand anders die je kind kan opvangen. Je werkgever zal in het algemeen wel begrip hebben voor je situatie. Je calamiteitenverlof duurt net zo lang als nodig is om de calamiteit te regelen.”

In principe krijg je doorbetaald tijdens het calamiteitenverlof. ,,Maar als in je cao anders is bepaald, gaan die regels voor. In de cao kunnen dus afwijkende afspraken staan over de doorbetaling van je loon tijdens het calamiteitenverlof, maar niet over het recht op dat verlof”, aldus de Consumentenbond.

Is je kind langer ziek? De Consumentenbond: ,,Dan kun je het best kortdurend zorgverlof aanvragen bij je werkgever. Meld dit indien mogelijk van tevoren bij je werkgever.” Kortdurend zorgverlof heeft echter wel een maximum: je mag per jaar twee keer je aantal werkuren per week opnemen. ,,Tijdens het verlof betaalt je werkgever ten minste 70 procent van je salaris door. Is dat minder dan het minimumloon, dan ontvang je het minimumloon”, aldus De Consumentenbond. Ten slotte kan het ook gebeuren dat je kind langere tijd ziek is. Dan kan je het best gebruik maken van langdurend zorgverlof. ,,Dit moet je twee weken van tevoren schriftelijk aanvragen bij je werkgever.”

Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau maken slechts 3 van de 10 mensen die daarvoor in aanmerking komen, gebruik van de verlofregelingen. Vaak zijn ze bang dat het verlof geld kost of dat ze hun baan kwijtraken. En natuurlijk zijn er veel mensen die onbekend zijn met de mogelijkheden.

Maar wat als jouw werkgever jouw zieke kind geen calamiteit vindt? Andries Bongers, HR-specialist: ,,Het is vage wetgeving, werkgevers en werknemers moeten zelf bepalen wat een calamiteit is. En de ene werkgever is daar strenger in dan de andere. Het kan gaan om een gesprongen waterleiding, of een kind dat opeens flink ziek is. Een calamiteit is onvoorzien en plotseling. Zelfs overleg met een werkgever is op die momenten niet altijd mogelijk. Hoe jouw werk het aanpakt, hangt af van hoe jij binnen een bedrijf staat en hoe sociaal dat bedrijf is. Maar calamiteitenverlof is een recht dat bij wet is vastgesteld, dat kan een werkgever je in principe niet ontzeggen.”

De enige uitzondering hierop is als het bedrijf dusdanig veel problemen zou krijgen door jouw afwezigheid, dat het kritiek wordt. Bongers: ,,Het moet dan echt om de bedrijfszekerheid van het bedrijf gaan. Maar het is voor het bedrijf erg moeilijk aan te tonen dat jij dusdanig onmisbaar bent. Als een bedrijf bezwaar heeft tegen jouw verlof, kunnen ze dat meestal niet hard maken bij bijvoorbeeld een rechter.”

De Oplossing
Wanneer het kind van Mirjam plotseling ziek geworden is en er geen andere oplossing is, kan Mirjam dus gebruik maken van het calamiteitenverlof.

De Consumentenbond: ,,Met eerdergenoemde vormen van verlof zul je er in de meeste gevallen wel uitkomen. Lukt het echt niet en is er geen andere manier om je zieke kind te verzorgen, dan kun je altijd nog overwegen om minder uren te gaan werken.”

Ook HR-specialist Bongers pleit in het geval van Mirjam voor het calamiteitenverlof. ,,Is het misschien niet helemaal een calamiteit? Dan kun je altijd nog een paar uur gewoon verlof opnemen.”

In de serie Mag dat? lees je over praktische kwesties op de werkvloer. Mag je verplicht worden om over te werken? Mag een recruiter zomaar (oud-)bazen vragen om referenties? Lees er alles over in ons dossier.

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!