De evolutie van betalen: van girofoon naar tikkie

Even een pas tegen de pinterminal houden, een betaalverzoek via de app of zelfs een betaling goedkeuren met een vingerafdruk: afrekenen was nog nooit zo makkelijk. En dit soort betaalmogelijkheden gebruiken Nederlanders steeds vaker.

Zo maakten de makers achter Tikkie, de app waarmee je betaalverzoekjes via chat-apps kunt delen, vandaag bekend dat inmiddels ruim 4 miljoen mensen gebruik maken van hun dienst. Dat zijn er vier keer zoveel ten opzichte van augustus vorig jaar.

"50 jaar geleden hadden we ons hier niks bij kunnen voorstellen", zegt betalingsexpert Simon Lelieveldt. "Toen werd bijna alles nog met cash geld betaald." Wat ging er eigenlijk allemaal vooraf aan het digitale betalingsverkeer?

Pinnen, girofoon en de chipknip

Bij de ontwikkeling van het betalingsverkeer zoals we dat nu kennen, speelden banken een centrale rol. Vanaf de jaren 60 kregen steeds meer Nederlanders hun salaris giraal - dus op een rekening - in plaats van contant. "Je moet je voorstellen dat rond 1980 iedereen wel een bankrekening had", zegt Lelieveldt. Maar in het dagelijks leven was cash toen nog koning. "Mensen gingen ongeveer een keer per week naar de bank om contant geld op te nemen."

Om het voor mensen makkelijker te maken om geld op te nemen, plaatsten de banken vanaf de jaren 80 geldautomaten. En in 1989 introduceerden ze als vervolgstap het moderne pinnen in winkels. In de jaren 90 wordt dit elektronisch betalen steeds meer gemeengoed.

In de jaren erna komen de banken met twee nieuwe diensten om het betaalgemak te vergroten: de zogeheten girofoon of rabofoon en de chipknip. "De telefoonservice bleek een groot succes, maar de chipknip sloeg toch niet echt aan bij het grote publiek", zegt Lelieveldt.

Vanaf 1995 komt het internetbankieren langzaam op. "Je ziet dat mensen vanaf dat moment hun zaken steeds meer via het internet gaan regelen en afscheid nemen van overschrijvingskaarten en acceptgiro's", zegt Lelieveldt.

In 2005 neemt het digitale bankieren een vlucht als de Nederlandse banken samen iDeal ontwikkelen. Volgens Lelieveldt veranderde het betalingsverkeer met die techniek ingrijpend.

Einde van de pinpas?

In de afgelopen jaren zijn er talloze nieuwe manieren ontwikkeld om te betalen. "Iedereen heeft nu nog een pinpas, maar misschien is dat op een gegeven moment niet meer zo", zegt Lelieveldt. Een chip kun je immers ook in een ring, trui of zelfs in je huid plaatsen. Daar wordt nu al volop mee geëxperimenteerd.

Daarnaast reken je tegenwoordig ook heel makkelijk af met je mobieltje. Lelieveldt voorspelt dat mensen in de toekomst steeds vaker op die manier gaan betalen. "Grote supermarkten zullen in de toekomst eigen apps gaan bouwen waarmee consumenten kunnen betalen. Je scant de producten met je mobiel en betaalt automatisch."

De betalingsexpert verwacht dat het aantal betaalmogelijkheden in de toekomst alleen maar blijft toenemen. "Er zullen alleen maar meer spelers op de markt komen door nieuwe Europese wetgeving op het gebied van betalingsverkeer." Die wetgeving gaat waarschijnlijk aan het eind van het jaar in.