Direct naar artikelinhoud
ColumnSheila Sitalsing

De Bitcoin is een prachtige zeepbel die we niet kunnen voorspellen of verklaren

De Bitcoin is een prachtige zeepbel die we niet kunnen voorspellen of verklaren

Een deel van mijn werkzame leven heb ik besteed aan wat Paul Krugman, popster-econoom en Nobelprijswinnaar, up and down economics noemt: het schrijven van stukjes waarin wordt beschreven dat de waarde van dingen (aandelen, valuta, goud) vandaag omhoog is gegaan, of juist omlaag. En waarom.

Naar dat waarom van dagkoersen moet je meestal een slag slaan, want niemand peilt continu de drijfveren van honderdduizenden beleggers over de hele wereld, dus lees je meestal in beursstukjes dingen terug als ‘analisten denken’, of ‘kenners schrijven de onverwachte verkoopgolf in X toe aan’. En dan volgt met enige stelligheid iets over de toestand in China, de tegenvallende kwartaalresultaten van Apple die tot in de binnenlanden van Brazilië resoneren, een ‘negatieve verrassing’ over de Italiaanse begroting en een meevaller elders die kennelijk ‘al was ingeprijsd’, want anders waren de koersen wel de andere kant op bewogen. Gebeurtenissen die tegelijkertijd plaatsvinden, maar of er causale verbanden zijn, en hoe die precies lopen, weet ook de opgevoerde analist niet met zekerheid te zeggen. Zij/hij lult ook maar wat. Al helemaal wanneer er ook nog een verwachting voor morgen bij moet worden gegeven.

Joseph de la Vega schreef in zijn handboek over de speculatie in de 17de eeuw op de oudste aandelenbeurs ter wereld – die van Amsterdam – niet voor niets al ‘dat men op het punt van acties niemand raad moet geven, omdat, daar het succes een soort hekserij is, een raadgeving moeilijk een goed figuur kan maken’.

Toch is er op de lange termijn altijd wel een consistent verhaal te construeren rond koersbewegingen, want er ligt iets tastbaars onder. Bedrijfsactiviteiten die je kunt volgen, een management met een strategie waar je een gefundeerde opvatting over kunt hebben, zaken waar je een waarde op kunt plakken en een geïnformeerde verwachting over kunt hebben en een risico aan kunt hangen. Of beslissingen van overheden, monetair beleid, geopolitieke ontwikkelingen die logisch te verklaren reacties uitlokken.

Bij de Bitcoin heb je dat allemaal niet. De Bitcoin is een creatie uit het niets. De Bitcoin is een prachtige zeepbel, zorgvuldig tot reusachtige proporties geblazen uit het mengsel van 1 kopje afwasmiddel, 8 kopjes warm water en 4 theelepels glycerine. Voortgedreven door dolle hoop, onwrikbaar geloof en grenzeloze inhaligheid vloog de zeepbel naar de zon.

Vroeger zeiden ze dat je onmiddellijk je aandelen moet lozen wanneer de taxichauffeur over zijn beleggingen begint op te scheppen. Wat de verkoopsignalen in de wereld van de cryptovaluta zijn, weet ik niet, maar ik was er niet gerust op toen ik hoorde dat zelfs de VVD ervan heeft gehoord en in het verkiezingsprogramma voor de Europese Verkiezingen pleit voor ‘een crypto-euro’. Toen de journalist Jaap Jansen aan lijsttrekker Malik Azmani vroeg dit toe te lichten, viel Azmani even stil om ijzersterk terug te komen met: ‘Het staat in het verkiezingsprogramma dat men dit wil. Ik ben daar niet de schrijver van. Ik krijg het in mijn hand gedrukt.’

Nu stokt de adem van de bellenblazers. En ze zijn er weer, de ‘analisten’ en de ‘marktkenners’ die er met de moed der wanhoop rationele verklaringen bij proberen te slepen. Er is iets met ruzie over protocollen, of koersmanipulatie, niemand weet het zeker, in de up and down-stukjes wemelt het van zinsneden als ‘zou kunnen’ en ‘er gaan geruchten dat’. Ze lullen ook maar wat.

Eén ding is zeker: de Bitcoin ís niks.