Bang dat je iets van VICE mist? Begrijpelijk. Daarom hebben we een nieuwsbrief met onze beste stukken, video’s én winacties. Schrijf je in!Het is internationale transgender herdenkingsdag, waarop slachtoffers van transfobie worden herdacht. Vandaag is ook het onderzoek van Transgender Netwerk Nederland Overal Op Je Hoede gepubliceerd en gepresenteerd aan minister Grapperhaus van Veiligheid en Justitie. In het onderzoek zijn ruim driehonderd transgender personen ondervraagd over zaken als veiligheid, pesten en fysiek, huiselijk en seksueel geweld. Een kleine greep uit de resultaten: transgender personen voelen zich twee keer vaker onveilig, worden zeven keer vaker mishandeld of bedreigd en zijn tien keer vaker slachtoffer van cyberpesten dan de gemiddelde Nederlander.
Advertentie
Ik sprak Brand Berghouwer (42), voorzitter van Transgender Netwerk Nederland over de – op z’n zachtst gezegd – opzienbarende cijfers, en wat er moet gebeuren om dit probleem op te lossen.VICE: Hoi Brand, waarom was dit onderzoek noodzakelijk?
Brand: We hebben al eerder onderzoek gedaan naar de veiligheid van transgender personen in de openbare ruimte, in 2015. We wilden het dit keer wat breder trekken, en in het onderzoek vergelijkingen maken met de algemene populatie. In onderzoeken over de bevolking, bijvoorbeeld in de Veiligheidsmonitor, of onderzoeken van Rutgers, is maar weinig te vinden over de veiligheid of seksuele veiligheid van transgender personen. En dat is wel hard nodig. Wij weten als organisatie natuurlijk wel een beetje wat er aan de hand is, maar we wilden het beter in kaart brengen, met harde cijfers.Wat zijn de opvallendste resultaten? Schrok je ergens van, of lag alles in de lijn der verwachting?
Ik ben eigenlijk van het hele onderzoek geschrokken. Ik wist wel dat transgender personen vaker slachtoffer zijn van geweld, maar nu wordt het bevestigd in cijfers, en da’s best heftig. Veel cijfers liggen opmerkelijk hoger dan bij de algemene bevolking. Vooral op het gebied van huiselijk geweld. We zien dat een hele grote groep, veertig procent, dat weleens meemaakt. Het leeuwendeel van de slachtoffers zijn jonge mensen die nog thuiswonen. Dat vond ik het schokkendst. De daders van huiselijk geweld zijn vaak vaders en stiefvaders, zowel op fysiek als seksueel gebied.
Brand: We hebben al eerder onderzoek gedaan naar de veiligheid van transgender personen in de openbare ruimte, in 2015. We wilden het dit keer wat breder trekken, en in het onderzoek vergelijkingen maken met de algemene populatie. In onderzoeken over de bevolking, bijvoorbeeld in de Veiligheidsmonitor, of onderzoeken van Rutgers, is maar weinig te vinden over de veiligheid of seksuele veiligheid van transgender personen. En dat is wel hard nodig. Wij weten als organisatie natuurlijk wel een beetje wat er aan de hand is, maar we wilden het beter in kaart brengen, met harde cijfers.Wat zijn de opvallendste resultaten? Schrok je ergens van, of lag alles in de lijn der verwachting?
Ik ben eigenlijk van het hele onderzoek geschrokken. Ik wist wel dat transgender personen vaker slachtoffer zijn van geweld, maar nu wordt het bevestigd in cijfers, en da’s best heftig. Veel cijfers liggen opmerkelijk hoger dan bij de algemene bevolking. Vooral op het gebied van huiselijk geweld. We zien dat een hele grote groep, veertig procent, dat weleens meemaakt. Het leeuwendeel van de slachtoffers zijn jonge mensen die nog thuiswonen. Dat vond ik het schokkendst. De daders van huiselijk geweld zijn vaak vaders en stiefvaders, zowel op fysiek als seksueel gebied.
Advertentie
60 procent van transgender personen voelt zich weleens onveilig. Bij de gemiddelde Nederlander is dat 34 procent. Hoe zorg je ervoor dat dit verschil kleiner wordt? Meer blauw op straat?
Ik denk dat meer blauw op straat symboolpolitiek is. Ik denk dat de politie de veiligheid van transpersonen beter kan waarborgen, door bijvoorbeeld meer vertrouwen en professionaliteit te tonen. Het is noodzakelijk dat er meer aangiftebereidheid is. Om dat te bewerkstelligen moet er dus iets bij de politie gebeuren. Er moet een duidelijk signaal vanuit de politie afgegeven worden: geweld tegen transpersonen mag absoluut niet, en is strafbaar. Meer vertrouwen zou je voor elkaar kunnen krijgen door meer te investeren in Roze in Blauw, dat tot nu toe grotendeels wordt gedragen door vrijwilligers.Maar er is nooit maar één oplossing. Er zijn een hoop dingen die ook beter kunnen. Het meldpunt cyberpesten meld.nl moet bijvoorbeeld bekender worden, het online groepsbeledigen van transgender personen moet strafbaar worden en gemeenten zouden meer opvangplekken moeten realiseren voor transgender personen die thuis niet veilig zijn, maar nog niet in aanmerking komen voor crisisopvang.Helder. Uit het onderzoek blijkt dat transgender personen minder vaak aangifte doen dan de Nederlandse bevolking in het algemeen, maar wel vaker geweld meemaken. Hoe kan dat?
Iedereen heeft natuurlijk zijn eigen reden, maar het overgrote deel heeft geen vertrouwen in de politie. Ik kan me voorstellen dat mensen denken: waarom zou ik nu door dat hele proces moeten gaan, met de grote mogelijkheid dat ik niet serieus word genomen, om vervolgens te zien dat de dader niet wordt gepakt. Dan denken mensen waarschijnlijk ook: laat maar, dit hoort er nou eenmaal bij, bij het transgender-zijn. Als je zo vaak zulke dingen meemaakt, ben je op een gegeven moment een beetje lamgeslagen.
Ik denk dat meer blauw op straat symboolpolitiek is. Ik denk dat de politie de veiligheid van transpersonen beter kan waarborgen, door bijvoorbeeld meer vertrouwen en professionaliteit te tonen. Het is noodzakelijk dat er meer aangiftebereidheid is. Om dat te bewerkstelligen moet er dus iets bij de politie gebeuren. Er moet een duidelijk signaal vanuit de politie afgegeven worden: geweld tegen transpersonen mag absoluut niet, en is strafbaar. Meer vertrouwen zou je voor elkaar kunnen krijgen door meer te investeren in Roze in Blauw, dat tot nu toe grotendeels wordt gedragen door vrijwilligers.Maar er is nooit maar één oplossing. Er zijn een hoop dingen die ook beter kunnen. Het meldpunt cyberpesten meld.nl moet bijvoorbeeld bekender worden, het online groepsbeledigen van transgender personen moet strafbaar worden en gemeenten zouden meer opvangplekken moeten realiseren voor transgender personen die thuis niet veilig zijn, maar nog niet in aanmerking komen voor crisisopvang.Helder. Uit het onderzoek blijkt dat transgender personen minder vaak aangifte doen dan de Nederlandse bevolking in het algemeen, maar wel vaker geweld meemaken. Hoe kan dat?
Iedereen heeft natuurlijk zijn eigen reden, maar het overgrote deel heeft geen vertrouwen in de politie. Ik kan me voorstellen dat mensen denken: waarom zou ik nu door dat hele proces moeten gaan, met de grote mogelijkheid dat ik niet serieus word genomen, om vervolgens te zien dat de dader niet wordt gepakt. Dan denken mensen waarschijnlijk ook: laat maar, dit hoort er nou eenmaal bij, bij het transgender-zijn. Als je zo vaak zulke dingen meemaakt, ben je op een gegeven moment een beetje lamgeslagen.
Advertentie
Maar het kan ook zo zijn dat mensen geen aangifte doen omdat ze de dader kennen, of dat het iemand is die in de buurt woont. Dan is er altijd die angst dat iemand niet vervolgd wordt, en gewoon door blijft gaan.Hoe meer iemand lijkt op een traditioneel gender, dus man of vrouw, hoe minder geweld er is, blijkt uit het onderzoek.
Juist, als je merkbaar transgender persoon bent, is dat een goede voorspeller voor hoeveel geweld je meemaakt. Als je in het traject zit, ben je zichtbaar aan het veranderen. Blijkbaar hebben mensen daar veel moeite mee. Ik maak het zelf ook mee: op dagen dat ik er minder als man uitzie, krijg ik boze blikken. Transvrouwen hebben er het meeste last van. Als transvrouw kun je de pech hebben dat je wat moeilijker op kan gaan in de massa, wanneer je bijvoorbeeld wat groter en grover gebouwd bent. Sommige mensen willen helemaal niet in een hokje passen, en dan ben je al helemaal het haasje. Het is zorgwekkend, want mensen die in hun traject zitten zijn meestal ook het kwetsbaarst: het is een pittige periode.Het valt me op dat er nergens iets staat over het verbeteren van het onderwijs. Ik kan me goed voorstellen dat daar ook veel te winnen valt.
Daar pleiten we ook voor, maar niet in dit onderzoek. Dat komt omdat het onderwijs een kwestie is op lange termijn, terwijl we op dit moment te maken hebben met mensen die transgender personen in elkaar slaan. Het moet nu beter worden. Maar dat betekent niet dat we niet inzetten op onderwijs en opvoeding. Het is uiteraard belangrijk om genderdiversiteit te onderwijzen.Wat hoop je te bereiken met de presentatie van het onderzoek bij de Minister van Veiligheid en Justitie?
We hopen duidelijk te maken dat er actie nodig is om het geweld in te dammen. Er is maanden geleden, in april, een actieplan tegen lhbt+-geweld beloofd, maar dat komt er maar niet. Ik weet niet precies waarom, misschien is het geen topprioriteit. Nu zeggen we: kijk, hier zijn de cijfers, het is niet meer te ontkennen, maak even haast!Bedankt Brand!Vanavond om 19:00 uur kun je de herdenkingsdienst bijwonen bij het Homomonument in Amsterdam. Ben je transgender, of zoekende naar je genderidentiteit en heb je zelf te maken gehad met geweld? Maak dan een melding bij Centraal Meldpunt Nederland.
Juist, als je merkbaar transgender persoon bent, is dat een goede voorspeller voor hoeveel geweld je meemaakt. Als je in het traject zit, ben je zichtbaar aan het veranderen. Blijkbaar hebben mensen daar veel moeite mee. Ik maak het zelf ook mee: op dagen dat ik er minder als man uitzie, krijg ik boze blikken. Transvrouwen hebben er het meeste last van. Als transvrouw kun je de pech hebben dat je wat moeilijker op kan gaan in de massa, wanneer je bijvoorbeeld wat groter en grover gebouwd bent. Sommige mensen willen helemaal niet in een hokje passen, en dan ben je al helemaal het haasje. Het is zorgwekkend, want mensen die in hun traject zitten zijn meestal ook het kwetsbaarst: het is een pittige periode.Het valt me op dat er nergens iets staat over het verbeteren van het onderwijs. Ik kan me goed voorstellen dat daar ook veel te winnen valt.
Daar pleiten we ook voor, maar niet in dit onderzoek. Dat komt omdat het onderwijs een kwestie is op lange termijn, terwijl we op dit moment te maken hebben met mensen die transgender personen in elkaar slaan. Het moet nu beter worden. Maar dat betekent niet dat we niet inzetten op onderwijs en opvoeding. Het is uiteraard belangrijk om genderdiversiteit te onderwijzen.Wat hoop je te bereiken met de presentatie van het onderzoek bij de Minister van Veiligheid en Justitie?
We hopen duidelijk te maken dat er actie nodig is om het geweld in te dammen. Er is maanden geleden, in april, een actieplan tegen lhbt+-geweld beloofd, maar dat komt er maar niet. Ik weet niet precies waarom, misschien is het geen topprioriteit. Nu zeggen we: kijk, hier zijn de cijfers, het is niet meer te ontkennen, maak even haast!Bedankt Brand!Vanavond om 19:00 uur kun je de herdenkingsdienst bijwonen bij het Homomonument in Amsterdam. Ben je transgender, of zoekende naar je genderidentiteit en heb je zelf te maken gehad met geweld? Maak dan een melding bij Centraal Meldpunt Nederland.