'Kinderen iets gelukkiger, maar de kwetsbaren geven het leven een 3,8'

De kloof tussen gelukkige kinderen en kwetsbare kinderen, is veel te groot. Dat blijkt uit de Kinderrechtentour 2018, die door Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer is gedaan. Volgens Kalverboer komt de kloof onder meer doordat die kwetsbare kinderen niet worden gezien.

Kalverboer ging afgelopen periode op tour door Nederland, om het gesprek aan te gaan met kinderen. Wat ze hoorde in die gesprekken presenteert ze vandaag, op de Internationale Dag voor de Rechten van het Kind.

"Het rapport dat we uitbrengen, gaat over duizend kinderen. Daarvan zeggen de meeste kinderen dat het goed met ze gaat," vertelt Kalverboer in het NOS Radio 1 Journaal. Kinderen geven hun leven gemiddeld een 7,7. Dat is een kleine verbetering ten opzichte van het vorige onderzoek, in 2016. Toen beoordeelden de kinderen hun leven met een 7,4.

Ondanks de ruime voldoende, geeft ongeveer 10 procent van de kinderen hun leven een zware onvoldoende. "Die kinderen voelen zich echt in de steek gelaten", legt Kalverboer uit. Die kinderen geven hun leven gemiddeld een 3,8.

"Ze vertelden dat ze niet gezien worden. Ze worden niet gehoord, ze zijn eenzaam, er wordt te laat ingegrepen als er iets aan de hand is of ze krijgen niet de juiste hulp."

Grote kloof

Uit het onderzoek blijkt dat de cijfers voor gelukkige kinderen hoger worden, maar de cijfers voor kinderen met wie het niet goed gaat lager. De kloof wordt groter. "Dat komt doordat we die kinderen niet goed bereiken", legt Kalverboer uit. "We hebben nu een samenleving waarin alles druk is, waar veel op prestatie gericht is." Volgens Kalverboer hebben kinderen met wie het niet goed gaat moeite om zich te laten zien. "Ze trekken zich terug."

Kalverboer herinnert zich het verhaal van een 19-jarig meisje dat zwerft. "Vanaf haar geboorte was het al bekend dat haar ouders verslaafd waren, drugs lagen op tafel." Ze liep op haar dertiende weg omdat het niet meer houdbaar was thuis. Er was hulpverlening, maar die greep niet in. Ze woonde een paar dagen in een papiercontainer. Pas na een paar dagen viel het de school op dat ze telkens in dezelfde joggingsbroek liep.

"Zij zegt nu: ik ben niet gezien, ze hadden moeten ingrijpen", vertelt Kalverboer. "Ze vindt dat ze haar in een pleeggezin hadden moeten plaatsen."

De oplossing ligt volgens Kalverboer bij de zorg. "We doen wel dingen, maar wat we bedenken, pakt niet altijd het beste uit voor kinderen." Op school is bijvoorbeeld wel een vertrouwenspersoon, legt ze uit, maar daar moeten kinderen zichzelf voor aanmelden. "Dat doen kinderen niet als ze problemen hebben. Dat helpt alleen als iedereen gaat, dan valt het niet op dat jij ook gaat."

Kalverboer kreeg van kinderen concrete voorbeelden. "Ze zeggen: leer ons hoe je een DigiD aanvraagt, of hoe we straks studiefinanciering moet aanvragen." Als kinderen thuis niet geholpen worden, komen ze later zelf in de schulden, legt de Kinderombudsvrouw uit. "Ze weten dan niet hoe ze het moeten aanpakken na hun achttiende."