In Eindhoven voert even ongebreideld racisme de boventoon

Ontredderd zitten de activisten van Kick Out Zwarte Piet zaterdagmiddag in een kamer van het politiebureau in Eindhoven, nadat ze net door een meute PSV-hooligans van het Catharinaplein zijn verjaagd. Hun kleren besmeurd met eiervocht. Hun protestborden gebutst van de blikken bier en frisdrank die ze hebben afgeweerd. Ontzet door het ongebreidelde racisme dat ze tijdens de Sinterklaasintocht hebben ervaren. „Vuile kutneger”, „ga terug naar je eigen land” en „kruip een boom in”, zijn maar enkele van de verwensingen die ze naar hun hoofd kregen geslingerd.

Saeed Siyad uit Arnhem deed voor het eerst mee met het protest. Vol adrenaline vertelt hij over zijn eerste ervaring aan het front van de Nederlandse Pietprotesten. „Ik had nooit verwacht dat zo veel volwassen mannen ons groepje met eieren, blikjes en bananen zouden gaan bekogelen”, zegt Siyad. Verbaasd is hij over enkele PSV-hooligans met een donkere huidskleur die net zo hard meededen, onder meer door met pepernoten te smijten. „Ik vind het raar dat zij daar blijven staan, terwijl er zulke heftige, racistische dingen worden geroepen. Die zitten in een identiteitscrisis. Die willen heel graag bij de witte mensen horen”, zegt hij.

Foto Rob Engelaar/ANP

Aanvoerder Jerry Afriyie spreekt het clubje actievoerders toe. Hij is trots dat de „pioniers” zich rustig hebben gedragen. „Ik weet zeker dat jullie in je relatie niet zo rustig zijn.” Het leidt tot een opgelucht gelach onder de ongeveer vijftien, in meerderheid witte activisten. „Je kunt je straks misschien afvragen wat we daar nu precies deden”, zegt hij. „Maar op een andere manier kan je de situatie nooit veranderen.”

Het protest begint ’s middags rustig. Alleen de Eindhovense Sigrid Harbers had het al snel op de activisten voorzien. Geëmotioneerd verwijt ze Afriyie aan het begin van de middag een kinderfeest te ruïneren. „Het moet eindelijk eens klaar zijn met dat geklooi tussen de kinderen”, schreeuwt ze.

Benauwde momenten

De rust keert snel terug. Totdat enkele tientallen PSV-supporters, die zich in een nabij gelegen kroeg hebben verzameld, richting het protest trekken. Enkele tientallen agenten staan de leden van de harde kern toe pal voor de activisten te gaan staan en daar hun Sinterklaasliederen te zingen. Van de ongeveer tien aangesproken PSV-supporters wenst niemand NRC te woord te staan over hun beweegredenen.

StopBlackface1 Stop Blackface Dankbaar, dat zijn we aan alle jongeren, ouderen, studenten en vrienden maar met name de mensen die in Eindhoven en Rotterdam staan en dit uitzicht hebben. Blijf ons volgen op #kozp #kozpeindhoven #kozpRotterdam https://t.co/yP6ek35kn8 17 november 2018 @ 12:45

Volgen

Onder de activisten zorgt dit eerste oprukken van de supporters voor benauwde momenten. „Heel spannend”, zegt docent Saskia Blom, die een bord met ‘feest voor ieder kind’ omhoog houdt. Ze noemt Sinterklaas een „racistisch toneelstukje” en zegt dat haar studenten met een donkere huidskleur geen rode lippenstift durven op te doen uit angst te worden uitgescholden voor Zwarte Piet. Ze is blij dat Kick Out Zwarte Piet dit jaar in allerlei provinciesteden is uitgerukt om ook daar het protestgeluid te laten horen.

NRC volgde de hele dag de intocht van Sinterklaas. Lees het liveblog.

Aangiftes

De spanning loopt op als Sinterklaas in aantocht is. De PSV-supporters, aangegroeid tot een groep van enkele honderden jongemannen, ontsteken vuurwerk en juichen de Sint toe. Als hij voorbij is richten ze hun aandacht weer op de activisten. Er worden steeds meer voorwerpen gegooid en vooraan de groep proberen enkele hooligans door de politielinie te breken. Met behulp van aangevoerde agenten wordt dat voorkomen, maar de politie durft de activisten niet voor de Catharinakerk te laten staan.

Foto Rob Engelaar/ANP

Paniekerige agenten manen de activisten richting het politiebureau achter het plein, terwijl ze ondertussen hun linie proberen te houden. „Linie, linie”, schreeuwen ze elkaar toe. De relschoppers rennen op twintig meter afstand mee met de activisten. Een vrouw met grijs haar glipt tussen de agenten door en scheldt een van de leden van Kick Out Zwarte Piet met vuur in haar ogen uit voor „vieze, vuile zwarte hoer”. Wanneer de activisten ongeschonden het politiebureau weten te bereiken, schermen agenten de zij-ingang af en kan Kick Out Zwarte Piet binnen van de schrik bekomen.

Lees ook In Zaanstad zingen de demonstranten Sinterklaasliedjes

De woordvoerder van de gemeente Eindhoven zegt dat er beelden zijn gemaakt van de hooligans die de activisten tegen Zwarte Piet aanvielen. Het OM zal op basis daarvan tot vervolging overgaan. De eerste arrestaties zijn inmiddels verricht. Volgens een woordvoerder is de naam van de stad „bezoedeld”.

Foto Rob Engelaar/ANP